Morgunblaðið - 15.09.1999, Blaðsíða 34
,34 MIÐVIKUDAGUR 15. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Uppkaup neta er
áleitin hugmynd
r
ÞAÐ eru tuttugu ár
frá síðasta hlaupi úr
Hagavatni. Þá var
Hvítárlaxinn í hám-
arki. Leirinn eyðilagði
öll uppvaxtarskilyrði á
því svæði sem jökul-
vatnið fór um. Tíu ár-
um síðar var hann
horfinn og hefur neta-
^ veiðin legið á laxinum
" síðan. í pottinum heit-
ir laxinn Ölfusárlaxv
Netaveiði í Ar-
nessýslu er þrískipt.
Efst í Hvítá, ofan við
vatnaskil Stóru-Laxár
og Hvítár, veiða örfáir
menn í soðið. Þar er
endastöð hjá heima-
laxi og fátt um það að segja. I Hvítá
neðan vatnaskila veiða menn fyrir
markað, þó lítið hver, utan að einn
er sagður veiða meira ár hvert
heldur en veiðist í Stóru-Laxá á
stöng. Sá skákar í skjóli þeirrar
furðulegu leyndar sem hvflir yfir
netaveiðum á þessu svæði. I Ölfusá
er útgerð og þar sækja menn á
^flóðið á vélbátum og leggja utan við
allar reglugerðir. Ef horft er af
brúnni við Oseyrames sjást
stangaveiðimenn inn alla fjöru, en
úti fyrir liggja net. Slík tvöfeldni
samrýmist ekki reglum veiðifélags
heimamanna né laxveiðilögum.
Staðsetning netanna, sem eru fest
við kafeyrar og lögð í gönguálinn
eins og öll önnur net í ósnum, fær
heldur ekki staðist þar sem net
skal vera fast við land eða fyrir-
stöðu er frá landi liggur. Að auki
eru net lögð á fjöru og látið falla yf-
ir og fiskurinn veiddur á aðfallinu.
Litur árinnar í sumar sýnir vel það
sem allir vissu, að þessi lax er
veiddur í sjó. Allir vita hvað það
þýðir samkvæmt laxveiðilögum,
þarna er framinn stórglæpur gagn-
vart öðrum er ofar búa.
A árbakkanum austan megin
stendur aðgerðarskúr með tilheyr-
andi aðstöðu. Sá veiðimaður sækir
á mitt flóðið kokhraustur og veifar
laxi ef yfir er flogið. Efst við ósinn
býr formaður veiðifélagsins, maður
er þjóðin hefur notað til margra
starfa, en ef þau eru unnin af sama
dómgreindarleysi og
formennska félagsins,
má margt endurskoða.
Arum saman hefur
hann verið gagnrýnd-
ur fyrir þessar veiðar,
en svarað illu einu. Til
að undirstrika afstöðu
sína gekk hann lengra
en fyrr í sumar og
lagði net í miðja áná,
utan þeirra þriðjung-
smarka er í gildi eru,
vitanlega sambands-
laust við land. I ánni
sjálfri eru net land-
föst.
Heilbrigðismála-
menn á Suðurlandi
eltast við hænsni, en
hópast síðan saman á Selfossi og
halda í sér til klukkan 10.00 af tillit-
semi við stangaveiðimenn, en neta-
veiðimönnum stendur á sama þótt
frárennsli frá sláturhúsi, mjólkur-
búi, sjúkrahúsi, sundlaugum og
5.000 manna byggð kæfi laxinn. A
Selfossi er ekkert sem heitir frág-
angur frárennslislagna. Ótal stútar
liggja í ána og á milli þeirra liggja
netin. Sveitarstjórinn hrósar
staðnum stöðugt fyrir snyrti-
mennsku, hefur líklega aldrei
gengið eftir árbakkanum. Sorp-
haugar Suðurlands eru á árbakk-
anum litlu neðar, en þar er frá-
rennslið slíkt eitur að þynna verður
vatnssýni þaðan tíu sinnum til að
skalar byrji að virka og í þessu frá-
rennsli eru jú líka net sem veiða
fyrir markað og er engu líkara
heldur en kaupmenn í Nóatúni ótt-
ist meira erlendar umgangspestir
heldur en eitur okkar sjálfra, enda
mætir þar sami maður og hrósar
snyrtimennsku Selfyssinga. Sá ber
víst einnig ábyrgð á Hollustuvernd
Sunnlendinga.
Félagsmál veiðifélaga á svæðinu
hafa verið óvirk í 30 ár, formenn
hafa verið áberandi einlitir og
stjórnarmenn aðrir talsvert í takt
við það. Stjórnarmenn eru flestir
svæðakosnir, en félagsmenn vita
þó aldrei hvort einhver gengur úr
stjóm. Aðspurðir sögðu ákveðnir
stjórnarmenn það ekki skipta máli,
þeir veldu með sér menn. Störf
Hreggviður
Hermannsson
Eftirfarandi viðskiptanúmer
voru vinningsaðilar
íTalló nr. 6
5762 5942 6092 6238 6396 6533 6679 6800 6942 7052
5780 5945 6093 6239 6397 6535 6683 6806 6953 /074
5/85 5946 6096 6254 6402 653/ 668/ 6813 bybö /U/t>
5786 5948 6097 6261 6403 6549 6691 6815 6960 7079
5787 5951 6112 6265 6405 6551 6695 6820 6961 /080
5790 5953 6113 6268 6422 6557 6700 6822 6962 7096
5795 5956 6115 6273 6423 6559 6701 6829 6963 7101
5796 5962 6116 6278 6428 6560 6702 6830 6964 7108
5800 5968 6120 6283 6431 6564 6/03 6831 öyöö /112
5801 5973 6123 6284 6434 6565 6704 6835 6971 7131
5802 5983 6124 6285 643/ 6568 6/05 6849 69/2 /13/
5805 5984 6125 6293 6441 6572 6708 6850 6976 7146
5806 5995 6127 6307 6442 6573 6715 6851 6977 7149
5816 6001 6130 6308 6444 6574 6716 6853 6978 7151
5822 6002 6132 6309 6451 6575 6725 6856 6980 7160
5825 6018 6137 6311 6454 6580 6726 6861 6982 7162
5830 6019 6141 6313 645/ 6581 6/29 6865 6996 /1ÖÖ
5633 6022 6146 6314 6461 6585 6732 6866 7000 7174
5835 6023 6152 6319 6464 6588 6737 686/ /001 /1/9
5836 6028 6155 6329 6465 6589 6739 6876 7002 7180
5837 6031 6157 6335 6469 6595 6740 6884 7006 7181
,5838 6032 6160 6339 6471 6604 6/41 6887 /012 /182
5855 6036 6161 6344 6472 6608 6742 6890 7013 7183
5858 6037 6162 6346 6475 6612 6743 6891 7014 7184
5859 6038 6177 6349 6476 6613 6745 6894 7015 7187
5861 6039 6181 6350 64// 6614 6/50 6895 /U19 /löö
5863 6042 6194 6351 6478 6616 6751 6896 7020 7195
5874 6045 6196 6353 6480 6618 6/54 6900 /024 /2U4
58/9 6046 6201 6367 6481 6626 6762 6904 7033 7206
5880 6049 6207 6370 6488 6632 6763 6910 7035
5889 6050 6211 6371 6491 6633 6768 6913 7037
5904 6054 6212 6376 6492 6634 6769 6914 704?
5911 6061 6213 6379 6494 6635 6771 6915 7043
5912 6065 6220 6384 6502 6637 6772 6932 7046
5914 60/1 6224 6388 6516 6638 6/88 6935 /U4/
5931 6074 6225 6390 6521 6646 6792 6936 704R
5938 6079 6228 6391 6524 6659 6798 6937 7049
5939 6091 6232 6393 6530 6678 6799 6939 7051
stjórnar eru eftir þessu. Stjórnar-
menn við Sog og Hagaós sögðu
undirrituðum frá því fyrir ein-
hverjum árum, að formaðurinn
hefði aðstoðað þá í einkamálaþrasi
með lagakunnáttu sinni, enda
mega þeir ekki heyra netaveiði
nefnda og eru þó báðir í stanga-
veiðisölu. Er slíkt stórmóðgun við
viðskiptavini að standa ekki af
fyllstu hreinskilni með sér og sín-
um. Stóru-Laxárdeildin hefur
nokkra sérstöðu hvað þetta varðar.
Hreppamenn standa saman og láta
ekki netamenn kljúfa samstöðuna
með pólitík eða annarri hagsmuna-
aðstöðu. Stjórnarmenn Hreppa-
manna eru samkvæmir sjálfum sér
og virðast skilja að veiðifélag er
eitt og önnur félagsmál annað.
Fiskur í sjó er veiddur sam-
kvæmt sveigjanlegum reglum.
Svæðum er lokað af ýmsum ástæð-
um ef þurfa þykir. Sá lax sem skil-
ar sér inn í jökulhlaupið veltist þar
Laxveiði
Ef horft er af brúnni við
7
Oseyrarnes, segir
Hreggviður Hermanns-
son, sjást stangaveiði-
menn inn alla fjöru en
úti fyrir liggja net.
um villtur og veiðist því betur en
ella í ósnum, en skilar sér ekki í
uppárnar. Var þó stofninn í lág-
marki fyrir. Það er því ásetningur
allra er að þessum málum koma,
stangaveiðiréttareigenda og
stangaveiðimanna, að netafriðun
frá Stóru-Laxá til sjávar verði al-
gjör þar til stofninn hefur rétt við.
Þó svo að veiðarnar heyri undir
landbúnaðarráðherra er eflaust á
erfitt með öll afskipti, hljóta nátt-
úruhamfarir á borð við þessar að
heyra undir náttúruverndaraðila í
öllum embættum. Uppkaup neta er
áleitin hugmynd margra, en slíkt
kemur vart til greina því helming-
ur félagsmanna ætti rétt á greiðslu
og engir peningar til. Amessýsla er
aðhlátursefni allra er að veiðimál-
um koma. Tiltekt heima fyrir er
okkar næsta verkefni og uppkaup
veiðiþjófa ekki á dagskrá.
Höfundur er veiðiréttareigandi
við Hvítá.
Reykjavíkur-
flugvöllur, flug-
völlur allra
landsmanna!
MÉR finnst hún á
nokkuð sérkennilegu
róli umræðan um
Reykjavíkurflugvöll,
einkum þegar farið er
að ræða flugvöllinn í
samhenginu „Reykja-
vík sem sveitarfélag"
eða það að Reykvík-
ingar eigi að fara að
kjósa um lífdaga vall-
arins. I fyrsta lagi er
Reykjavík ekki eins og
hvert annað sveitarfé-
lag heldur höfuðborg
okkar allra og ber sem
slík ákveðnar skyldur
gagnvart landinu öllu.
I öðru lagi er þetta
mál þannig vaxið að ef á að kjósa
um það eiga allir landsmenn að fá
að tjá sig og taka þátt.
Mikilvægi greiðra samgangna
Það er almennt viðurkennt að
helsti drifkraftur nútímans séu
greiðar og góðar samgöngur, hvort
sem er með fjarskiptum eða ferða-
lögum á landi, legi eða í lofti. Ekki
síst teljum við sem búum í dreifbýlu
landi mikilvægt að upphefja fjar-
lægðir svo við getum öll verið þátt-
takendur í nútímasamfélagi sem
býður þegnum sínum upp á góð líf-
skjör, m.a. fyrir tilstilli greiðra
samgangna. Það hefur þess vegna
verið almenn samstaða um það í
þjóðfélaginu að stórar fjárhæðir
rynnu ár hvert til samgöngumála
og algengara en hitt að mönnum
þyki ekki nóg að gert. Allir þekkja
líka umræðuna um þá möguleika
sem skapast vegna nýrrar fjarsk-
iptatækni og mikilvægi þess að hin-
ar nýju hraðbrautir verði öllum
landsmönnum aðgengilegar.
Aherslan er á greiða og fjölbreytta
samgöngumöguleika; frá Islandi til
umheimsins; frá landsbyggðinni til
höfuðborgarinnar. Og þá dettur
mönnum í hug að nú sé lag að
leggja Reykjavíkurflugvöll niður.
Svanfríður
Jónasdóttir
Ný sending af buxria-
og pilsdrögtum ;
Margir litir
Buoarion
Reykjavíkurvegi 64, Hfj. Sími 565 1147
Opið laugardaga kl. 10-14
Ekki bara mál
Reykvíkinga
Reykjavik er höfuð-
borg Islands. Við lít-
um svo á að hún sé
þannig sameign okkar
allra, rétt eins og við
lítum á hálendið sem
sameign og viljum því
geta haft áhrif á þróun
þess og nýtingu. I höf-
uðborginni okkar er
miðstöð stjórnsýsl-
unnar, mennta- og
menningarlífs og við-
skipta. Samþjöppun
þessara þátta í höfuð-
borginni hefur af ýms-
um ástæðum orðið
meiri hérlendis en annars staðar
þar sem fleiri stórar borgir skipta
með sér verkum og áherslum.
Greiðar samgöngur við Reykjavík
eru því lykillinn að þátttöku og að-
gengi landsmanna. Það er þess
vegna ekki bara mál Reykvíkinga
hvort miðstöð samgangna í landinu
er í höfuðborginni eða ekki.
Samgöngur
Greiðar samgöngur við
Reykjavík, segir
Svanfríður Jónasdóttir,
eru því lykillinn að þátt-
töku og aðgengi lands-
manna.
Ég er ekki viss um að allir geri
sér grein fyrir því hversu miklar
breytingar það mun hafa í för með
sér að allt annað flug en farþega-
flug flytjist burtu. Út frá öryggis-
og mengunarsjónarmiðum eru það
góð skilaboð. Reykjavíkurflugvöll-
ur með það hlutverk fyrst og
fremst að þjóna innanlandsflugi er
bráðnauðsynlegur samfélagi okkar.
Þróun þess og möguleikar fólksins í
landinu er undir því komið að við
höfum öll skilning á mikilvægi sam-
gangna í nútímasamfélagi og hvert
hlutverk höfuðborgar á að vera.
Völlurinn verður þá fyrst og fremst
samgöngumiðstöð höfuðborgar í
stóru dreifbýlu landi, höfuðborgar
sem skilur það hlutverk sitt að
þjóna beri öllu landinu.
Höfundur er þingmaður
Samfylkingarinnar i
sNorðurlandi eystra.