Morgunblaðið - 21.05.1999, Síða 8

8 FÖSTUDAGUR 21. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Sjií^ 'i
PáQ Pétursson aftur á skuröarboröiö:
~ Eins og sex ~
vetra graðhestur
- samstarf viö Samfylkinguna bara pip
■W
JEE minn, það hafa orðið graddaleg læknamistök, Sigrún mín.
ÓSKAR Hjartarson við dráttarvélina sem hann hefur gert upp.
Morgunblaðið/Arni Arnason
Sextug dráttarvél er
komin á götuna að nýju
NÝLEGA mátti sjá hvar speg-
ilgljáandi dráttarvél var tekin
út í vorsólina í austurborginni.
I sjálfu sér er það ekki í frá-
sögur færandi en þessi drátt-
arvél er sérstök og orðin afar
sjaldséð, enda forveri þekkt-
ustu dráttarvélanna sem
lengst hafa þjónað bændum
hér á landi.
Þarna var á ferð Massey
Harris Pony-dráttarvél og þótt
gömul sé var eins og hún væri
að koma ný frá verksmiðjunni.
Á vélinni kemur fram að ár-
gerðin er 1941 og hestöflin alls
15. Það var Hekla hf. sem upp-
haflega mun hafa flutt dráttar-
vélina til landsins en eigandi
hennar var lengst af Runólfur
Guðmundsson að Ásbrandsstöð-
um í Vopnafirði.
Stóð óhreyfð í skemmu
í Vopnafirði í 25 ár
Óskar Hjartarson keypti vél-
ina ásamt meðfylgjandi sláttu-
vél, haustið 1995. Hann flutti
hana frá Austfjörðum til
Reykjavíkur og hefur siðan
dundað við að gera hana upp í
skúmum heima hjá sér. Að
sögn Óskars hafði dráttarvélin
staðið óhreyfð í skemmu í 25
ár. Það hafði verið hlaðið undir
öxlana á henni svo hún er á
sömu dekkjunum og hún kom á
til landsins.
Vélin, sem er fjögurra
strokka, gaf sig þegar hún var
ræst eftir aldarfjórðungs þögn
en með hjálp Vélalands í
Reykjavík fékkst ný uppruna-
leg vél í dráttarvélina frá
Kanada. Óskar smiðaði á hana
nýtt bretti og hlífar á hliðum.
Nú virka öll stjórntæki dráttar-
vélarinnar eins og til er ætlast
og mótorinn malar eins og kett-
lingur.
Þetta er þriðja dráttarvélin
sem Óskar gerir upp. Hann er
ekki óvanur glfmunni við
dyntótta mótora eða brokkgeng
farartæki. Óskar starfaði við
bflaviðgerðir í marga áratugi
og vann lengi að viðgerðum og
betrumbótum tækja til hagræð-
ingar fyrir starfsfólk Sjóklæða-
gerðarinnar.
Nýr formaður Garðyrkjufélags Islands
Vill efla
fræðslu
Kristinn H. Þorsteinsson
NÝLEGA var á að-
alfundi kosinn
nýr formaður
Garðyrkjufélags Islands,
sem stofnað var í Reyka-
vík 1885. Fráfarandi for-
maður er Sigríður Hjart-
ar, hún var formaður í 13
ár en núverandi formaður
er Kristinn H. Þorsteins-
son. Hvað telur hann efst
á baugi í starfsemi hins
114 ára gamla garðyrkju-
félags?
„Eg kem að mjög góðu
búi þar sem allt er í föst-
um skorðum. I dag eru
um 3.000 manns í félag-
inu, í deildum um land
allt, en félagið byggir á
sjálfboðavinnu fyrst og
fremst. Garðyrkjufélagið
hefur ætíð verið áhuga-
mannafélag leikra og lærðra um
eflingu garðyrkju í landinu, sér-
staklega hefur það haft með
höndum kynningar- og fræðslu-
starfsemi. I upphafi var meginá-
hersla lögð á að kynna ræktun
matjurta, sem var mikil þörf á
fyrir síðustu aldamót. Þá þurfti
félagið að flytja inn bæði mat-
jurta- og blómafræ, verkfæri og
tilbúinn áburð. Frá árinu 1895
hefur komið út veglegt ársrit sem
heitir Garðyrkjuritið. í því er
mikill fróðleikur og áhugaverðar
greinar.
Af annarri starfsemi - við gef-
um út fréttabréf, sem kemur út
fjórum til sex sinnum á ári og
heitir Garðurinn, síðan hefur fé-
lagið í gegnum tíðina verið í
annarri útgáfustarfsemi og gefið
út bækur eins og Hvannir, Rós-
ir, Matjurtabókina, Skrúðgarða-
bókina, Garðinn og fleira.
Fræðslufundir eru haldnir víða
um land og hafa jafnan verið
snar þáttur í starfi Garðyrkjufé-
lags Islands. Við erum með um-
sjón garðyrkjuþátta í Morgun-
blaðinu og höfum verið með út-
varpserindi, en þann þátt vildi
ég gjarnan endurvekja. Þá höf-
um við haldið garðyrkjusýningar
hér á landi og erlendis og nefna
má garðaskoðun, en þá standa
nokkrir valdir garðar opnir fé-
lagsmönnum um eina helgi í júlí
til skoðunar. Fræðslu- og skoð-
unarferðir bæði hér innanlands
og utan eru farnar og núna í
næsta mánuði er að fara stór
hópur félagsmanna til Þýska-
lands í garðaskoðun.“
-Hvað eru menn þá helst að
skoða?
„Það er verið að skoða plöntur
að stærstum hluta - jafnframt
skipulag garða. Skoðaðir eru
grasagarðar, almenningsgarðar
og jafnvel einkagarðar.“
- Er fólk fíkið í að rækta
óvenjulegar plöntur í görðum
sínum?
„Fljótlega eftir að fólk fer að
kynnast garðyrkju kemur þessi
fíkn upp. Menn einangra sig
jafnvel við ákveðnar tegundir
eða plöntuhópa. Við getum nefnt
vinsæl dæmi eins og
rósir, fjallablöðkur og
dalíur."
- Eru matjurtir
enn vinsælar í rækt-
un?
„Já, þær eru ennþá vinsælar,
en í dag hefur þó verið lögð meiri
áhersla á skrautjurtir og hönnun
garða. Þá má nefna þætti eins og
frædreifinguna, sem við erum
mjög stolt af. En félagsmenn
safna fræi í görðum sínum eða á
víðavangi og senda félaginu og fá
í staðinn í skiptum annað fræ. Á
►Kristinn H. Þorsteinsson er
fæddur 10. júní 1956 í Reykja-
vík. Hann lauk prófi í húsa-
smíði 1977 og garðyrkjufræð-
ingur varð hann árið 1984.
Hann hefur starfað m.a. hjá
Vita- og hafnamálum, hjá
Skógræktarfélagi Reykjavíkur,
Rafmagnsveitu Reykjavíkur og
nú hjá Orkuveitu Reykjavíkur.
Auk þess er Kristinn stunda-
kennari hjá Garðyrkjuskóla
ríkisins og vinnur að endur-
menntun garðyrkjufræðinga
og við fræðslu til áhugamanna.
Hann er formaður Garðyrkju-
félags íslands. Maki Kristins er
Auður Jónsdóttir og eiga þau
samanlagt 4 börn.
frælista okkar eru hátt í eitt þús-
und tegundir, sem er frábært.
Síðan erum við með blómlauka-
dreifíngu líka, félagið pantar
blómlauka frá útlöndum og dreif-
ir þeim til félagsmanna á svo
lágu verði sem frekast er unnt. I
dag eru um 45 tegundir og yrki á
pöntunarlista hjá okkur. Til þess
að fá lauka og fræ þarf að útfylla
sérstaka pöntunarlista sem fé-
lagið gefur út. Til að halda uppi
þessu öfluga starfi erum við með
starfsmann og höldum úti skrif-
stofu.“
-Hvað með framtíðaráætlan-
ir?
„Það sem ég sé í framtíðinni er
að hlúa að því starfi sem nú er í
gangi og efla það. Sérstaklega
hef ég áhuga á að reyna að fjölga
fræðslufundum og þá einkum úti
á landsbyggðinni. Eg stefni að
því að reyna að fjölga félags-
mönnum og ætla mér að reyna að
ná til yngra fólks, þ.e. þess fólks
sem er á aldrinum 40 ára og
yngra. Það er fólkið sem er að
byggja upp húsnæði og garða í
dag, því fólki getum við hjálpað
gríðarlega mikið.“
-Hver eru helstu vandkvæði
nýrra garðeigenda?
„Það er að byrja á öfugum
enda og sitja uppi með of mikinn
kostnað við garðinn í upphafi og
mikla fyrirhöfn. Sem dæmi má
nefna að við nýbyggingar er
ódýrara að geta graf-
ið allt út úr garðinum
og haft jarðvegsskipti
þar sem við á, heldur
en gera það síðar
þegar garðurinn fer
að gróa en við það að fram-
kvæma réttu handtökin strax
geta sparast tugir og jafnvel
hundruð þúsunda. Staðsetning
trjáa er mjög mikilvæg í upphafi,
það er enginn barnaleikur að
hlaupa um með tré þegar þau
eru orðin vaxin - í upphafi skal
endinn skoða.“
Viljum ná
til yngra
fólks