Skírnir - 01.01.1875, Side 93

ÞÝZKALAND.
93
Látnir menn. Karl Rudolf Hagenbach, guSfræB-
ingur (f. 1801, dó i fyrra 7. júní), sem hefur skrifaS sögu hinnar
prótestantisku siðabótar og um viSgang hennar fram til miSrar
19. aldar. Hann var prófessor í guðfræði vi8 háskólann í Basel
á Svisslandi, en vjer getum hans hjer, því j>ó hann væri Sviss-
lendingur me<5 tilliti til þegnlegrar stöSu, þá var hann alþýakur
bæ8i aö þjó&erni og i fræði sinni, og þar mjög samrýmdur
Schleiermacher. — Fríherra August von der Heydt (f. 15.
febr. 1801, dó 13. júní í fyrra). Hann var optar enn einu sinni
fyrir fjármálum Prússlands, og sýndi í þeirri stöSu, a<5 hann
var mesti skörungur, vel viti borinn og kjarkmikill og hinn
snarráðasti. þegar hann sleppti fjármálastjórninni 1862, komst
hann í eÖalmanna tölu, en hann var af kaupmanns ætt, vel ríkri.
Mest þótti þó aö honum kveða síSar, eða 1866, þegar hann
útvegaÖi Bismarck nóg peningaframlög til stríðsins vib Austur-
ríki, og kom því svo fyrir, a8 ekki þurfti neitt til láns a8 taka.
— Fritz Reuter, ágætur rithöfundur e8a sagnaskáld, sem
hefur ritaS á flatþýzku máli æfi sína í tveimur höfuSritum, og
lýst þar öllu svo glöggt, en þó fjörlega og kýmilega, sem fyrir
hann hefur boriS og hann hefur tekiS eptir í fari landa sinna,
einkum alþý8unnar, a8 hann hefur öölazt mesta þjóöræmi á
þýzkalandi. J>a8 kom reyndar nokkuS um seinan, því í 25 ár 1
var honum haldiö í fangelsi, fyrir þa8, a8 hann vildi á æsku-
árunum fylla þeirra manna flokk, sem heimtuSu frelsi og fastara
samband allra þýzkra landa. þessvegna heitir annaS riti8 „Frá
fangelsi mínu“. þegar hann losnaöi, nennti hann þó ekki a8
taka aptur til bókiSnanna, en gaf sig nú viö jar3yrkju og land-
búnaöarstjórn á stórgöröum í Mechlenborg, en hjeÖan var hann
ættaöur og fæddur í litlum bæ, sem Stavenhagen lieitir. því
kallaSi hann hitt ritiÖ: „Frá landbúna3arlífinu“, Hann hefur
ritaÖ fleira, smásögur og kvæöi, og lýsir þa8 allt góös manns
glaöværum hug og góÖs skálds glöggu auga. Hann er fæddur 7.
nóv. 1810 og dó í fyrra 12. júlí. — Enn má géta kjörfurstans
*) Hann var fyrst dæmdur til dauða, en þeim dómi var breytt í 30
ára varðhald. Laus varð hann 1848.