Morgunblaðið - 19.05.2000, Qupperneq 25

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FÖSTUDAGUR 19. MAÍ 2000 25
Viðskiptin við Kína rædd á Bandaríkjaþingi
Þingnefndir sam-
þykkja tollfríðindi
Washington, Peking. AP, AFP, Reuters.
TVÆR mikilvægar þingnefndir í
Bandaríkjunum samþykktu í gær
með miklum meúihluta að mæla með
tillögu um að veita Kína sams konar
frjálsræði og tollfríðindi í viðskiptum
við Bandaríkin og flest önnur ríki
heims njóta nú. Talið er víst að tillag-
an verði samþykkt í öldungadeildinni
en í fulltrúadeildinni eru skoðanir
mjög skiptar og hart deilt um málið í
báðum flokkum. Atkvæði verða
greidd í þingdeildunum í næstu viku.
Fjármálanefnd öldungadeildarinn-
ar samþykkti tillöguna með 18 at-
kvæðum gegn einu, í fjárlaganefnd
fulltrúadeildarinnar fóru leikar 34-4.
Undanfarin 20 ár hefur á hverju ári
þurft að samþykkja sérstaka tillögu
um þessi fríðindi með tilliti til Kína.
Bill Clinton Bandaríkjaforseti
fagnaði niðurstöðunni í gær en hann
hyggst ávarpa þjóðina á sunnudag-
skvöld til að reyna að afla aukins fylg-
is við tillöguna. Forsetinn er ákafur
talsmaður aukins viðskiptafrelsis þótt
veruleg andstaða sé við þau sjónar-
mið innan flokks demókrata. Clinton
sagði að þingmenn gætu með afstöðu
sinni átt sinn þátt í að ákveða hvort
Kína yrði „samstarfsaðili eða óvinur"
í framtíðinni. Ef tillagan yi'ði felld
myndi slík niðurstaða auka óstöðug-
leika í samskiptum Kína og Taívans
og almennt í heimsmáium.
Alan Greenspan seðlabankastjóri,
sem að jafnaði tjáir sig ekki um deilur
af þessu tagi, lýsti í gær yfir ein-
dregnum stuðningi við að viðskiptin
við Kína yrðu færð í eðlilegt horf.
Meðal repúblikana eru margir and-
vígir því að Kína fái umrædd fríðindi
og benda á að einræðisstjórn komm-
únista brjóti mannréttindi á borgur-
um landsins, selji árásargjömum rík-
isstjómum flugskeyti og vinni oft
gegn stefnu Bandaríkjamanna á al-
þjóðavettvangi. Mikilvægara er að
margir demókratar em einnig á móti
því að liðka fyrir innflutningi á kín-
verskum vömm vegna þess að verka-
lýðsfélögin, sem em meðal bakhjarla
margra demókrataþingmanna, em á
móti innflutningnum og segja að
ódýr, kínversk vara geri innlenda
vöm ósamkeppnishæfa. Fjöldi manna
muni því missa vinnuna.
Segja aukin viðskipti
bæta kjör og mannréttindi
Stuðningsmenn aukinna viðskipta
fullyrða á móti að í staðinn muni
bandarískir neytendur njóta lækkaðs
vöraverðs og bandarísk fyrirtæki,
m.a. á sviði landbúnaðar og fjar-
skipta, geti haslað sér völl á kínversk-
um markaði ef gagnkvæmt viðskipta-
frelsi verði tryggt. Því nánari sem
tengsl kínversks samfélags verði við
umheiminn þeim mun meirilíkur séu
á að kjör Kínverja batni, lýðræðisþró-
un festi rætur og mannréttindi verði
tryggð.
Repúblikaninn George Bush, vænt-
anlegur forsetaframbjóðandi, hefur
mælt eindregið með samþykkt tillög-
unnar og er talið ljóst að afstaða hans
hafi verið mikilvægur stuðningur fyr-
ir Clinton í málinu. A1 Gore varafor-
seti, líklegur frambjóðandi demó-
krata, hefur ekki verið jafnákveðinn í
stuðningi sínum enda á hann mikið
undir stuðningi stéttarfélaganna.
Verði tillagan samþykkt á Banda-
ríkjaþingi er talið víst að niðurstaðan
auld líkumar á að Kína fái aðild að
Heimsviðskiptastofnuninni, WTO.
Kínverjar og fulltráar Evrópusam-
bandsins hófu í gær viðræður til að
finna lausn á deilum um skilyrði fyrir
aðild Kínverja að WTO.
Talsmaður kínverskra stjómvalda
fagnaði í gær niðurstöðunni en and-
mælti einnig að þingmenn repúblik-
ana skyldu beita sér fyiir að settar
yrðu reglur til að hamla gegn skyndi-
legri aukningu á vöminnflutningi og
að stofnuð yi'ði sérstök nefnd til að
fylgjast með ástandi mannréttin-
dmála í Kína. „Báðir aðilar hagnast á
því að veita Kína viðvarandi við-
skiptafríðindi, “ sagði talsmaðurinn,
Zhang Qiyue. „Hér er ekki um að
ræða einhliða gjöf af hálfu Banda-
ríkjamanna til Kínverja,“ sagði hún
og kvaðst vona að þingið sýndi visku
Reuters
Alan Greenspan, scðlabankastjóri Bandaríkjanna, ásamt Bill Clinton
forseta í Rósagarði Hvíta hússins í gær. Greenspan lýsti yfir fullum
stuðningi við þá stefnu forsetans að veita ætti Kína sömu viðskiptafríð-
indi og nær öll önnur ríki njóta í Bandaríkjunum.
og leysti fljótlega deiluna um við-
skiptafríðindin.
Afríkuþjóðir fá fríðindi
Clinton forseti undirritaði í gær lög
sem munu aúðvelda Afríkuríkjum
sunnan Sahara og þjóðum í Karíba-
hafinu að selja vörrn' sínar í Banda-
ríkjunum. Lagasetningin hefur verið
til umfjöllunar í fimm ár í þinginu en
var loks samþykkt með mikíum meiri-
hluta í liðinni viku. Felldir verða niður
tollar á fatnaði sem er framleiddur í
löndunum og er talið að árlegur út-
flutningur Afiíkuþjóða á þessum
vamingi til Bandarílg'anna geti aukist
úr 250 milljónum dollara, um 19 mil-
ljörðum króna, í 4,2 milljarða dollara.
Húsgögr
Sjónvarpsskápur 24.995 kr
89 x 64 x 123 sm.
Vínrekki 8.995 kr
fyrir 16 flöskur og 12 glös
Kommóður frá 16.995 kr
Margar stærðir
Símabord 14.995 kr
64 x 54 x 84 sm.
Náttborð 9.995 kr
50 x 40 x 72 sm.
Bókaskápur 29.995 kr
104 x 43 x 190 sm.
Geisladiskastandur 7.995 kr
60 diska, 41 x 28 x 45 sm.
Sófaborð 12.995 kr
110x61 x 39 sm.
Húsgögnin eru ut lútaðri furu,
vaxborin og lökkuð.
Skúffur eru geirnegldar

HAGKAUP
ííf ' : . o rt.ís ■; ýpti'ímai j fSfvr?:
: . JjMÍ5Í$
Smáratorg og Kringla Meíra ÚlVal - betfí kaUp