Morgunblaðið - 15.09.1999, Blaðsíða 36

MIÐVIKUDAGUR 15. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SVAVA
KRISTJÁNSDÓTTIR
+ Svava Kristjáns-
dóttir var fædd
að Kirkjubóli í
Korpudal í Onund-
arfirði 31. júlí 1920.
Hún andaðist á
Landspftalanum
fimmtudaginn 2.
september síðastlið-
inn.
Foreldrar Svövu
voru Kristján Björn
Guðleifsson f. 21.05.
1886 að Bakka í
Brekkudal, Dýra-
firði, d. 26.02. 1932
bóndi að Kirkjubóli
í Korpudal, Brekku á Álftanesi
og að Efra-Seli í Hrunamanna-
hreppi og Ólína Guðrún Ólafs-
dóttir húsmóðir, f. 08.07. 1885
að Ketilseyri, Ðýrafirði, d.
06.01. 1971. Systkin Svövu eru:
Sveinbjörn Óskar, f.
29.04. 1913, Ingibjörg
Guðrún, f. 12.11.
1914, d. 06.04. 1980,
Guðleifur Magnús, f.
28.01. 1916, d. 14.03.
1939, Rannveig, f.
20.02. 1918, Haraldur
Gunnar, f. 01.06.
1919, d. 01.03. 1984,
Ólafur Lúther, f.
28.11. 1928. Einnig
ólu þau upp Svein-
borgu Jónsdóttur
Waage, f. 10.11. 1907.
Svava giftist 07.01.
1950 Auðunni Þor-
steinssyni húsgagnasmíðameist-
ara, f. 01.11. 1917 á Blönduósi, d.
31.03. 1997 í Reykjavik. Foreldar
hans voru Þorsteinn Bjarnason
kaupmaður, Blönduósi, og kona
hans, Margrét Kristjánsdóttir.
Svava og Auðunn eignuðust tvö
börn: 1) Kristján, f. 21.07. 1949,
kvæntan Önnu Fríðu Bernódus-
dóttur. Börn þeirra eru: Auð-
unn, f. 30.05. 1973, sambýlis-
kona Kristín Þórðardóttir,
Svava, f. 22.03. 1975, Ragnheið-
ur, f. 07.09. 1979, sambýlismað-
ur Bjarni Haukur Jónsson, Þór-
unn, f. 06.12. 1983. 2) Margréti,
f. 20.06. 1952, gifta Konráði
Þórissyni. Börn þeirra eru:
Fífa, f. 18.12. 1974 sambýlis-
maður Pétur Þór Sigurðsson,
sonur þeirra er Hlynur Þór, f.
08.11. 1996, Hrönn, f. 22.08.
1980, Svavar, f. 14.09. 1988.
Eftir hefðbundna skólagöngu
gekk Svava í Reykholtsskóla.
Hún var kvenklæðskerameist-
ari að mennt og rak um skeið
saumastofu ásamt Ingibjörgu
systur sinni. Svava tók að sér
ýmis verkefni í sinni iðn og
vann við sauma meðan þrek
entist.
Utför Svövu verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Þegar ég minnist tengdamóður
minnar, Svövu Kristjánsdóttur, þá
er það létt lund hennar, sem er mér
hvað eftirminnilegust. Oft sagði hún:
„Viltu ekki smákaffisopa tengdi?“
Og meðan kaffíð var drukkið þurfti
.^ekki mikið til að kalla fram háværan
dillandi hláturinn. Eins var það upp-
lifun að horfa með Svövu á gaman-
mynd og það hefði verið ódýr leið
íyrir leikhúsin að halda uppi
stemmningu í salnum ef þau hefðu
boðið henni á gamanleikrit sín.
Hún Svava hafði fleiri góða eigin-
leika, sem vert er að minnast. Hún
var mjög gestrisin og töfraði oft
fram eftirminnilega gott bakkelsi.
Hún var saumakona að mennt og af
artarsemi gerði hún oft við föt gesta
sinna meðan þeir gæddu sér á kaff-
^mu og meðlætinu. Hún saumaði oft
á bamabörnin og fylgdist ótrúlega
vel með tískusveiflum, allt fram á
seinasta dag. Enda leituðu barna-
börnin frekar til hennar með álita-
mál í klæðaburði en til okkar for-
ÚTFARARSTOFA
HAFNARFJARÐAR
Stapahrauni 5, Hafnarfirði, simi 565 5892
Persónuleg,
alhliða útfararþjónusta.
Áralöng reynsla.
Sverrir Olsen,
útfararstjóri
Sverrir Einarsson,
útfararstjóri
Útfararstofa íslands
Suðurhlíð 35 ♦ Sími 581 3300
Allan sólarhringinn. www.utfararstofa.ehf.is/
eldranna. Það var líka auðvelt að
leita til Svövu með að passa barna-
börnin, einkum á námsárum okkar.
Þegar barnið var sótt var oft búið að
dytta að litlu fötunum, eða jafnvel að
nýsaumuð flík fylgdi með í kaup-
bæti. Þau heiðurshjónin Auðunn
Þorsteinsson húsgagnasmiður og
Svava Kristjánsdóttir saumakona
voru vel menntuð á mælikvarða síns
tíma. Það er ekki síst fyrir dyggan
stuðning þeirra að bæði börnin
þeirra eru háskólamenntuð. Þau
hjónin áttu gott bókasafn, höfðu un-
un af tónlist og fýlgdust alla tíð vel
með málefnum líðandi stundar. Það
voru því oft líflegar og skemmtileg-
ar umræður á heimilinu um aðskilj-
anlegustu málefni. Eg tel mig hepp-
inn að hafa kynnst þeim hjónum og
er þakklátur fyrir þann aldarfjórð-
ung, sem ég átti með þeim.
Þau hjónin voru mjög samrýnd og
eftir að Auðunn lést, á páskum 1997,
átti Svava erfitt með að iaga sig að
breyttum aðstæðum. Heilaslag
skömmu síðar gerði út um mögu-
leika hennar til að búa ein og síðustu
tvö árin bjó hún til skiptis hjá börn-
um sínum. Nú til dags er það ekkert
sjálfgefíð að barnabörn flytji saman í
herbergi til að amman geti fengið
þeirra herbergi að láni. Þið getið
verið stolt af því. Án hvatningar
barna og barnabarna hefði Svava
ekki endurheimt þann léttleika og
áhuga, sem einkenndi síðustu mán-
uðina í lífi hennar.
Konráð Þórisson.
Elsku amma mín.
Eg á eftir að sakna þess að koma í
heimsókn til þín í Lönguhlíðina og fá
eitthvað gott að borða og fara svo að
ÚTFARARSTOFA
OSWALDS
sfMi 551 3485
ÞJÓNUSTA ALLAN
SÓLARHRINGINN
AD.M sm/in iii • iiii ui:yk|avik
I.IKKISTUVINNÚSTOI'A
EYVINDAR ÁRNASONAR
1899
LEGSTEINAR t Marmari
íslensk framleiðsla Granít
Vönduð vinna, gott verð Biágryti
Sendum myndalista Gabbró
MOSAIK Líparft
Hamarshöfði 4, 112 Reykjavík
sími 5871960, fax 5871986
leika mér að dótinu hjá þér. Á meðan
saumaðir þú eitthvað fallegt.
Eg á líka eftir að sakna þess þegar
þú áttir heima hjá okkur og þú tókst
á móti mér þegar ég kom heim úr
skólanum og gafst mér að borða og
svo fór ég að læra eða spila við þig.
En núna ertu komin til afa.
Svavar.
Mig langar til að minnast ömmu
minnar í nokkrum orðum og nefna
aðeins örfáar af þeim yndislegu minn-
ingum sem ég á um hana. Hún saum-
aði ófáar lúffur handa okkur barna-
bömunum og allt upp í samkvæmis-
kjóla þegar við eltumst. Alltaf var
hún tilbúin að aðstoða mig þegar ég
var að stíga mín fyrstu spor í sauma-
skapnum og vélin hennar stóð alltaf
til boða þegar ég var orðin leið á
hægaganginum í öðrum saumavélum.
Alitaf var eitthvað gott á boðstól-
um þegar ég kom til hennar og afa í
Lönguhlíðina og var hún dugleg við
að reyna að koma matnum ofan í
mig, þó það væri með misjöfnum ár-
angri. Þegar ég bjó í Lönguhlíðinni
þá hringdi hún á hverju kvöldi til að
athuga hvort ég hefði ekki fengið
mér eitthvað að borða ef hún hafði
ekki komið fyrr um daginn og eldað
eitthvað fyrir mig.
Að lokum er ég þakklát fyrir síð-
ustu minninguna um hana, þegar ég
keyrði hana heim og hún var alveg
steinhissa á því að ég gæti keyrt,
svona nýkomin með bílprófíð.
Sofðu rótt, elsku amma.
Hrönn.
Nú er víst komið að kveðjustund
elsku amma mín. Ég er þakklát fyrir
alla umhyggjuna og endalausa ástúð
sem þú sýndir mér og okkur öllum
englunum þínum. Þú kenndir mér
svo margt um lífið og bjartsýni þín
og dillandi hlátur á eftir að fylgja
mér alltaf.
Svava amma mín var ákaflega
glaðlynd og lífleg og ákaflega fær
saumakona. Hún var lærð í kápu-
saumi og töfraði fram hverja flíkina
á fætur annarri handa okkur barna-
börnunum, og við vorum fram eftir
öllum aldri með lúffur sem hún
saumaði, alltaf í stfl við úlpurnar. Ég
dvaldi löngum stundum hjá henni og
afa á „bestó“ og heimsóknunum
þangað fækkaði ekki mikið með aldr-
inum því það var alltaf yndislegt að
koma þangað og rabba aðeins um líf-
ið og tilveruna og fá að læra þar í
friði og ró við borðstofuborðið. Oft-
ast læddist amma svo að borðinu og
skildi eftir súkkulaðibita eða appel-
sínu til að narta í.
Amma var ótrúlega þolinmóð við
okkur barnabörnin og ég man enn
eftir hlátursrokunni sem hún rak
upp þegar hún komst að því að ég
var búin að klippa málbandið hennar
niður í búta eftir litum. Hún var fylg-
in sér og hafði ofurtrú á skyrinu,
sem er hollasti matur í heimi að
hennar áliti, og sætti sig ekki við
neina lækna uns þeir voru búnir að
samsinna henni og við barnabörnin
fengum ófáa skyrdiskana hjá henni.
Amma var mjög trúuð og kenndi
mér allt um guð og englana. Hún var
einstaklega gjafmild og sást það
einna best í því að þegar hún fór að
búa til púða handa okkur barnabörn-
unum og barnabarnabarni (sem fékk
Karíus og Baktus-púða sem hann
dýrkar) þá gat hún ekki beðið með
að gefa okkur þá þangað til við átt-
um afmæli og gleymdi alveg að búa
til púða handa sér. Svava amma var
sterk og dugleg kona og gerði allt
vel, hún hafði yndi af að synda og við
syntum ófáar ferðir saman í litlu
sundlauginni í Blesugrófínni. Hún
hafði líka gaman af mannmergð og
skemmti sér manna best á ættar-
mótum og stórafmælum þar sem hún
talaði manna hæst og hló mest og
dansaði fram á rauða nótt.
Elsku amma, ég þakka guði fyrir
að hafa fengið að hafa þig hjá okkur,
en nú er víst kominn tími til þess að
Auðunn afí fái að njóta þess að hafa
þig hjá sér aftur. Við munum sakna
þín mjög mikið.
Guð blessi þig amma mín.
Fífa.
Margs er að minnast
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
(V. Briem)
Haustið er komið og þá kveðjum
við blóm og gróanda sumarsins með
trega en jafnframt þökkum við fyrir
gjafir þess. Haustið er að mörgu leyti
tími trega og kveðju. Þessi samlíking
kemur upp í hugann þegar ég lít yfir
farinn veg og kveð hana Svövu móð-
ursystur mína. Svava var sannkallað
sumarbarn sem færði okkur öllum
birtu og yl með glettni sinni, hlýju og
gjafmildi. Það streymir um mig hlýja
í hvert skipti sem ég hugsa til liðinna
daga með Svövu frænku. Já, hún
Svava frænka var bara svo mikil
frænka að í mínum huga var hún
frænkan með stóra F-inu. Fyrstu
minningar mínar um Svövu eru frá
þeim tíma er hún og Auðunn leigðu
íbúð á Borgarholtsbrautinni og þá
var Kiddi á 1. ári. Það var eiginlega
þrennt sem hvatti mig þá pínulitla til
að Ieggja land undir fót úr Vallai'-
gerðinu vestur á Borgarholtsbraut,
en þetta var nú drjúg vegalengd fyrir
litla fætur. Þessi þrjú atriði voru auð-
vitað Svava sjálf með heillandi hlát-
urinn sinn og hlýja faðminn, litla
barnið í kassanum með snuðið og síð-
ast en ekki síst Auðunn og sá merkis-
gripur bíllinn hans, en í þá daga var
ekki algengt að fólk ætti bfl. Að sjálf-
sögðu sá Svava tii þess að ég fengi
bflfar heim eftir langferðina til henn-
ar því það var nú ekki hægt að láta
barn rúmlega tveggja ára labba
þessa leið fram og til baka. Það var
líka sama hlýjan sem streymdi á móti
okkur systrum þegar við komum á
Ásveginn, en þar bjuggu þau í nokk-
ur ár. Ég minnist þess að mér fannst
hún Alda systir hafa dottið í lukku-
pottinn þegar hún fékk að vera hjá
Svövu og Auðuni um tíma en ég var
hjá ömmu í Skipasundinu, því þá var
verið að byggja yfir kjallarann í Vall-
argerðinu. Að vísu sagði ég þetta
aldrei upphátt því það að vera hjá
henni ömmu voru líka forréttindi og
svo var stutt að fara upp á Ásveg.
Þær voru líka ógleymanlegar ferðirn-
ar með nesti út fyrir bæinn, t.d. á
Þingvöll eða Heiðmörk, með Svövu,
Auðuni, Kidda og Möggu og alveg
var það merkilegt hve nestið hennar
Svövu var alltaf gott, það var eitt-
hvað sérstakt „Svövubragð“ af þessu
öllu. Svo þegar ég var sest á skóla-
bekk í Kvennaskólanum var gott að
eiga Svövu og fjölskyldu að á Berg-
staðastrætinu og mikið skelfíng var
gott að geta rekið inn nefíð á
frostköldum dögum og fengið heitt
kakó eftir skóla eða á milli tíma. Það
var alltaf glatt á hjalla í litla eldhús-
inu á Bergstaðastrætinu og einhvern
veginn alltaf pláss fyrir alla, sama
hve margir litu inn. Eiginlega fannst
mér eldhúsið alls ekki lítið það voru
bara fáir fermetrar. Alltaf voru allir
velkomnir og það var bara sjálfsagt
að draga vinkonur mínar með til
Svövu. Tengsl þeirra systra mömmu
og Svövu voru sterk og oft fannst
mér við vera meira systkin ég og
Kiddi en frændsystkin. Þessi tilfínn-
ing átti líka við um Möggu, hún var
bara aðeins yngri og það var aldrei
sama fyrirferðin á henni og okkur
Kidda, en Magga var í mínum huga
litla systir. Oft fékk ég að heyra það
hjá vinkonum mínum, bæði skóla-
systrum úr Kvennó og gömlu ævivin-
konunum úr Kópavogi, hvað hún
Svava væri nú skemmtileg og hve
heppin ég væri að eiga svona frænku
í miðbæ Reykjavíkur og alltaf kemur
þessi glampi í augu þeirra sem fengu
að kynnast því að koma á Bergstaða-
strætið. Oft hef ég hugsað til þess
eftir að ég varð fullorðin og komin
með eigið heimili að þessi mikli
gestagangur hljóti nú stundum að
hafa verið erfíður og stundum þreyt-
andi. Það hlýtur að minnsta kosti að
hafa verið töluverður hávaði þegar
Kiddi var með sína vini heima eftir
skóla í MR og svo kom ég með eina
til þrjár vinkonur í eftirdragi og allir
settust við eldhúsborðið og hámuðu í
sig kakó og kex eða nýbakaða köku.
Það hljóta að hafa verið töluverð út-
gjöld að fóðra alla þessa unglinga
auk allra annarra sem aðeins komu
við hjá þeim. í reynd var heimili
Svövu félagsmiðstöð þar sem kyn-
slóðabil var ekki til. Gamla máltækið
um að þar sem hjartarúm væri nóg
væri alltaf nóg rúm fyrir gesti og
gangandi varð ljóslifandi á heimili
Svövu og Auðuns. Nú er komið að
kveðjustund - haustið er komið og
fjölæru jurtirnar fella blöðin og
blómin en rótin lifir og að vori koma
ný blöð og ný blóm. Þannig lifir líka
minningin um hana Svövu frænku.
Frá hennar kærleiks- og gleðirót
munu spretta minningar sem eiga
eftir að lifa með okkur sem eftir
stöndum hér í dag. Ég veit að þessar
minningar eiga eftir að veita okkur
gleði og vekja léttan hlátur seinna
þótt okkur finnist að nú hafí dregið
fyrir sólu.
Elsku Svava mín, ég vil þakka þér
fyrir allt sem þú varst mér og allt
sem þú kenndir mér - hvernig þér
tókst alltaf að sjá björtu hliðarnar á
lífinu og hvernig þér tókst alltaf að
sjá spaugilegu hliðarnar á sjálfri þér,
jafnvel þegar hlutirnir gengu þér í
mót. Ég skil það nú hve það þarf
mikinn kjark til þess að taka svona á
lífinu, bæði gleði þess og sorgum, og
láta aldrei deigan síga heldur taka
öllu sem að höndum ber með brosi á
vör. Þannig varst þú Svava mín og
þannig geymum við mynd þína í hug
okkar og hjarta. Elsku Kiddi, Magga
og fjölskyldur, ég veit að sorg ykkar
er mikil og ég bið góðan Guð að
styrkja ykkur og styðja.
Mig langar að kveðja þig, elsku
Svava mín, með sálmi Valdimars
Briem.
Far þú í friði.
Friður Guðs þig blessi
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Ólína M. Sveinsdóttir.
Mig langar til að minnast elsku
ömmu minnar í nokkrum orðum.
Amma var alltaf svo blíð og góð og
ótrúlega þolinmóð og gerði alltaf
gott úr hlutunum ef við höfðum gert
eitthvað af okkur. Hún var mjög
glaðlynd og alltaf stutt í hláturinn.
Amma var mjög lagin í höndunum og
snillingur í að sauma. Þær eru ófáar
flíkurnar sem hún hefur saumað á
okkur barnabörnin í gegnum tíðina.
Eftir að afi veiktist hugsaði amma
um hann heima allt þar til hann dó
fyrir tveimur og hálfu ári. Stuttu síð-
ar veiktist hún sjálf og náði sér
aldrei almennilega á strik eftir það.
Hún var mikið hjá okkur síðustu tvö
árin. Á þessu ári fór amma á Dal-
braut tvo daga í viku og það hjálpaði
henni mjög mikið, hún kynntist nýju
fólki og fór að mála á dúka og púða.
Það skipti miklu máli fyrir hana að
gera eitthvað handa okkur öllum.
Seinni partinn í sumar fór amma á
Heilsuhælið í Hveragerði og leið
mjög vel. Það var mjög gaman að
koma til hennar á afmælisdaginn í
júlí sl., hún leit svo vel út. Við Ragn-
heiður gengum með henni niður í
Eden og fengum okkur ís og spjöll-
uðum saman, þar hittum við svo
Möggu, Konna, Hrönn og Svavar.
Þetta var góður dagur. Það var að-
eins liðin vika frá því að amma kom
úr Hveragerði þegar hún veiktist.
Viku síðar var hún svo dáin. Það er
svo skrítið að fá ekki að sjá hana aft-