Morgunblaðið - 30.11.2000, Qupperneq 50

Morgunblaðið - 30.11.2000, Qupperneq 50
50 FIMMTUDAGUR 30. NÓVEMBER 2000 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ HELGA - BERGÞÓRA SVEIN- BJÖRNSDÓTTIR + Helga Bergþóra Sveinbjörnsddtt- ir var fædd Reykjavík hinn 6. mars 1933. Hún and- aðist á Landspítal- anum við Hring- braut hinn 21. nóvember síðastlið- inn. Foreldrar henn- ar voru hjónin Þór- unn Bergþórsdóttir, húsmóðir, f. 8. nóv- ember 1895, d. 13. október 1949, og Sveinbjörn Jónsson, hæstaréttarlögmað- ur, f. 5. nóvember 1894, d. 27. október 1979. Helga átti einn brdður, Jón Sveinbjörnsson, pró- fessor. Helga lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum í Reykjavík vorið 1953, hún stundaði nám við Handíðaskólann í Reykjavík og lauk auglýsingateiknaranámi við Högre Konstfackskolan (HKS) í Stokkhólmi 1961. Árið 1977 giftist hún eftirlif- andi manni sfnum, Birgi Guð- geirssyni, deildarstjóra við aðal- banka Búnaðarbanka Islands. Hann stundaði nám við lækna- deild Háskóla íslands árin 1949- 1953. Foreldrar hans voru hjónin Lára Guðjónsdóttir húsmóðir, f. 2. júní 1898, d. 17. apríl 1965, og Guðgeir Jóhannsson, kenn- ari, f. 16. maí 1886, d. 24. október 1944. Helga vann sem auglýsingateiknari á teiknistofu þeirra Atla Más Árnasonar og Ásgeirs Júlíus- sonar og hjá fræðsludeild Sam- bands íslenskra samvinnufélaga. Hún rak eigin auglýsingateiknistofu í Garða- stræti 40 í nokkur ár og réðst til Orkustofnunar árið 1976 og stóð þar fyrir teiknistofu stofnunar- innar til æviloka. Hún mynd- skreytti margar bækur og hann- aði fjölda merkja t.d. merki Sparisjóðanna, Sambands ís- lenskra samvinnufélaga, Sam- vinnubankans og bæjarmerki Borgarness. Auk þess sá hún um útlit ársskýrslna ýmissa stofn- ana og fyrirtækja. Útför Helgu fer fram frá Foss- vogskirkju í dag og hefst athöfn- in klukkan 13.30. Hversu heppin við systkinin erum að hafa fengið að alast upp með Helgu og afa. í fyrstu bjuggum við öll undir sama þaki en síðar fluttu þau í næsta hús. Fjarlægðin var því aldrei mikil og samgangur stöðugur. Hún giftist seinna Birgi en það dró "■'ekkert úr okkar samneyti. Helga var mikil kona hvernig sem á hana var litið. Hún var sviphrein og lagleg og með falleg blá augu. Hún var skemmtileg, lífleg og hlát- urmild, og átti, eins og aðrir í ætt- inni, auðvelt með að sjá spaugilegar hliðar á hlutunum, hvort sem hún átti sjálf í hlut eða við hin. Hún átti til dæmis sinn fasta hóp sem hún lét hlaupa apríl ár eftir ár. Hún var afar listræn og að eigin sögn mjög smekkleg. Hún var til dæmis óþreytandi að leiðbeina kvenpen- ingnum um hvemig dömur ættu að haga sér. Listrænu hæfileikarnir nutu sín vel í hennar vinnu og var hún dugleg að afla sér nýrrar þekk- ingar. Hún var ekki rög við að fara út í tölvutæknina og nýtti hún sér hana á fullu. Hvar sem hún var lað- aðist fólk að henni. Hún var höfðingi heim að sækja og fundu það allir jafnt fólk, flækingskettir sem smá- fuglar. Þegar við hugsum til baka kemur margt upp í hugann. Öll fengum við að njóta umhyggju og félagsskapar Helgu. Hún hafði gaman af að ferð- ast um landið og fengum við oft að fara með í þær ferðir. Það var farið í tjaldútilegur, sumarbústaðaferðir og utanlandsferðir og hefur verið gam- an að rifja allar þessar ferðir upp. Hún linnti ekki látum fyrr en hún hafði fengið okkur með sér í Veiði- vötn sem var hennar eftirlætisstað- ur. Ekki fer þó fyrir miklum veiði- sögum úr þessum ferðum. Bömin okkar vom fljót að finna bandamann í Helgu og hún naut þess að vera með þeim. Alltaf var hún til í að gabba okkur foreldrana fyrir bömin og var því misjafnlega tekið eins og gengur en Helga var bara Helga og ekkert við því að gera. Við nutum góðs af hugmyndaríki hennar og kunnáttu í sínu fagi og ófá era verkefnin, ritgerðirnar og kortin sem hún hefur hjálpað okkur með og -*Malltaf var þetta gert með glöðu geði. Helga hefur alltaf verið hluti af okk- ar lífi, allt sem við gerðum vildi hún vita af og þótti okkur það vera sjálf- sagt og gott, hún var hluti af okkur. Oft og mikið var hlegið þegar Helga og pabbi vora að rifja upp gamlar minningar. Það heyrði til undantekninga ef þau vora sammála •*um staðreyndir. Bentum við á að það gæti ekki verið að þau hefðu alist saman upp. Verkefni okkar í framtíðinni verð- ur að rifja upp og segja börnunum okkar frá því hve rík við vorum að hafa átt Helgu sem frænku, vin, sálusorgara og bandamann. Það er erfitt að sætta sig við að þurfa að kveðja Helgu svona allt of snemma. Hún átti svo margt eftir ógert og við áttum eftir að gera svo margt með henni. En það er ekki bara með söknuði sem við kveðjum nú, heldur fyrst og fremst með þakklæti í huga, þakklæti fyrir að hafa kynnst Helgu og tekið þátt í lífi hennar. Systkinin í Ártúnsbrekku. Helga besta frænka okkar er dá- in. Við höfum alltaf þekkt Helgu frá því við fæddumst, hún kom alltaf í afmælin okkar og við hittum hana alltaf þegar við komum í Ártúns- brekku. Við urðum alltaf svo glöð þegar við sáum jeppann hennar því þá var hún heima og við gátum heimsótt hana. Við spiluðum svo oft við hana Rommí, Svarta Pétur og Lúdó og Nonni vann alltaf. Hún gerði allt fyrir okkur, gaf okkur oft nammi og ís. Hún bjó líka oft til hrís- kökur fyrir okkur og bakaði besta brauð sem til var. Hún sagði okkur margt frá því hún var lítil og líka frá því mamma og systkini hennar vora Mtil. Það var sama hvenær við komum í heimsókn til hennar, alltaf var hún jafn kát og hress og glöð að fá okkur, hvemig sem við létum. Svo var líka gaman að fá hana í heimsókn og Hosa á áreiðanlega eftir að sakna hennar. Við eigum eftir að sakna hennar mikið, það verður skrýtið að koma í heimsókn til ömmu og afa og geta ekki farið til Helgu. Við vitum að Bassi og Lísa taka vel á móti Helgu I himnaríki. Unnur og Jón. Elsku Helga okkar. Teiknarinn í fjölskyldunni og ynd- ið okkar allra - farin. Við munum muna allar þær yndislegu stundir sem við áttum saman. Þegar við vor- um litlar og komum í heimsókn í Ár- túnsbrekku gafst þú okkur alltaf epli, kenndir okkur að spila og svo má ekki gleyma öllu „namminu ...mmmm...“ í afmælinu hjá Guðrúnu Eddu varstu svo hress og kát, að maður hafði ekki minnsta gran um að þetta yrði seinasta skiptið sem við sæjum þig. Þú varst svo ánægð þegar við sögðum þér að gjöfin til Guðrúnar væri flott. Það var ótrúlegt hvað þú varst stressuð yfir ágæti gjafarinn- ar. Við munum muna þig alla tíð og segja börnunum okkar frá uppá- haldsfrænkunni okkar. Við söknum þín. Guðrún Edda og Helga Sveinbjörnsdætur. Á borðinu við sjúkrarúm Helgu var kort frá litlum frænda hennar. Á því stóð: „Elsku, elsku Helga. Ég er glaður af því þú ert svo skemmti- leg.“ Þessi einlægu orð lýsa í raun þeim áhrifum sem Helga hafði á þá sem nutu samvista við hana og við viljum gera þau að okkar orðum um leið og við minnumst samstarfskonu okkar og góðrar vinkonu. Mestan hluta starfsævi sinnar vann hún á Orkustofnun þar sem hún stýrði teiknistofu stofnunarinn- ar af kunnáttu og röggsemi. Var hún allt í senn, skemmtileg, fyndin og glaðvær. Gerði hún óspart grín að sjálfri sér og öðram á góðlátlegan hátt og var alltaf í góðu skapi, sama á hverju gekk. Hún „nennti" ekki að vera reið og sá skoplega hlið á öllum málum. Margir samstarfsmenn hennar gerðu sér erindi inn á skrif- stofu til hennar einungis til þess að létta sér lund. Helga var með af- brigðum vinnusöm og vann oft fram á kvöld og um helgar ef á þurfti að halda. Helga var góður teiknari. Á skóla- áram sínum í MR teiknaði hún fjöl- margar myndir af skólafélögunum í Fánu. Hún myndski-eytti bækur; teiknaði frímerki og merki fyrir ým- is fyrirtæki og sveitarfélög. Ofaar skopmyndir teiknaði hún af sam- starfsmönnum sínum við ýmis tæki- færi og átti hún auðvelt með að lýsa persónu með örfáum pennastrikum. Helga var ótrúlegur prakkari og naut sín aldrei betur en þegar hún gat gert vinum sínum góðlátlegan grikk og eins gott var að vera var um sig hinn 1. apríl. Einkum var hún upp með sér ef henni tókst að láta Nonna bróður sinn hlaupa apríl. Þó að Helga ætti ekki börn sjálf „átti“ hún samt mörg börn. Bróður- börn hennar í Elliðaárdalnum vora henni öll mjög nákomin og hún hafði dálæti á bömum þeirra sem væra þau hennar eigin barnabörn. Hún fylgdist vel með börnum samstarfs- manna sinna og átti þar stóran aðdá- endahóp. Dýravinur var hún mikill. Einkum vora það kettir sem áttu hug hennar. Heimiliskötturinn Bassi var auðvitað í sérflokki. Og svo vora það kærastan hans, Lísa hin skott- lausa, og Skotta Jóns úr næsta húsi, sem kom í morgunmat til Helgu og Birgis þegar hún var búin að borða heima hjá sér. Og ekki má gleyma flækingnum honum Slora sem fékk mat í bílskúrnum. Helga var mikill fagurkeri... og líka sælkeri. „Já, takk, einn fyrir Helgu og annan fyrir Bergþóra," sagði hún, ef henni var boðið kon- fekt. Hún var líka óþreytandi við að „safna“ megranarkúram. Sá nýjasti var að segja bara: „Nei, takk, nei, takk, ómögulega" þegar eitthvað gott var í boði. Henni leist ekkert á hann og verst var hvað þessir megr- unarkúrar vora leiðinlegir!! Helga var óspör á hrósyrði en stundum gat hún ekki á sér setið ef henni líkaði ekki, einkum ef hægt var að setja gagnrýnina í skoplegan búning. Eitt sinn sagði hún við eina undirritaðra: „Ég skil ekki hvemig þú getur gengið með þessa frollu á höfðinu; Þetta er eins og lifrarpylsu- iður.“ Eigandinn reyndi af veikum mætti að halda uppi vörnum fyrir höfuðfatið, en það átti sér ekki við- reisnar von. Að lokum endaði það „lífdaga“ sína í suðuþvotti...Helgu til óblandinnar ánægju. Önnur undirritaðra hafði fyrir sið að koma til Helgu í hvert sinn er hún lauk við einhverjar hannyrðir, eink- um bútasaum, sýna henni og vildi að sjálfsögðu fá hrós og aðdáun. Helga leit á stykkið og sagði síðan: „Aum- ingja maðurinn þinn. Ég er viss um að hann fær ekkert að borða heima hjá sér. Og svo er ég viss um að þessi vesalingur þarf að ganga í búta- saumsnærbuxum“. Þetta þýddi: „Mikið ertu dugleg, væna mín.“ Oft hringdi Helga og sagði: „Komdu strax, ég þarf að sýna þér svolítið.“ Þá var það gjarnan til að fá álit á veggspjaldi eða bæklingi, sem hún var að hanna. Og þá var þotið af stað; ekki til að gagnrýna, heldur til að læra af henni, því Helga hafði ein- stakt auga fyrir formi og litum. Hún hannaði ársskýrslu Orkustofnunar, sem ætíð hefur vakið athygli fyrir listrænt yfirbragð. Skarð það, sem Helga skilur eftir sig á Orkustofnun er vandfyllt. Við söknum hennar og munum ávallt minnast glettinna augna og dillandi hláturs með gleði og þakklæti. Við vottum Birgi Guðgeirssyni, eiginmanni Helgu, einlæga samúð okkar. Okkur er þakklæti í huga fýr- ir að fá að taka þátt í von hans og sorg þennan erfiða tíma, er Helga lá banaleguna. Við sendum einnig Jóni, Guðrúnu og allri fjölskyldu þeirra innilegar samúðarkveðjur. Elsa, Inga og Ragna. Við systkinin minnumst Helgu sem einstakrar frænku og vinkonu. Við voram svo lánsöm að eiga frænku eins og Helgu. Börn hænd- ust að henni vegna sérstakrar barn- gæsku hennar og skemmtilegri og betri frænku er vart hægt að hugsa sér. Hvar sem Helga var skapaðist létt og gott andrúmsloft. Þessa nut- um við og börn okkar í ríkum mæli. Við eigum dýimætar minningar um heimsóknir okkar til Helgu í Ar- túnsbrekku, allt frá því að við voram lítil börn með pabba og mömmu er hún bjó á æskuheimili sínu ásamt föður sínum, bróður og fjölskyldu hans, og á síðari tímum á heimili hennar og Birgis. Við kölluðum það gjarnan að fara „inn eftir“ eða „í Ár- túns.“ Við systkinin urðum þess mjög áskynja alla tíð að Ártúns- brekkuheimilið var foreldram okkar mikils virði, enda stóð það þeim mjög nærri. Þar átti pabbi sitt annað heimili á námsáranum hjá foreldrum Helgu, Sveinbirni móðurbróður sín- um og Þórunni, á uppvaxtaráram Helgu og Jóns bróður hennar. Elsku Helga. I huga okkar munt þú alltaf skipa stóran sess. Við þökk- um þér fyrir allar góðu minningam- ar. Guð veri með þér. Kæri Birgir, Jón, Guðrún og fjöl- skylda. Við vottum ykkur dýpstu samúð. Minningin lifir um góða konu. Þórunn, Þórdís, Gunnar og Jóhann. Ofan við rafstöðina í Elliðaárdaln- um er lítið hverfi. Þar er þorp og þar þekktust allir. Þar bjó Helga Svein- björnsdóttir alla ævi. En nú er þessi nágrannakona mín látin, mjög um aldur fram. Hennar verður sárt saknað af mörgum, svo vinsæl og vinamörg var hún. Enda eðlilegt. Helga var einstaklega þægileg, skemmtileg og klár og mikill vinur vina sinna. Árið 1973 flutti ég í hús afa míns í ElUðaárdalnum og þar í næsta húsi bjó Helga, þá með föður sínum. Milli okkar var Reiðskarðið, hin forna leið úr Reykjavík, með áningarstaði í Ár- bæ og Ártúni. Helga og raunar öll sú fjölskylda tók okkur nýjum ná- grönnum opnum örmum og þar hófst mikilvæg vinátta. Heimili Helgu og þá ekki síst pall- urinn utan við húsið varð samkomu- staður. Þar var alltaf heitt á könnunni og ef maður gætti ekki tímans gat manni dvalist þar ótrúlega lengi, því tíminn leið hratt hjá Helgu. Þar sagði hún sögur af því hvað orðið hefði um kartöflurækt sína, taldi stundum víst að kartöflurnar hefðu komið upp í Ástralíu, hinum megin á hnettinum því ekki hefðu þær komið upp í sínum garði. Eins taldi hún ekki alveg vonlaust að þær kæmu upp á næsta sumri, eða jafnvel þar- næsta. Á meðan beið manns eigin matjurtagarður, óuppstunginn. En það voram ekki bara við, næstu nágrannarnir, sem vöndum komur okkar til Helgu, öll börnin í litla raf- stöðvarhverfinu voru tíðir gestir á pallinum hjá henni. Þar voru auð- vitað fyrir böm Guðrúnar og Jóns, bróður Helgu úr næsta húsi og síðar barnabörnin þeirra. Seinna flutti Birgir maður Helgu í húsið og þá tengdumst við fljótlega hálfgerðum ættarböndum. Helga og Birgir tóku kettling frá okkur í fóst- ur og þar með komst Bassi, eins og kötturinn var nefndur, í sæluvist sem líklega eru fá dæmi um þessa heims. Enda varð hann allra katta elstur. Helga fæddist í Elliðaárdalnum og bjó á sama stað alla ævi ef undan era skilin námsárin erlendis. Hún var listræn mjög, og lærði auglýs- ingateikningu í Svíþjóð, sem ekki var algengt nám fyrir íslenskar kon- ur á sínum tíma. Fjölskylda hennar vann það afrek að rækta upp gróður- lausan mel í Elliðaárdalnum og breyta honum í skóg, þar sem m.a. era hæstu tré sinnar tegundar á landinu. Helga varð partur af þess- ari náttúra og um leið mikill nátt- úraunnandi. Hún var ötul við að skoða landið sitt, fáfarna staði og kunni vel á það. Uppraninn í skógar- lundinum í Elliðaárdal og umhverfið þar allt varð henni látlaus hvatning til að skoða sig um annars staðar. Hún hafði áhuga á öllu; hún var skynsöm og jákvæð í senn, víðsýn var hún, frjálslynd og opin í viðhorf- um. Heimskt er heimaalið barn segir máltækið. Helga afsannaði það; heimskona þótt hún byggi á sama staðnum alla ævi; víðsýn þótt lítið sjáist nú orðið fyrir trjánum í lund- inum. Helga varð hluti af sívirkri lif- andi náttúra dalsins, sem er aftur hluti af náttúra landsins alls, og heimsins. Helga er nú gengin, allt of fljótt. Hennar verður sárt saknað. Við Svavar sendum héðan frá Nýja Is- landi samúðarkveðjur til Birgis, Jóns og Guðrúnar og þeirra barna. Þeirra missir er mikill og okkar allra. Það er daufara en áður yfir litlu þorpi í skógi í hjartastað Reykjavíkur. Það sem Helga var okkur öllum mun hins vegar gefa okkur á ný líf og birtu. Blessuð sé minning Helgu Svein- björnsdóttur. Guðrún Ágústsdóttir. Orkustofnun er fjölmennur vinnu- staður. Þetta er „þekkingaríýrir- tæki“ svo notað sé tískuorðfæri. Þekkingin, árangur rannsókna, er gagnslítil nema henni sé miðlað til þeirra sem taka eiga ákvarðanir á grundvelli hennar. Um þetta snýst víst „upplýsingasamfélagið" svo not- að sé annað, tískuorðið. Forystu- menn Orkustofnunar höfðu snemma þá framsýni að skynja að miðlun upplýsinganna væri mikilvægt og vandasamt verk; að ekki mætti kasta hendinni til frágangs og fram- setningar á útgefnu efni, kortum og teikningum og hverju öðra því sem frá stofnuninni færi. Því vora ráðnir starfsmenn til að stuðla að vandaðri uppsetningu og frágangi alls þess efnis sem stofnunin birti. I því skyni var komið upp teiknistofu og síðar ráðinn útgáfustjóri. Helga B. Sveinbjörnsdóttir stýrði teiknistofu Orkustofnunar í tæpan aldarfjórðung. Nú er hún skyndilega fallin frá, horfin af sínum vettvangi við tölvu sína og teikniborð. Þar hafði hún verið miðsvæðis í stofnun- inni, þangað sem nánast allir starfs- menn stofnunarinnar áttu erindi. Og þangað leituðu menn glöðu geði vegna þess að á móti þeim var tekið af glaðværð og alúð og enginn fór þaðan bónleiður til búðar. Oftar en ekki komu menn á síðustu stundu, þegar verkefni var á eindaga og enn skorti myndir, sem Helga yrði að snurfusa í hvelli. Sjálfur átti ég til að koma slíkra erinda og biðja um skyndihjálp; glærasýning sem ég ætti að halda í útlöndum væri í upp- námi og flugvélin færi á réttum tíma eftir nokkrar stundir. Ekkert hagg- aði ró Helgu eða glaðværð. Hún tók við verkefninu með bros á vör og sagði mér að hafa ekki áhyggjur. Og þá var ekki hikað við að vinna fram á nótt ef með þurfti og verkinu ávallt skilað í tæka tíð. Helga nam á virtum listiðnaðar- skóla í Stokkhólmi og lauk þaðan prófi í auglýsingateiknun. Verkefni hennar á Orkustofnun vora einkum tæknileg teiknun og útUtshönnun og
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.