Morgunblaðið - 15.09.1999, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 15. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fyrsti dagrir opinberrar heimsóknar Lennarts Meris, forseta Eistlands, til fslands
Eistlendingar munu
aldrei gleyma því er Islend-
ingar réttu hjálparhönd
ÍSLENDINGAR urðu þjóða fyrstir
til að viðurkenna sjálfstæði Eist-
lands, Lcttlands og Litháens og
undirrituðu utanríkisráðherrar
ríkjanna formlega yfirlýsingu um
stjórnmálasamband ríkjanna hinn
26. ágúst 1991 í Höfða, móttöku-
húsi Reykjavíkurborgar. Þessa at-
burðar var minnst á blaðamanna-
fundi Ólafs Ragnars Grímssonar
og Lennarts Meris, forseta Eist-
lands, á Bessastöðum í gær.
Lennart Meri, sem árið 1991
gegndi embætti utanríkisráðherra
Eistlands, undirritaði samkomu-
lagið fyrir hönd Eistiendinga og á
blaðamannafundi foretanna í gær
lagði hann á það áherslu í ávarpi
sínu að Islendingar mættu aldrei
vanmeta hlutverk sitt í málefnum
Eistlands og Eystrasaltsríkjanna á
sínum tima. Þessi Iitla og stolta
þjóð hefði rétt Eistlendingum
hjálparhönd og ákveðið að taka
upp stjórnmálasamband milli ríkj-
anna. „Því munum við aldrei
gleyma,“ sagði forsetinn.
Sem dæmi um þakklæti Eist-
lendinga i garð íslendinga nefndi
Meri að í miðborg Tallinn, höfuð-
borgar Eistlands, hefði verið torg
sem kennt var við Lenín. Ákveðið
hefði verið að sýna Islendingum
þakklæti í verki með því að nefna
torgið Islandstorg. Sýndi þetta
kannski meira en margt annað
hug Eistlendinga í garð íslend-
inga.
Ólafur Ragnar Grímsson flutti
einnig ávarp og sagðist fagna
þeim merka sögulega atburði að
Lennart Meri væri fyrsti forseti
Eistlands er kæmi til íslands í op-
inbera heimsókn. Jafnframt því
sem Islendingar fagna komu for-
setans sagðist Ólafur Ragnar vera
að fagna góðum og gömlum vini
landsins. Vini sem tók þátt í þeim
sögulega atburði í Höfða þegar
stjórnmálasamband íslands og
Eystrasaltsríkjanna var undirrit-
að. Lagði Ólafur Ragnar áherslu á
að sá atburður hefði haft heims-
sögulegt gildi og lýsti hann Eist-
landsforseta sem hetju er barist
hefði fyrir og lagt mikið undir svo
að af sjálfstæði þjóðar hans mætti
verða.
Ræddu um hve mikið veröldin
hafí breyst á síðastá áratug
í ávarpi Ólafs Ragnars kom
fram að forsetamir hefðu rætt á
fundi sínum hve mjög veröldin
hefði breyst á undanförnum tíu ár-
um. Á ámnum áður en Eistland
hefði hlotið sjálfstæði sitt hefði
ríkt mikil óvissa um framtið lands-
ins. I kjölfar þess óvissutíma hefði
Meri komið hingað til lands, þá
sem utanríkisráðherra sinnar
þjóðar, og undirritað formlegl
samkomulag um stjórnmálasam-
band rikjanna, ásamt starfsbræðr-
um sinum frá Lcttlandi og Lit-
háen. Atburðurinn hefði ekki að-
eins verið merkilegur í sögu þjóð-
anna er í hlut áttu heldur einnig
minnisvarði um sögu framþróunar
lýðræðisins í veröldinni allri.
Ólafur Ragnar sagði að það
væri því í þessum anda sem Is-
lendingar fögnuðu komu Meris.
Ekki aðeins sem forseta þjóðar
sinnar, heldur einnig sem ein-
staklingi, leiðtoga og mannvini
sem vegna undangenginna at-
burða hefði þurft að þjást í æsku
sinni. Manni, sem hefði þurft að
fórna ýmsu til að tryggja málstað
lýðræðis og sjálfstæðis, sem síðar
hefði hlotnast að sjá ávexti erfiðis
síns er Eistlendingar skipuðu á
ný sinn réttmæta sess meðal lýð-
ræðislegra og frjálsra ríkja álf-
unnar.
Ólafur Ragnar taldi að ísland og
Eistland væru lýsandi dæmi um
hvernig lýðræðisleg, samfélagsleg
og efnahagsleg framþróun gæti
átt sér stað með friðsamlegum
hætti í Norður-Evrópu. Ef horft
væri til hinna örlagaríku atburða í
suðurhluta álfunnar, fyrr á þessu
ári, væri ljóst hve eftirtektarverð
hin friðsama lýðræðislega þróun
hefði verið í Eistlandi og hinum
Eystrasaltsríkjunum.
Það sýni hvemig hin átta ríki
Norður- og Eystrasaltslanda geti
gengið inn í 21. öldina sem fyrir-
myndir lýðræðis og efnahagslegr-
ar framþróunar, en ekki síður sem
fyrirmyndir friðsamlegra um-
skipta.
Islendingar muni ávallt vera
stoltir af því að hafa rétt Eystra-
saltsríkjunum hjálparhönd á ör-
lagastundu í sögu þeirra.

Morgunblaðið/Ásdís
Forsetinn heilsar upp á íslenska æsku við Bessastaði í gærmorgun, en bömin tóku hon-
um fagnandi veifandi íslenskum og eistneskum fánum.
Hátíðarkvöldverður var haldinn til heiðurs forsetahjónum Eistlands á Bessastöðum í
gærkvöld. Svanhildur Dalla, dóttir Ólafs Ragnars Grímssonar, útskýrir matseðilinn
fyrir herra Lennart Meri. Við hlið þeirra sitja forsetinn og frú Helle Meri.
Setti eistneskt
viðskiptaþing
Ræðir við forsætisráðherra í dag,
heimsækir Háskóla íslands og fer til
Akraness og Þingvalla
OPINBER heimsókn Lennarts Meris, for-
seta Eistlands, og eiginkonu hans, frú Helle
Meri, auk fylgdarliðs, hófst í gær með för
forsetahjónanna til Bessastaða þar sem ríkis-
stjórn Islands og embættismenn tóku á móti
þeim. Lúðrasveit Reykjavíkur lék þjóð-
söngva landanna við móttökuna og forsetarn-
ir skiptust á gjöfum.
Eftir móttökuathöfnina áttu þeir Ólafur
Ragnar Grímsson og Meri fund í bókhlöð-
unni á Bessastöðum en Helle Meri, eiginkona
forsetans, hélt í Hafnarborg og heimsótti þar
listsýningu Eiríks Smith.
Eftir hádegisverð á Bessastöðum héldu
forsetamir til Reykjavíkur þar sem Lennart
Meri opnaði eistneskt viðskiptamálþing í
Húsi verslunarinnar. Þaðan var haldið í
heimsókn á Alþingi þar sem Eistlandsforseti
ræddi við forsætisnefnd, utanríkismálanefnd
Alþingis og fulltrúa þingflokkanna. Því næst
héldu forsetamir á Ámastofnun þar sem
handritin vom skoðuð.
Síðdegis var haldin athöfn í Höfða og að
henni lokinni var haldið til Bessastaða þar
sem haldinn var hátíðarkvöldverður til heið-
urs forsetahjónunum. Forseti íslands, Ólafur
Ragnar Grímsson, minntist þess í ræðu sinni
við kvöldverðinn þegar þjóðirnar innsigluðu
stjómmálasamband sitt fyrir átta árum.
Sagði hann að sá atburður hefði ekki aðeins
markað kaflaskil í sjálfstæðisbaráttu eist-
nesku þjóðarinnar heldur einnig í mótun
þeirrar heimsmyndar sem leysti kalda stríðið
af hólmi.
Hann sagði jafnframt að bræðralagsbönd-
in sem Norðurlönd og Eystrasaltsríkin hefðu
treyst á undanföraum ámm væra orðin gild-
ur þáttur í mótun nýrrar Evrópu og saman
hefðu þjóðirnar haft rík áhrif á ákvarðanir
um nýja skipan öryggismála og efnahags-
legrar samvinnu í álfunni allri. Þá sagðist
hann vona að samningar Eistlands og Evr-
ópusambandsins myndu skila árangri innan
tíðar.
í dag mun Lennart Meri eiga fund með
Davíð Oddssyni, forsætisráðherra í Ráð-
Morgunblaðið/Kristinn
Forseti Eistlands, herra Lennart Meri, ræðir við forseta íslands, herra Ólaf Ragnar
Grímsson, og forsætisráðherra, Davíð Oddsson, við upphaf hátíðarkvöldverðar
á Bessastöðum í gærkvöld.
herrabústaðnum, en síðan liggur leiðin til
Akraness þar sem íþróttamiðstöðin á Jaðars-
bökkum og íþróttahöllin við Vesturgötu verð-
ur heimsótt. Þá munu forsetahjónin heim-
sækja fiskvinnslustöð Haralds Böðvarssonar
hf., Grandaskóla og Byggðasafnið að Görð-
um.
Síðdegis heldur Lennart Meri opnunarer-
indi á málþingi í hátíðarsal Háskóla íslands
og ræðir við kennara og nemendur háskól-
ans. Þá eru forsetahjónin boðin til kvöldverð-
ar á Þingvöllum í boði forsætisráðherra.
Forsetahjónin halda af landi brott aðfara-
nótt föstudags.
*