Morgunblaðið - 21.05.1999, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 21. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Húsendur lyfta
sér af Laxá
HÚSÖNDIN er eitt af sérkennum
Mývatnssvæðisins, en þessar lyftu
sér fimlega af Laxá þar sem þær
höfuð dólað um stund eða þar til
þeim fannst ljósmyndarinn vera
kominn óþægilega nærri.
Jón Magnússon, fuglaáhuga-
maður á Akureyri, sagði húsönd
hvergi verpa annars staðar í Evr-
ópu en á Mývatnssvæðinu. Stofn-
stærðin er um 2.000 fuglar og
hafa flestir vetursetu á opnum
vökum á Mývatni, en nokkrir
slæðast annað.
Fæða húsandarinnar er að
mestu lirfur flugna sem verpa í
vatn. Endurnar eru oft í mjög
þéttum hópum, þó breytist háttar-
lag þeirra nokkru fyrir varptím-
ann. Þær eigna sér afmörkuð
svæði á vatninu sem þær siðan
verja af mikilli hörku fyrir öðrum
fuglum, en með því eru þær að
tryggja sér nóg æti m.a. tii að búa
kolluna betur undir varpið. Varn-
arsvæðin eru oft í námunda við
varpsvæðið, sem getur verið í hol-
um, gömlum hlöðnum fjárhús-
veggjum eða jafnvel í hreiður-
kössum í útihúsum en af því dreg-
ur húsöndin nafn sitt.
Kollan á til að verpa einu og
einu eggi í hreiður annarra anda
og telur Jón það líklega til að
tryggja betur afkomu sína, ef
hennar eigin hreiðurbúskapur fer
forgörðum. Ungarnir skríða úr
eggjunum í byrjun júlí. Fara end-
urnar þá gjarnan með þá niður
Laxá þar sem fæðuframboð er
mikið, að minnsta kosti þau ár
sem klak mýflugnanna tekst vel.
Fuglarnir veija unga sína af
fremsta megni gagnvart hættum í
umhverfinu sem og öðrum
húsöndum. Oft er mikill slagur
milli fullorðnu fuglanna og kem-
ur þá fyrir að ungahópurinn
blandast ærið mikið, þannig hafa
sést kollur með allt að hundrað
unga á eftir sér. í ágúst drífa
húsendumar sig gjarnan aftur
upp á Mývatn og fara að búa sig
undir næsta vetur.
Dómur héraðsdóms yfír Bretanum Kio Briggs ómerktur
> -----------------------------------
Atti að leggja mat a trúverð-
ugleika framburðar vitnis
IJrskurður um framhald gæslu-
varðhalds kveðinn upp í dag
Vilja hótel
í stað húsa
Hlaðvarpans
og Kveldúlfs
Á FUNDI miðborgarstjórnar
Reykjavíkur kom fram sú tillaga
nýverið að borgin keypti hús
Kveldúlfs og Hlaðvarpans, léti rífa
þau og byggði í þeirra stað hótel.
Tillagan var lögð fram á fundi mið-
borgarstjómar 3. maí síðastliðinn.
Tillögumenn voru þau Edda
Sverrisdóttir, Árni Einarsson og
Bolli Kristinsson en auk þessarar
hugmyndar settu þau fram tillög-
ur um afnám beygjubanns á ýms-
um stöðum í miðþorginni og að
breytt yrði akstursstefnu nokk-
urra gatna í því skyni að auðvelda
umferð þangað. Auk Hlaðvarpans
og Kveldúlfs er lagt til að Geysis-
húsið fylgi með í niðurrifinu og að
í stað þessara húsa komi glæsilegt
hótel.
Geysishús friðað
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri tjáði Morgunblaðinu í
gær að Geysishúsið væri friðað og
því yrði naumast af framkvæmd
sem þessari. Húsvemdarskýrsla
borgarinnar gerði einnig ráð fyrir
því að varðveitt yrði götumyndin
við hús Kveldúlfs og Hlaðvarpans
og sagði hún það skoðun sína að
hugmyndir um hótelbyggingu í
stað þessara húsa myndu mæta
mikilli andstöðu.
HÆSTIRÉTTUR hefur ómerkt og
vísað heim í hérað til löglegrar með-
ferðar máli Bretans Kios Alexand-
ers Ayobambeles Briggs sem fyrir
rúmum tveimur mánuðum var
dæmdur í Héraðsdómi Reykjavíkur
í sjö ára fangelsi fyrir að flytja inn
rúmlega tvö þúsund e-töflur. Hæsti-
réttur telur að Héraðsdómi hafi bor-
ið að leggja mat á trúverðugleika og
þýðingu framburðar vitnis sem hér-
aðsdómari treysti sér ekki til að
byggja á við dóm sinn. Saksóknari
hefur krafist áframhaldandi gæslu-
varðhalds yfir bretanum, þrátt fyrir
ómerkingu dómsins, og verður
kveðinn upp úrskurður í málinu í
dag.
Briggs var handtekinn á Kefla-
víkurflugvelli 1. desember á síðasta
ári við komu til landsins frá Spáni,
þegar fíkniefni fundust í farangri
hans, alls liðlega tvö þúsund e-töflur
sem eru meðal hættulegustu fíkni-
efna sem eru í umferð. Hann var úr-
skurðaður í gæsluvarðhald og er
enn í haldi vegna málsins. Bretinn
starfaði sem dyravörður á diskóteki
á Benidorm áður en hann kom til Is-
lands og sagði tilganginn með komu
sinni vera þann að hann ætlaði að fá
vinnu við sjómennsku. Hefur hann
ávallt neitað nokkurri vitnesju um
efnin, kvaðst ekki vita hvernig þau
hefðu kormst í tösku hans. Héraðs-
dómi þótti frásögn hans ekki trú-
verðug.
Ekki byggt á framburði vitnis
Fram kom við meðferð málsins
fyrir Héraðsdómi að Briggs átti
samskipti við íslenskan mann á
Spáni og hafði íslendingurinn að-
stoðað hann við undirbúning ferðar-
innar til íslands. Islenskir lögreglu-
menn staðfestu fyrir dómi að hann
hefði sagt til Briggs til að fá greiða
á móti hjá lögreglunni vegna eldra
máls, en lögreglan sagt honum að
það kæmi ekki til greina. Viðkom-
andi maður bar vitni fyrir dóminum
og viðurkenndi þá, að kvöldið áður
en Briggs fór til íslands hefði hann
haft samband við lögreglumann sem
hann þekkti. Sagði maðurinn að lög-
reglan hefði sagt að of seint væri að
semja um málið en rætt yrði við sig
varðandi framtíðina. I niðurstöðu
Héraðsdóms er á það bent að um-
ræddur Islendingur hafi ljóstrað
upp um ákærða í því skyni að fá ein-
hverja ívilnun hjá lögreglu og
ákæruvaldi í öðru máli sem hann
átti hlut að og yrði því ekki byggt á
framburði hans í málinu.
Að mati Hæstaréttar lýtur fram-
burður vitnisins að atvikum sem
máli geta skipt um skýringu á at-
ferli ákærða og þeim verknaði sem
honum er gefinn að sök. Því verði að
telja að dómaranum hafi ekki verið
rétt að víkja framburði hans til hlið-
ar, heldur borið að leggja mat á trú-
verðugleika og þýðingu framburðar-
ins og taka rökstudda afstöðu til
hans eftir því mati, hliðstætt öðrum
sönnunargögnum.
Hlaut ekki réttláta meðferð
Samkvæmt því lítur meirihluti
Hæstiréttar svo á að mál Briggs
hafi ekki hlotið rétta meðferð fyrir
Héraðsdómi að öllu leyti. Ekki verði
hjá því komist að ómerkja hinn
áfrýjaða dóm og meðferð málsins
frá upphafi aðalmeðferðar fyrir
Héraðsdómi Reykjavíkur og vísa
málinu heim í hérað til löglegrar
meðferðar og dómslagningar að
nýju, svo sem ákærði hefði krafist.
Þá telur Hæstiréttur rétt, eins og
nú er komið, að héraðsdómarinn
neyti heimildar laga til að kveðja tvo
aðra héraðsdómara til setu með sér
í dómi við nýja meðferð málsins.
Loks er dæmt að allur sakarkostn-
aður í héraði verði ákveðinn að nýju
en áfrýjunarkostnaður greiðist úr
ríkissjóði.
Málið dæmdu hæstaréttardómar-
amir Pétur Kr. Hafstein, Guðrún
Erlendsdóttir, Haraldur Henrysson,
Hjörtur Torfason og Hrafn Braga-
son. Síðastnefndi dómarinn skilaði
sératkvæði, taldi að héraðsdómari
hefði átt að rökstyðja betur afstöðu
sína til framburðar vitnisins en sá
galli á dóminum hefði þó einn og sér
ekki átt að leiða til ómerkingar.
Briggs hefur setið í gæsluvarð-
haldi frá því eftir handtökuna á
Keflavíkurflugvelli, samkvæmt síð-
asta úrskurði þar til dómur féll í
Hæstarétti. Strax og dómurinn var
ógiltur í gær krafðist saksóknari
gæsluvarðhalds þar til dómur félli
að nýju í Héraðsdómi og var krafan
tekin fyrir í Héraðsdómi Akureyrar
í gærkvöldi en Briggs er í fangels-
inu þar. Lögmaður Briggs, Helgi
Jóhannesson hrl., mótmælti kröfu
saksóknara en mælti í staðinn með
farbanni. Urskurður verður kveðinn
upp kl. 9 í dag.
Spítalar í Templarahöll
MIKLAR endurbætur standa yfir á Eiríksgötu 5.
RÍKISSPÍTALAR hafa tekið á
leigu húseignina Eiríksgötu 5 af
samnefndu eignarhaldsfélagi. Hús-
næðið verður afhent um áramót.
Þangað flyst öll starfsemi sem
nú er á Rauðarárstíg 31 og Þver-
holti 18. Á þeim stöðum er m.a. öll
yfirstjórn spítalans, fjármála-
stjómun, innkaupadeild og tækni-
svið en einnig göngudeild húð- og
kynsjúkdóma.
Að mestu endurbuyggt
Miklar endurbætur fara nú fram
á gömlu Templarahöllinni á Eiríks-
götu 5. Þar stendur nú lítið annað
en útveggimir. Húsið verður að
mestu endurbyggt en auk þess rís
viðbygging á næstu vikum. Sam-
tals verður húsið þá um 3.400 fm.
Ríkisspítalar fá Eiríksgötu 5 leigða
til 20 ára og skilar leigusali hús-
næðinu fullbúnu. Ríkissjóður hefur
forkaupsrétt komi til sölu á leigu-
tímanum.
Fjármálaráðuneytið hefur stað-
fest leigusamninginn vegna Eiríks-
götu 5 og sama gerði stjórnarnefnd
Ríkisspítala á fundi sínum í gær.