Morgunblaðið - 16.06.1999, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
MIÐVIKUDAGUR 16. JÚNÍ 1999 35
Driffjöðrin að baki
Cirkus Cirkör
Max Dager framkvæmadastjóri Cirkus Cirkör
Max Dager er maður-
inn sem hefur reynslu
af því að reka víet-
namskt vatnabrúðuleik-
hús og sirkus, eins og
Sigrún Davíðsdóttir
heyrði er hún
ræddi við hann.
AÐ er blekking að sirku-
slistamenn lifi frjálsu far-
andiífi. Að baki ferðalag-
anna liggur mikil vinna,
bæði í að finna sýningartækifæri og
skipuleggja að bæði listamenn og
útbúnaður mæti samtímis á áfanga-
stað, til dæmis á íslandi. Fram-
kvæmdastjóri Cirkus Cirkör er Sví-
inn Max Dager, sem þekkir reyndar
vel til á Islandi, því hann er kvænt-
ur íslenskri konu, Guðrúnu Garð-
arsdóttur, sem starfar hjá Norður-
landaráði í Kaupmannahöfn. Þótt
Stokkhólmur sé heimaborg sirkuss-
ins þá rekur Max alþjóðatengslin
frá Kaupmannahöfn.
Það liggur í hlutarins eðli að
ferðalög eru ríkur þáttur í starf-
seminni og þar kemur til kasta Max,
bæði sjálf skipulagningin og að ná í
ný sýningartækifæri, sem reyndar
hafa hrannast upp. Orðstír sirkuss-
ins hefur spurst víða og þar sem
hann hefur þegar komið er hann
aufúsugestur á nýjan leik.
Cirkus Cirkör fór að æfa saman
1994, en iyrsta sýning hópsins var
1995 á Vatnahátíðinni í Stokkhólmi,
sem í hverjum ágústmáði breytir
borginni í eina allsherjar lista- og al-
menningshátíð. Upp úr þeirri sýn-
ingu var hópnum boðið tíl Þýskaiands
og þá var leitað til Max, sem hafði
reynslu af skipulagi af þessu tagi.
I stað fimm áætlaðra sýninga
urðu þær 75 og þar með hafði
Cirkus Cirkör fest sig í sessi. Nafn-
ið Cirkör er að sögn Max samsetn-
ing á sirkus og franska orðinu „eoe-
ur“, sem þýðir hjarta, auk þess sem
kór, „kör“ á sænsku, kom fram með
hópnum í upphafi.
Cirkus Cirkör sinnir ekki aðeins
sýningarhaldi, heldur kennir og
heldur námskeið, bæði heima og
heiman. „í húsinu okkar í Stokk-
hólmi erum við með mikið af nám-
skeiðum, líka fyrir böm, fyrir heym-
arlausa og bæklaða og listamenn frá
okkur starfa á Spáni og í London,“
segir Max til útskýringar á hversu
fjölbreyttur starfsvettvangurinn sé
og á íslandi verða einnig námskeið.
Sýningin, sem verður fyrsta sinni
á íslandi í Laugardalshöll klukkan
20 í kvöld, miðvikudagskvöld, var
frumsýnd í Málmey í júní og hlaut
hún firna góðar móttökur fjölmiðla
og áhorfenda. Önnur sýning verður
á þjóðhátíðardaginn og svo fer
sirkusinn til Akureyrar. Eftir yfir-
standandi sýningarferð um Norður-
löndin, alla leið til Grænlands, tekur
við sýningarferðalag um Þýskaland
og Frakkland og næsta vor stendur
til að halda til Japans, Suður-Kóreu
og Singapúr, auk þess sem leiðin
mun liggja til Bandaríkjanna.
Hver sýning er unnin með nýjum
leikstjóra og þá valinn einhver, sem
getið hefur sér gott orð en ekki
endilega í sirkus. í ár er það Lars
Rudolfsson, sem setti upp sænskan
söngleik með tónlist eftir Abbakarl-
ana við fádæma vinsældir. I fyrra
var það Jonas Ákerlund, sem er
þekktur fyrir að stjórna tónlistar-
myndböndum, til dæmis „Ray of
Light“ með Madonnu.
Frá víetnömskum vatnabrúðum
í sænskan sirkus
Þyki einhverjum það framandlegt
að vera framkvæmdastjóri sirkuss
er það þó hvunndagslegt miðað við
að vera framkvæmdastjóri ví-
etnamsks vatnabrúðuhóps, eins og
Max var áður. En allt á sér sínar
skýringar. „Ég var á kafi í leikhús-
um á áttunda áratugnum, en þá
voru öll leikhús óskaplega pólitísk
og ég þreyttist svo á stöðugum póli-
tískum deilum þar að ég ákvað að
hætta og koma aldrei meir nærri
leikhúsum," rifjar Max upp.
Úr varð að þau Guðrún og Max
lögðust í langferð, ferðuðust um As-
íu í ár. í Víetnam hitti Max ví-
etnamska brúðuhópinn. „Þessi hefð
þeirra að sýna brúðuleikhús með
brúðum, sem stjómað er með löng-
um stöngum svífandi yfir vatni er
sprottin úr hátíðum, sem haldnar
eru á hrísgrjónaekrum, en þær eru
undir vatni,“ segir Max. „Mér datt í
hug að þetta væri tilvalið atriði á
Vatnahátíðina, skipulagði ferð hóps-
ins þangað og þar með var ég aftur
kominn í svipaða vinnu og áður.“
í vetur komu nokkrir úr Cirkus
Cirkör og voru með litla sýningu í
Loftkastalanum við fádæma undir-
tektir. „Listamönnunum fannst eins
og þeir væru komnir heim, voru svo
heillaðir af Islandi og íslendingum
að þeir vildu helst flytja til íslands,“
segir Max og bætir við að þeir hafi
hrifist af að Islendingar voru ekkert
að tala um að gera hlutina, heldur
drifu bara í þeim. „Þeim fannst ís-
lendingar jafn galnir og þeir sjálf-
ir,“ bætir hann við með brosglampa
í augum, kannski af því hann kann-
ast sjálfur við þessa reynslu af ís-
lendingum.
Nýr ballettmeistari við
Konunglega ballettinn
Kaupmannahöfn. Morgnnblaðið.
HANN er fjórði ballettmeistarinn á
fimm árum og ballettinn er í mikilli
lægð eftir rót, sem ódugandi ball-
ettmeistarar hafa skilið eftir. Hinn
nýskipaði Aage Thordal Christen-
sen er sjálfur dansari við Konung-
lega ballettinn, fæddur 1965, án
nokkurrar stjórnunarreynslu en
með þá reynslu að hafa dansað í
húsinu undanfarin ár og því vænt-
anlega sér meðvitandi um hvað sé
helst að þar.
Þegar danski dansarinn og dans-
höfundurinn Peter Schaufuss varð
ballettmeistari 1994 eftir að hafa
haft sömu stöðu í Berlín og London
voru væntingarnar miklar og hann
fékk samning upp á sjö ár. Hann og
ballettinn náðu þó ekki saman og
eftir tæp tvö ár skildu leiðir.
Aðstoðarmaður hans, Johnny
Eliasen, tók þá við þar til nýr
meistari fannst, hin breska Maina
Gielgud, íyrrum dansmær, sem
kom frá ballettmeistarastarfi í
Ástralíu. En henni tókst heldur
ekki að ná góðu samstarfi við ball-
ettinn og hættir nú ári áður en
samningur hennar rennur út.
Margir danskir ballettunnendur
voru vonsviknir yfir verkefnavali
hennar, sem þótti óáhugavert, bæði
hvað varðaði eldri og yngri verk.
Það voru ýmsir reyndari, sem
sóttu um á móti Thordal, þeirra á
meðal þekktir ungir dansarar og
driffjaðrir eins og Nikolaj Húbbe,
Alexander Kolpin og Peter Bo
Bendixen, sem heimsótti Island ný-
lega. Þessir þrír eru mun þekktari
en Thordal og hafa verið mjög virk-
ir, bæði sem dansarar og Kolpin
hefur rekið sumarballett á Frið-
riksbergi.
Ballettmeistari og
eiginkona hans
Styrkur Thordals þykir vera hve
vel hann þekkir húsið, en auk þess
hefur hann starfað erlendis. Eftir
nám í ballettskóla Konunglega ball-
ettsins var hann við nám í New
York, dansaði síðan við New York
City Ballet og Pacific Northwest
Ballet í Seattle.
Þar dansaði hann iðulega á móti
Colleen Neary, sem var aðaldans-
ari hjá Balanchine í New York.
Hún er nú kona hans og þau sóttu
saman um ballettmeistarastarfið.
Hann fékk það, en hún verður yf-
irleiðbeinandi við ballettinn þar
sem hún hefur dansað líkt og
Thordal.
Verkefnið, sem bíður nýja ball-
ettmeistarans er að blása aftur
dansgleði og góðum starfsanda í
ballettinn, treysta gamlar hefðir og
finna nýjar leiðir. Danski ballettinn
varðveitir merkilega gamla dans-
hefð, kennda við franska ballett-
meistarann Bournonville, en hefur
einnig fengist mikið við Balanchine,
sem Gielgud tók að mestu af dag-
skrá.
Er nýi ballettstjórinn var kynnt-
ur blaðamönnum, viðurkenndi
Michael Christiansen, leikhússtjóri
Konunglega leikhússins, fúslega að
hann væri ögn kvíðinn yfir að ráða
svo ungan og óreyndan ballett-
meistara. Thordal væri þó rétti
maðurinn, að mati stjórnar hússins.
Væntingar og vonir stjórnarinnar
og ballettáhugamanna yfirleitt eni
því miklar til hins unga ballett-
meistara.
2Mor®uittIa&ií>
BÓKASALA f maí
Röð Titill/ Höfundur/ Lltgefandi
1 LJÓÐ TÓMASAR GUÐMUNDSSONAR/ / Mál og menning
2 LÍTILL LEIÐARVÍSIR UM LÍFIÐ/ H. Jackson Brown/ Forlagið
3 ÍSLENSK ORÐSNILLD/ Ritstj. Ingibjörg Haraldsdóttir/ Mál og menning
4 LISTIN AÐ LIFA/ Nils Simonsson og Karen Glente söfnuðu efni/ Forfagið
5 PERLUR í SKÁLDSKAP LAXNESS/ / Vaka-Helgafell
6 SJÁLFSTÆTT FÓLK/ Halldór Kiljan Laxness/ Vaka-Helgafell
7 ORÐIÐ LJÓST/ H. Jackson Brown/ Forlagið
8 HEIMSATLAS/ Ritstj. Bjöm Þorsteinsson og Kristján B. Jónasson/ Mál og menning
9 AMAZING ICELAND - ÝMIS TUNGUMÁL/ Sigurgeir Sigurjónsson/ Forlagið
10 VEL MÆLT/ Sigurbjörn Einarsson tók saman/ Setberg
Einstakir flokkar: ÍSLENSK OG ÞÝDD SKÁLDVERK
1 SJÁLFSTÆTT FÓLK/ Halldór Kiljan Laxness/ Vaka-Helgafell
2 UPPVÖXTUR LITLA TRÉS/ Forrest Carter/ Mál og menning
3 BJARGIÐ BARNINU/ Margaret Watson/ Asútgáfan
4 SILKI/ Alessandro Baricco/ Mál og menning
5 ÞÓRBERGUR ÞÓRÐARSON - STÓRBÓK//Mái og menning
6 LESARINN/ Bemhard Schlink/ Mál og menning
7 HARÐI KJARNINN/ Sindri Freysson/ Forlagið
8 ENGLAR ALHEIMSINS/ Einar Már Guðmundsson/ Mál og menning
9 STJÖRNURNAR í KONSTANTÍNÓPEL/ Halla Kjartansdóttir valdi efni/ Mál og menning
10 FAÐIR, MÓÐIR OG DULMAGN BERNSKUNNAR/ Guðbergur Bergsson/ Forlagið
ÍSLENSK OG ÞÝDD LJÓÐ
1 LJÓÐ TÓMASAR GUÐMUNDSSONAR// Mái og menning
2 SPÁMAÐURINN/ Kahlil Gibran/ (slendingasagnaútgáfan
3 STEINN STEINARR - LJÓÐASAFN//Vaka-Helgafell
4 ÍSLENSK KVÆÐI/ Frú Vigdís Finnbogadóttir valdi efni/ Mál og menning
5 FAGRA VEROLD/ Tómas Guðmundsson/ Mál og menning
6 HUGARFJALLIÐ/ Gyrðir Elíasson/ Mál og menning
7 LJÓÐ UNGA FÓLKSINS// Mái og menning
8-9 FEGURSTU LJÓÐ JÓNASAR HALLGRÍMSSONAR/ Kolbrún Bergþórsdóttir valdi/
Stofnun Jóns Þorlákssonar
8-9 SÁLMABÓK ÍSLENSKU KIRKJUNNAR/ Róbert A. Ottósson valdi lögin/ Skálholt
10 PERLUR ÚR LJÓÐUM ÍSLENSKRA KVENNA/ Silja Aðalsteinsdóttir valdi Ijóðin/Hörpuútgáfan
fSLENSKAR OG ÞÝDDAR BARNA- OG UNGLINGABÆKUR
1 ÓGNARÖFL - I/ Chris Wooding/ Æskan
2 STAFAKARLARNIR/BergljótArnalds/Virago
3 FLIKK KEMUR TIL BJARGAR/ Walt Disney/ Vaka-Helgafell
4-5 ANNA GETUR ÞAÐ/ Margo Lundell/ Björk
4-5 BANGSÍMON HITTIR KANINKU/WaltDisney/Vaka-Helgafell
6 KÍARA OG KÓVÚ VERÐA VINIR/ Walt Disney/ Vaka-Helgafell
7 GÓÐA NÓTT BÓBÓ BANGSI/ / Mál og menning
8 GÓÐAN DAG BÓBÓ BANGSI/ / Mái og menning
9-10 VILTU FAÐMA MIG/Walt Disney/Vaka-Helgafell
9-10 HJÁ AFA OG ÖMMU/ Lawrence DiFiori/ Björk
ALMENNT EFNI OG HANDBÆKUR
1 LITILL LEIÐARVISIR UM LIFIÐ/ H . Jackson Brown/ Forlagið
2 ÍSLENSK ORÐSNILLD/Ritstj. Ingibjörg Haraldsdóttir/ Mál og menning
3 LISTIN AÐ LIFA/ Nils Simonsson og Karen Glente söfnuðu efni/ Forlagið
4 PERLUR í SKÁLDSKAP LAXNESS//Vaka-Helgafeli
5 ORÐIÐ LJÓST/ H. Jackson Brown/ Foriagið
6 HEIMSATLAS/ Ritstj. Björn Þorsteinsson og Kristján B. Jónasson/ Mál og menning
7 AMAZING ICELAND - ÝMIS TUNGUMÁL/Sigurgeir Sigurjónsson/Forlagið
8 VEL MÆLT/ Sigurbjörn Einarsson tók saman/ Setberg
9 LÖGMÁLIN SJÖ UM VELGENGNI/ Deepak Chopra/ Vöxtur
10 ÍSLENSK ORÐABÓK/ Ritstj. Arni Böðvarsson/ Mál og menning
Bókabúðir sem tóku þátt í könnuninni
Höfuðborgarsvæðið:
Bókabúð Máls og menningar, Laugavegi
Bókabúð Máls og menningar, Síðumúla
Bókabúðin Hlemmi
Bóksala Stúdenta, Hringbraut
Eymundsson, Kringlunni
Penninn-Eymundsson, Austurstraeti
Penninn, Hallarmúla
Penninn, Kringlunni
Penninn, Hafnarfirði
Utan höfuðborgarsvæðisins:
Bókabúð Keflavikur, Keflavík
Bókval, Akureyri, KÁ, Selfossi
r\ .

Samantekt Félagsvísindastofnunar á sölu bóka í maí 1999 Unnið fyrir Morgunblaðið,
Félag íslenskra bókaútgefenda og Félag bóka- og ritfangaverslana. Ekki eru taldar með þær
bækur sem seldar hafa verið á mörkuðum ýmiss konar á þessu tímabili, né kennslubækur.
/TfS', Eru rimlagardínurnar óhreinar?
: Við hreinsum: Rimla-, stnmla-, plíseruð-og sólargluggatjöld.
Setjum afrafmagnandi bónhúð.
ÚJJ,} Allan
' ' Sækjum og sendum ef óskað er. sólarhringinn.
■ Nýja Tæknihreinsunin
Sólheimum 35, sími 533 3634, GSM 897 3634.