Morgunblaðið - 14.04.2000, Blaðsíða 54

Morgunblaðið - 14.04.2000, Blaðsíða 54
MORGUNBLAÐIÐ 54 FÖSTUDAGUR 14. APRÍL 2000 I UMRÆÐAN 10-30% afsláttur af öllum orðabókum SKRIFBORÐS- STÓLL 11.300.- 45% 1.990,- VERÐ ÁÐUR 3.630.. PARKER FRONTIER PENNASETT 1.870,- VERBÁÐUR2.875~ Pennasett, til í mörgum litum. PARKER JOTTER PENNASETT Hnattvæðing eða náttúru- verndar(ný) rómantík? Einkennist umræða um umhverfismál af nýrómantískri þjóð- emishyggju? Það full- yrðir forstjóri Lands- virkjunar, Friðrik Sophusson, sbr. frétt Morgunblaðsins þann 8. apríl sl., af samráðs- fundi Landsvirkjunar. Ennfremur hefur blaðið eftir honum að samkvæmt þessari hyggju taki náttúran á sig ósnertanlegan helgiblæ og hvatti hann þá „...sem falið hefur verið að nýta auðlindir landsins..." til að gera sér grein fyrir því hvað byggi að baki þessum sjónarmiðum. Þetta kallar á andsvör. Er það nýrómantísk þjóðernisstefna sem valdið hefur því að Norsk Hydro og íslenskir fjárfestar hafa hafnað þeirri röð virkjana sem liggja átti til gmndvallar uppbyggingu álvers á Reyðarfirði? Tvímælalaust ekki. Ástæðan er miklu fremur sú að Norsk Hydro - sem var eini fjár- festirinn sem undirritaði Hall- ormsstaðaryfirlýsinguna frá júní í fyrra - taldi það hvorki boðlegt né verjandi að taka þátt í að eyði- leggja Eyjabakka án þess að fram hefði farið lögformlegt mat á um- hverfísáhrifum. Stefna fyrirtækis- ins hefur ávallt verið að reisa mun stærra álver á Reyðarfirði og hefði Eyjabökkum verið sökkt í beinni útsendingu með tilheyrandi fréttum alþjóðlegra fjölmiðla um ónógan og vondan undirbúning íslenskra stjómvalda hefði það getað stefnt stækkun álversins í hættu. Það fer til dæmis enginn í grafgötur með það að skýrsla Landsvirkjunar um umhverfisáhrif Fljótsdalsvirkjunar var flausturslega unnin og lét mörgum spumingum ósvarað. Það sem Friðrik Sophusson og aðrir þeir sem meta nýtingu fall- vatna í terawöttum verða að skilja er að hnattvæðing umhverfismála skiptir nú sköpum. Fjölþjóðleg fyr- irtæki á borð við Norsk Hydro geta ekki gert eitthvað á íslandi sem það getur ekki varið heima fyrir eða á alþjóðlegum vettvangi. For- stjóri Norsk Hydro, Egil Myk- lebust, er nú formaður Internation- al Council for Sustainable Develop- ment, sem er eins konar umhverfismálavettvangur fjölþjóð- legra fyrirtækja. Sú stefna stjóm- valda að sökkva afar mikilvægu landsvæði á íslandi, rómuðu fyrir fegurð, og það án þess að fram hafi farið lögformlegt og faglegt mat á umhverfisáhrifum framkvæmda er andstætt þeim vinnureglum, sem Norsk Hydro hefur heitið að hafa í heiðri. Mat á umhverfisáhrifum og var- úðarreglan vom tvær meginsam- þykktir Ríó-ráðstefnunnar 1992 og hin síðari liggur til gmndvallar hinni fyrri. Þessar grundvallarregl- ur þykja með mikilvægustu áfong- um í alþjóðlegum umhverfisrétti og hafa verið lögfestar á íslandi með undirritun EES-samningsins. Mál- flutningur þeirra sem börðust fyrir lögbundnu mati á umhverfisáhrif- um Fljótsdalsvirkjunar byggði því á alþjóðahyggju og alþjóðlega við- urkenndum vinnubrögðum. Ef Friðrik Sophusson tæki sig til og læsi það sem ritstjóm Morgunblaðsins hefur skrifað til stuðnings kröfunni um lögform- legt mat, myndi hann ekki finna skírskotanir til nýrómantískrar þjóðernishyggju. Hið sama gildir um mál- flutning Náttúru- vemdarsamtaka Is- lands og annarra frjálsra félagasamtaka um það mál. Það undirstrikar enn alþjóðleika þess- arar umræðu að ís- lenskir náttúravernd- arsinnar hafa notið óskoraðs stuðnings alþjóðlegra samtaka á borð við WWF (World Wide Fund for Nature) og hinna norsku Norges naturvemforbund. Ekki má heldur gleyma þeim þætti sem snýr að losun gróðurhúsaloft- tegunda frá stóriðju og skuldbind- Umhverfismál Umræða um Fljóts- dalsvirkjun og Eyja- bakka hefur breytt nátt- úruverndarumræðu hér á landi í þá veru, að mati Árna Finnssonar, að hún miðast æ meira við alþjóðlegar samþykktir og reglur. ingum íslands gagnvart Ramma- samningi Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar. Fái ísland ekki þær undanþágur sem beðið er um verða fjárfestar í álveri á Reyðar- firði að gera ráð fyrir umtalsverð- um kostnaði vegna kaupa á losun- arkvótum á alþjóðlegum markaði. Landsvirkjun leitar nú einnig út fyrir landsteinana og hefur um- hverfisstjóri Landsvirkjunar lýst þeirri ætlun fyrirtækisins að fá skandinavísk ráðgjafarfyrirtæki til að aðstoða við gerð umhverfismats- skýrslu fyrir Kárahnúkavirkjun. Nú á að vanda sig og þá reynist al- þjóðleg skírskotun blátt áfram nauðsynleg. Einnig fyrir Lands- virkjun. Umræða um Fljótsdalsvirkjun og Eyjabakka hefur breytt náttúm- verndammræðu hér á landi. Hún er ekki lengur íslensk, hvað þá ný- rómantísk þjóðemishyggja. Um- ræðan miðast æ meira við alþjóð- legar samþykktir og reglur. Skiptir þá engu máli þótt sumir brýni stjórnvöld og fyrirtæki til að standa sig vel í umhverfismálum til að auka hróður landsins. Það er ekki hreinleiki þjóðarinnar sem er met- inn í ósnortinni náttúru, heldur möguleikar hennar til að komast af í heimi sem ógnað er af hnattræn- um loftslagsbreytingum, mengun sjávar, ósoneyðingu og stöðugum ágangi mannsins á ósnortna nátt- úru. í þeim efnum er alþjóðleg samvinna lykilatriði. Höfundur er ístjóm Náttúruvemd- nrsamtakn Islands. Árni Finnsson Tölvur og tækni á Netinu ^mbl.is ALL.TAf= e/TTHVAÐ NÝTl
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.