Morgunblaðið - 16.06.1999, Blaðsíða 60

60 MIÐVIKUDAGUR 16. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Sa/22 u/ían d£únahariœéi
65oo: ÍSI.AND 100oo:
•*♦•*••••••••*•••«•••••••••*••••••••*•••
'’Öayur/MaterJtisim9. oÁtió/jei- J<J9S - Ue/x) Jt: 250
DAGUR frímerkisins 9. okt. 1998.
Enn um frímerki
Islandspósts hf.
FRIMERKI
Hverjar eru skoðanir
manna um frímerkin?
Nú skal haldið áfram, þar sem frá
var horfíð síðast, að segja frá frí-
merkjum íslandspósts hf. Hinn 9.
október sl. komu út frímerki, sem
ástæða er til að staldra aðeins við.
FYRST er að nefna 35 kr. frí-
merki, sem flokkast undir minning-
arfrímerki. Vill Islandspóstur hf.
með þessu merki minnast þess, að
'"<■ hann tók við öllum póstmálum Is-
lendinga, innan lands sem utan, úr
hendi Póst- og símamálastofnunar-
innar í ársbyrjun 1998. Um leið
hófst einkavæðing póstmála okkar,
en fram að því hafði póstrekstur
verið á könnu ríkisins í einni eða
annarri mynd frá 1873 og raunar
miklu lengur en það. Á árinu 1998
voru þannig um leið liðin 125 ár frá
útgáfu fyrstu íslenzku frímerkjanna
og stofnun 15 póstafgreiðslna á Is-
landi. Mátti því með nokkrum hætti
► tengja þetta tvennt saman með út-
gáfu frímerkis. Hönnun eða útlit
merkisins tengir þetta líka vel sam-
an. Yfirbragð þess er bjart, og það
ber með nokkrum hætti svipmót
fyrstu íslenzku frímerkjanna, sem
hér voru notuð frá 1873 til 1902 og
raunar til ársloka 1903, þó með
ýmsum breytingum, svo sem safn-
arar þekkja vel til. Verður ekki ann-
að sagt en hér hafi tekizt vel til um
gerð merkisins, en hönnuður þess
er Kristín Þóra Guðbjartsdóttir.
Þessi útgáfudagur, 9 október, var
jafnframt Dagur frímerkisins. Af
því tilefni var að venju gefin út smá-
örk með þremur frímerkjum, að
verðgildi 35, 65 og 100 kr. Nú skyldi
• minnast gamalla landbúnaðartækja,
sem gegnt höfðu mikilvægu hlut-
verki í íslenzkum landbúnaði um
langt skeið. Ekki veit ég, hverjir
hafa verið ráðgjafar teiknistofunnar
Yddu hf., þar sem margir frí-
merkjahönnuðir Póstsins munu
starfa, en hér hefur eitthvað brugð-
izt að mínum dómi. Mér hefði t.d.
fundizt, að hér hefði ekki síður átt
að velja orf og ljá og eins hrífu sem
myndefni, en þau áhöld fylgdu ís-
lenzka bóndanum allt frá landnámi
landsins fyrir rúmum 1100 árum og
óslitið langt fram á þessa öld.
Sláttuvélar komu aftur á móti ekki
til sögunnar fyrr en skömmu fyrir
síðustu aldamót og svo rakstrarvél-
* ar nokkru síðar.
Þegar smáarkir eru hannaðar
með tveimur eða þremur frímerkj-
um, verður að sjálfsögðu að gera
ráð fyrir því, að menn noti eða geti
notað einstök merki úr örkinni til
burðargjalds. Hvert þeirra er þvi
sjálfstæð eining og þá um leið
myndefni þess. En hvemig hefur
hér tekizt til? Fleiri en ég hafa rekið
augun í nokkurt athugunarleysi við
hönnun arkarinnar. Mynd af sláttu-
vél er á miðmerkinu, 65 kr, með ljá
og að mér sýnist reiðingnum á hest-
^ ana tvo, sem drógu vélina. Hér hef-
ur það gerzt, að hluti þessa búnaðar
lendir á merkjunum til hliðar og
eins út á sjálfa örkina. Þannig verð-
ur sláttuvélin sjálf hvorki fugl né
fiskur á sjálfu merkinu. Hvað
skyldu þeir svo halda, sem fá 35 kr.
merkið með torfljánum, að gera eigi
við þennan dularfulla hlut í neðra
hægra hominu, eða þeir, sem fá 100
kr. merkið, með jafn dularfullan
hlut á gólfinu við hlið taðkvarnar-
innar? Af sjálfu sér leiðir, að þetta
skýrist allt, þegar örkin sést öll. En
þetta era hlutir, sem koma hvorki
torfljánum né taðkvöminni við og
eiga því ekki heima á merkjum
þeirra. Við verðum að sjálfsögðu að
gera ráð fyrir, að viðskiptamenn
Póstsins, a.m.k. frímerkjasafnarar,
sem Pósturinn auðsæilega gerir
vemlega út á, rífi merkin úr örldnni
og noti stök til þess að gleðja frí-
merkjavini sína erlendis. Þá kemur
einmitt þessi missmíði hönnunar-
innar skýrt í ljós. Slíkt henti ekki á
Degi frímerkisins 1997, þegar sýnd-
ir vora íslenzkir árabátar. Þar var
hverju bátslagi haldið algerlega inn-
an síns merkis.
Hönnuðir arkarinnar era Hlynur
Ólafsson, sem var það einnig 1997,
og Jóhann Jónsson. Satt bezt að
segja skil ég ekki fremur en stund-
um áður, hvernig útgáfunefnd
Póstsins hefur dottið í hug að sam-
þykkja þá teikningu, sem blasir hér
við okkur.
Frímerki þau, sem út komu 9.
október, voru öll prentuð hjá BTD
International Security Printing
Ltd. í írlandi.
Síðustu frímerki ársins 1998
komu svo út 5. nóv. sl. Þess var
minnzt með 50 kr. frímerki, að
mannréttindayfirlýsing Sameinuðu
þjóðanna var samþykkt í nóvember
1948, en ísland hafði gerzt aðili
samtakanna tveimur áram áður.
Hönnuðir merkisins era Kristín
Þóra Guðbjartsdóttir og Anna Þóra
Árnadóttir. Myndefni þess er, eins
og segir í tilkynningu Póstsins, „að
tákngera jafnréttisanda mannrétt-
indayfirlýsingarinnar og byggir á
gömlum íslenskum málshætti: „Allir
fingur era jafnlangir, þá þeir eru í
lófann lagðir.“„ Stendur málshátt-
urinn skýram stöfum á frímerkinu,
og eins sést þar krepptur lófinn.
Merkið sjálft er ekki ósnoturt. „En
það er ekkert, sem grípur mann,“
sagði frímerkjasafnari við mig, og
það eru orð að sönnu. Þetta merki
var prentað hjá The House of Qu-
esta í Englandi.
Þennan dag komu einnig út tvö
jólafrímerki. Þetta var framraun ís-
landspósts hf. í gerð jólafrímerkja.
Var vissulega tilbreytni í því að efna
til samkeppni meðal íslenzkra
grannskólanemenda um hönnun
slíkra merkja. Samkv. tilkynningu
Póstsins tóku rúmlega 70 nemendur
frá sjö grannskólum þátt í keppn-
inni. Síðan valdi dómnefnd tvær
myndir til útgáfunnar. Á 35 kr.
merkið var valin mynd af jólakettin-
um, en hann er gamalkunnur í jóla-
sagnahefð okkar. Þetta merki teikn-
aði Telma Huld Þrastardóttir, 14
ára, úr Þinghólsskóla í Kópavogi.
Myndefni 45 kr. merkisins era tveir
englar, en þeir era tákn friðar og
einingar á jólum. Það merki gerði
átta ára stúlka, Thelma Björk Ing-
ólfsdóttir, úr Engjaskóla í Reykja-
vík. Teikningar þessara ungu
stúlkna era sérlega vel gerðar, en
ég neita því ekki, að yfirbragð
merkjanna er nokkuð dökkt. Jóla-
kötturinn var jú bæði svartur og
leiðinlegur, svo að segja má, að litur
merkis hans hæfi honum vel. Það er
hins vegar nokkra bjartara yfir
englunum, svo sem vera ber. Jóla-
frímerkin vora offsetprentuð hjá
Joh. Enschedé í Hollandi.
Jón Aðalsteinn Jónsson
I DAG
VELVAKAJMH
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Ég vil
mínar fréttir
klukkan átta
Ég er foxill yfir nýja
fréttatímanum hjá Ríkis-
sjónvarpinu. Fréttirnar
eru eitt af því fáa sem ég
hef horft á en nú eru þær
teknar af mér svo það er
heldur fátt sem horfandi
er á. Ég hef talað við eldra
fólk og verið að spyrja það
álits og það er langt í frá
ánægt með þennan nýja
fréttatíma. Eg vildi vita
hverra hagsmunir það eru
að vera að færa sjónvarps-
tímann. Hvað með alla þá
sem vinna til sjö eða átta á
kvöldin, ekki sjá þeir
sjöfréttir. Ég vil mínar
fréttir klukkan átta og
ekki mínútu fyrr.
Ein foxill.
Dýrahald
Persneskur
högni óskast
TANYA hin persneska
óskar eftir að komast í
kynni við fallegan, kurteis-
an högna af persneskum
ættum. Hann þarf ekki að
hafa löggilta ættartölu, en
hann verður að vera í
„fullu fjöri“ og með útlitið í
lagi. Sambýlisfólk Tönju
vill gjama bjóða honum að
flytjast alfarið til þeirra,
en þau búa úti á landi og í
boði er vist á góðu heimili,
með fullu fæði. Áhugasam-
ir hafi samband við Lín-
eyju í síma 468 1138, eða
sendi tölvupóst á netfangið
lineysÉnettis
Frá heilbrigðiseftirliti
Reykjavíkurborgar
ÞRÍR hundar eru í óskilum
að Hundahótelinu Leirum.
Blendingur, ljósbrúnn og
hvítur, miðlungsstærð.
Blendingui- svartur á baki
og haus, lágfættur með
brúnleitar lappir. Blend-
ingur svartur með band
um háls, lítill. Upplýsingar
í slma 566 8366. Hreiðar.
Páfagaukur týndist
BLÁR páfagaukur, gári,
flaug út um glugga frá
Meistaravöllum sl. fóstu-
dagskvöld. Þeir sem hafa
orðið hans varir hafi sam-
band í síma 562 4956.
Tapað/fundið
Gleraugu týndust
Gleraugu týndust þriðju-
daginn 8. júm', líklega í
Skeifunni, Faxafeni eða á
Reykjavíkurflugvelli. Gler-
augun eru í hulstri úr sel-
skinni. Þeirra er sárt sakn-
að. Skilvís finnandi hafi
samband í síma 894 4143.
Nokia GSM-sími
týndist
NOKIA 6110, grænn,
GSM-sími týndist sl. laug-
ardagskvöld á Laugavegi í
eða við skemmtistaðinn 22.
Fundarlaun. Upplýsingar í
síma 869 7803.
Með morgunkaffinu
EF þú borðar ekki grautinn
þinn, borðar pabbi hann.
HUGSIÐ ykkur.
Þegar við kom-
um heim gerðist
dúninn svo nær-
göngull við mig
að ég gat ekki
hugsað mér að
vera lengur und-
ir sama þaki og
hann.
COSPER
ÞÚ mátt gjarnan sjá ökuskírteinið, en ég þarf að fá það
aftur, því ég á það ekki sjálfur.
MÉR fínnst nú
að eggjakaka
með beikoni sé
ekki sanngjarnt
svar við nauta-
steik og bökuð-
um kartöflu-
toppum sem
þau fengu hjá
okkur.
249 ÍSJ
Víkverji skrifar...
BLOÐBANKINN í Reykjavík er
merkileg stofnun en lætur lítið
yfir sér og sjálfsagt kunnum við
seint að meta þýðingarmikið starf
hans. Þetta er í raun furðulegt kerfi
að hundrað og sjálfsagt þúsundir
manna skuli koma þarna og gefa
blóð og leggja þar með sitt af mörk-
um í þágu þeirra sem veikir eru.
Kannski ekki furðulegt ef við hugs-
um sem svo að við gætum sjálf
veikst og þurft á þessari þjónustu
að halda.
Víkverji getur staðhæft eftir
nokkra tugi blóðgjafa að það er
alltaf ánægjulegt að koma í Blóð-
bankann. Andrúmsloftið er þægi-
legt, meinatæknar og hjúkrunar-
fræðingar og aðrir, sem sjá um að
mæla og tappa af blóðgjöfum,
spjalla um daginn og veginn fyrir
utan það að svara greiðlega spurn-
ingum okkar blóðgjafa um hvað
verði um allt þetta blóð. Þama er
líka lögð áhersla á að sýna með
myndum og stuttum fræðsluspjöld-
um hversu þýðingarmikill þessi
vökvi er og fjölhæfur.
Áður en menn geta gefið blóð er
járnstyrkur mældur og blóðþrýst-
ingur. Þannig fáum við blóðgjafar í
leiðinni að vita svolítið um heilsufar-
ið. Þá er ekki ómerkasti þátturinn
að þiggja góðgerðir eftir blóðgjöfma
og ræða landsins gagn og nauðsynj-
ar á kaffistofunni. Og Víkverji dags-
ins er ekki frá því að blóðgjafar fari
ríkari út, mettir og sælir með þakk-
ir starfsfólks í bak og fyrir. Þetta
era alltaf ánægjulegar heimsóknir -
og ekki var verra þegar þeir tóku
upp á því að bjóða rúsínur meðan
beðið er!
EFTIR umfjöllun um flugminjar
á dögunum fékk Víkverji senda
greinargerð um flugminjasafn í
Reykjavík, sem Sævar Þ. Jóhannes-
son, formaður íslenska flugsögufé-
lagsins, tók saman og sendi borgar-
yfirvöldum árið 1997 og aftur í ár.
Er málið til skoðunar hjá borgar-
skipulagi. I greinargerðinni er m.a.
sett fram sú hugmynd að sett verði
upp samgönguminjasafn í Reykja-
vík. Myndi Flugsögufélagið taka
þátt í þvi ásamt Flugbjörgunar-
sveitinni, Fornbílaklúbbnum og
fleiri félögum sem tengjast sam-
göngumálum. Bent er á að slíku
safni verði vart komið upp án stuðn-
ings opinberra yfirvalda en sam-
kvæmt nýju skipulagi Reykjavíkur-
flugvallar er gert ráð fyrir flug-
minjasafni skammt frá Nauthólsvík.
í lokin er bent á að ekki væri úr
vegi að geta stefnt að opnun slíks
safns árið 2000 árið sem Reykjavík
er ein af níu menningarborgum
Evrópu og skal tekið undir það hér.
ER það ekki rétt skilið hjá Vík-
verja að bílstjórar lögreglu-
bíla, lögreglumennirnir sjálfir,
ættu að vera öðrum fyrirmynd í
umferðinni? Honum finnst nefni-
lega sú ekki alltaf raunin. Síðla
kvölds fyrir helgina ók t.d. lög-
reglubíll á vinstri akrein allt austan
frá Vesturlandsvegi, þar sem hann
verður tvær akreinar, og vestur á
Grensásveg. Þar loksins tók hann
vinstri beygju sem krafðist þess að
sjálfsögðu að hann væri á vinstri
akrein. Umferð var nánast engin
svo ekki kom það í veg fyrir að lög-
reglan gæti haldið sér á þeirri
hægri alla þessa leið, eins og Vík-
verja var kennt fyrir margt löngu.
Lögreglan á að gæta þess að hafa
svona atriði á hreinu.