Morgunblaðið - 03.06.1999, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
FIMMTUDAGUR 3. JÚNÍ 1999 33
Höfundar og sögur
pöruð saman
bætir við til útskýringar. „Maður lif-
andi fer í þessa ferð sem er ákveðið
ferli sem hann þarf að ganga í gegn-
um. Þ.e. hann þarf að fara í gegnum
þessi viðurkenndu stig sem dauð-
vona maður gerir, eins og skelfíngu
og höfnun, þar til hann tekur Dauð-
ann í sátt. En að sögn Áma er geng-
ið út frá því að það að best sé að
þekkja eigið sjálf. „En með sátt við
Dauðann er blekkingin rofin,“ segir
hann. „Þá þekkja menn sjálfa sig og
standa bara eftir naktir og einir“.
„Það er þessi kjarkur sem verður
inntakið í lit Dauðans," segir Messí-
ana. „Kjarkurinn að þora að deyja,
að þora að taka þessu.“
Dauðasyndimar kostir
Á ferð Manns lifandi bregður
Dauðinn upp mynd fyrir hann af
mannlegum löstum, þ.e. dauðasynd-
unum sjö sem í nútíma þjóðfélagi eru
lítið meh-a en lestir. „En lestimir,"
segir Messíana, „em lestir Manns
lifandi.“ Árni bendir í því sambandi á
að gmnntónninn í grímum mann-
legra lasta sé andiit Manns lifandi,
sem leikinn er og sunginn af John
Speight. Messíana bætir við til frek-
ari skýringa að Maður lifandi sé full-
trái allra manna. „Lestimir þykja
bara mannlegir í dag,“ segir hún.
„Sumt þykir meira að segja mjög
æskilegt," segir Ámi og hlær. „Eins
og græðgin," stingur Messíana upp á
„og saurlífið," segir Ami, en ágirnd
og leti virðast einnig ná að fylla
þennan flokk.
Blaðamanni finnst mannlýsingin
fullsvört, en því svara höfundar að
manneskjan sé eigingjörn. „Við vilj-
um hafa sem mest með okkur,“ seg-
ir Ámi. „Þetta er nútímamaðurinn,"
bætir Karólína við, „hann er
egóisti."
„I rauninni er eini lofsöngurinn í
verkinu lofsöngur Manns lifandi um
sjálfan sig í upphafi," segir Árni til
frekari útskýringar. „Það tengist
þessu ferðalagi hans, frá því að
hann áttar sig á að dauðinn er raun-
verulega kominn að sækja hann og
hann verður að fara með honum.“
Þá gerir þessi höfnun og ósætti vart
við sig og hann leitar að haldreipi
þegar hann spyr sig hvort hann
þurfi að missa allt saman. „Til hvers
var ég að draga saman auð? Til
hvers var ég að eignast vini ef ég
get ekki tekið þá með mér yfir í
dauðann?“ spyr Árni.
Það era dauði og líf sem að sögn
Árna eru grannandstæður verksins.
En ein meginhugsun höfundanna
með verkinu var, segir hann, að
stilla saman fullkomnum andstæð-
um. „Við drögum inn í verkið allar
hugsanlegar andstæður til að láta
þær kallast og togast á. Þannig tog-
ast húmor t.d. á við alvöru málsins."
Dauðinn með karakter
Að sögn Árna gerist óperuleikur-
inn í raun á stuttu augnabliki, eða
eins og Árni segir, „mér finnst þetta
vera í rauninni ein andrá. En marg-
ir sem upplifa það að fara nálægt
dauðanum tala um það að líf þeirra
þjóti hjá. Þetta er svolítið sú tilfinn-
ing,“ bætir hann við. „Það má segja
að við frystum eitt augnablik," segir
Karólína, „enda fjallar verkið um
tíma.“ Að sögn Messíönu hefur þó
ekki síður verið reynt að leysa upp
tímann að einhverju leyti.
Þá er Dauðanum gefinn töluvert
meiri karakter í Manni lifandi en í
Everyman þar sem hann er lítið
meira en Maðurinn með ljáinn. En
Dauðinn í Manni lifandi hefur hins
vegar að sögn Árna sínar eigin
langanir og leikm- því mun stærra
hlutverk. „Við geram hann mjög
ákveðið hluta af þessum einstak-
lingi,“ segir Árni. Hver maður á
sinn dauða og þetta er dauði hans.
En í verkinu hlýtur Dauðinn tæki-
færi til að harma það hlutskipti sitt
að vera ekki hluti af merkilegri
manni. „Þannig að menn eiga að
stefna að því að deyja fallega," segir
Árni og kímir.
Purcell, Mozart og Vikivaka
Karólína segir það aldrei hafa
reynst þeim ei'fitt að fá heildar-
mynd á verkið. „En þetta er nátt-
úrulega flókin uppfærsla," bætir
hún við. „Við voram líka alltaf með
heildina í huga,“ segir Messíana,
„að þættirnir yrðu allir sterkir." En
að hennar sögn er nokkuð lagt upp
úr því að leikhúshefðin fái að njóta
sín og fanga því leitað í Comedie de
l’arte og tráðnum sígilda.
Arni segir sér hafa komið einna
mest á óvart hversu litlar texta-
breytingar og tilfæringar varð að
gera vegna tónlistarinnar. „Kar-
ólína semur músík við hvað sem er,“
segir Arni og virðist ánægður með
hversu lítið þurfti að vera um til-
færslur af þeim sökum.
„Tónlistin tekur,“ segir Karólína,
„mið af því að Maður lifandi er í raun
miðaldaleikrit sett í nútímabúning.“
Hún segist hafa haft það í huga þeg-
ar hún samdi tónlistina og því kenni
þar ýmissa grasa. „Það er ein bein
tilvitnun í Purcell," segir hún og
ákveðin fórm eiga rætur sínar að
rekja í tónlist íyrri tíma. Þá má
einnig finna eina tilvitnun í Mozart,
þó hún sé ekki jafn bein „og jafnvel
Vikivaka", bætir Árni við. „I raun-
inni var kannski hugsunin sú að allt
sem þjónaði verkinu væri leyfilegt,“
segir Karólína. „Eg fékk þarna nátt-
úralega frábæran texta í hendumar
og þá lít ég bara á það sem mitt hlut-
skipti að þjóna honum og þjóna and-
anum. Mér fannst það ekki erfitt."
Sýningar á óperaleiknum verða
aðeins fjórai- og segir Ámi ýmsar
ástæður liggja þar að baki. Hópur-
inn komi t.d. víða að og erfitt sé að
ná öllum saman þannig að unnt sé að
halda nokkrar sýningar. „I þessari
atrennu getum við ekki haft fleiri
sýningar," bætir hann við, „en þar
með er sýningin komin og því er al-
veg möguleiki á því einhvemtímann
síðar að halda áfram.“ Ámi, Karólína
og Messíana era þó sammála um að
þeim hafi verið orðið nauðsynlegt að
koma verkinu frá sér enda vinnutím-
inn búinn að vera langur.
Lokasýning á Maður lifandi verð-
ur 12. júní nk.
Vortónleikar
Kvennakórs
Reykjavíkur
„ÞÓ ÞÚ langförull legðir“ er yf-
irskrift vortónleika Kvennakórs
Reykjavíkur í kvöld, fímmtu-
dagskvöld, kl. 20.30 í Digranes-
kirkju í Kópavogi og sunnudag-
inn 6. júní kl. 20.30 í Grafarvogs-
kirkju. Einsöngvari með kórnum
er Sigrún Hjálmtýsdóttir (Diddú)
óperusöngkona og pianóleikari
er Þórhildur Björnsdóttir.
Þessir tónleikar eru lokatón-
leikar Kvennakórs Reykjavíkur
fyrir tónleikaferð til Bandaríkj-
anna, 10.-20. júní nk. Þar mun
kórinn syngja á þrennum tón-
leikum í Boston, einum í New
York og á útitónleikum í
Baltimore. Þá syngur kórinn á
þjóðhátíðardegi fslendinga, 17.
júní, við minnismerki Lincolns í
Washington og í sendiráði fs-
Iands þar í borg.
Á tónleikunum í Digranes- og
í Grafarvogskirkjum flytur kór-
inn lögin sem flutt verða í
Bandaríkjaferðinni. Meðal
þeirra er frumflutningur lags
FJÖLMARGAR lausnir bárast í
getraun sem fólst í að para saman
höfunda og sögur í bókinni Þrisvar
þrjár sögur, sem bóksalar gáfu við-
skiptavinum í Viku bókarinnar og
gefin var út af Félagi íslenskra
bókaútgefenda. Gert var ráð fyrir
að lesendur greindu höfundarein-
kennin út frá stíl og yfirbragði
sagnanna níu. Aðeins 23 tókst að
giska rétt á fimm höfunda eða fleiri,
sem nægði til að komast í verð-
launapottinn, og fjórir voru með allt
rétt.
Dregið var úr lausnum og er
vinningshafinn Regína Eiríksdóttir,
Týsgötu 8. Hún hlaut í verðlaun
flug fyrir tvo til Parísar í boði Flug-
leiða. Regína var einnig ein þeirra
fjögurra sem vora með níu nöfn
rétt, en hin þrjú fá send hvert sitt
ljóðasafnið í viðurkenningarskyni:
Ólafs Axelssonar við Barnagæl-
ur, ljóð Vilborgar Dagbjarts-
dóttur, sem hann samdi sérstak-
lega fyrir Kvennakór Reykjavík-
ur. Þá flytur kórinn einnig tvö
lög sem samin hafa verið sér-
staklega fyrir hann, Konur eftir
Þorkel Sigurbjörnsson við Ijóð
Berglind Kristinsdóttir fær Ijóð Da-
víðs Stefánssonar frá Vöku-Helga-
felli, Erlendur Þór Gunnarsson fær
Ijóð Þorsteins frá Hamri frá Iðunni
og Ólöf Heiða Friðriksdóttir fær
ljóð Tómasar Guðmundssonar frá
Máli og menningu.
Rétt svör voru eftirfarandi: Or-
magryfjan eftir Elínu Ebbu Gunn-
arsdóttur, Fjórða persóna eintölu
eftir Ólaf Jóhann Ólafsson, Vegir
guðs eftir Einar Má Guðmundsson,
Frumsýningin eftir Steinunni Sig-
urðardóttur, Blindi drengurinn eft-
ir Gyrði Elíasson, Haraldur
gastrósóf og Margrét eftir Guð-
rúnu Evu Mínervudóttur, Ómerk-
ingurinn eftir Þórarin Eldjárn, 31.
ágúst eftir Gerði Kristnýju Guð-
jónsdóttur og Að vera íslenskur
höfundur í útlöndum eftir Guðberg
Bergsson.
eftir Jón úr Vör og Salve Regina
eftir Hjálmar H. Ragnars. Dag-
skrá tónleikanna er að öðru
Ieyti sambiand íslenskra og er-
lendra laga.
Stjórnandi Kvennakórs
Reykjavíkur er Sigrún Þorgeirs-
dóttir.
KVENNAKÓR Reykjavíkur á æfingu.
WU Þetta
á aðeins
Ki.6890.’
iMaraar
qerðir
Glæsilegt 5 hl.
pottasett jjj
+ 3ja hluta
skálasett.
Gæðastál,
tvöf. botn, 1
orkusparandi,
fyrir allar
gerðir
eldavéla.
Hert glerlok.
Kr. 1995,-
Sumarkjolar i
Frábært verð
5 Hlutir.
Dalvegi 2, Kópavogur
Dragtiir 2
jakkar I
Handtöskur í úrvati
Peysur ■
Blussur .
Buxur/Pils
Vesti
ftttt tietta a
aðeíns kr. 3900,
Vandað 8 hl. pottasett
+ 7 hl. skálasett
Gæðastál,
tvöf.botn.
Má setja í uppþv.vel.
önnusett
irqðirendasl
Glæsil.
ámeðan
Aiuia.
Kr. n&'-gfmff Kr. 1995,- Kr. 695, stílhreint 30 hl. sett
Baðtaska+ 5 frábærar töskur 10 hluta hárgreiðsluseu f 6 úr gæðastáli.
vaxfeðhandsnyrtisett f ferðalagið Burstar, greiða, spennur Má þV0 j uppþv.vel
Kr.599,-
Baðsett - 3ja hl
úr gæðastali
Kr.590,-
Vind- og regnjakki