Skírnir - 01.01.1879, Síða 136

136
DANMÖRK.
Viðburður sá sem vjer eigum víð er uppreisnin á eynni St.
Croix. Aödragandi uppreisnarinnar er í stuttu raáli sem nú skal
greina. ÁriS 1848 voru svertingjar á eyjum Dana í Vestur-
heimi leystir úr ánauS, en þó var þeim eigi veitt fullt frelsi
sem öSrum mönnum, heldur voru sett nokkurskonar vinnuhjúalög
áriS 1849, og voru þar í ýmsu skerS rjettindi verkmanna, en
þeir voru flestir leysingjar; eru þessi lög enn í gildi í flestum
greinum. Mega vinnumenn eigi vistast optar en einusinni á ári
og aldrei nema til 1. október. J>essi dagur er fardagur í
eyjunum og er þá töluvert los á vinnumönnum, sem leita sjer
vista. En í fyrra var þetta meS meira móti. Voru vinnumenn
óánægbir meS kjör sín og f bænum FriSriksstaS á St. Croix
gjörSu þeir fyrst uppreisn jpenna sama dag. Löggæzlumenn ætl-
u®u að skakka leikinn, en ur8u undan a8 hörfa og gátu komizt
inn í virki, sem er í bænum; höfíra Jieir fullt í fangi, a8 verjast
l>a8an og fjellu þar nokkrir af upphlaupsmönnum í árásinni, en
svcrtingjar tóku þá a8 brenna allt og bræla og æstu eldinn me8
steinolíu og rommi, en sjálfir drukku þeir ótæpt og ur8u enn
æfari viB þaS. Brann þar mikill hluti bæjarins, þar sem bezt
voru hús. Eigi drápu þeir fólk, nema einn plöntugarSsbónda, er
eigi vildi gegna l>eim, en engum leyfBu þeir a?> koma eignnm
sínum úr bruna. Um nóttina læddist ma8ur út úr bænum og
fór sá til KristjánstaBar, — en þa3 er annnar höfuBbærinn á eynni
— og sagBi tíSindin. Voru j>á sendir þaSan 27 (!) hermenn til
Fri8rikssta8ar og tókst þeim a3 stö8va upphlaupiB í Fri8riks-
sta3, því a8 flestir uppreistarmenn voru nú farnir þa8an úr
bænum og sveimu8u nú ví3s vegar út um landið og brenndu og
brældu búgarSana, hvar sem þeir fóru. Hittu þeir 2 hermenn á
leiðinni, sem höfðu or8i8 eptir af hinum fyrir utan bæinn og voru
þeir þegar drepnir og líkunum misþyrmt. Sama morgun (2.
október) haf8i veriS send hraðfrjett til landsstjórans, er situr á
eynni St. Thomas. Bjóst hann þegar á stað við 5 tigi manna
og sigldi til Kristjánsstaðar og kom þar um kvöldið. Morgun-
inn eptir fór hann frá KristjánsstaS til FriðriksstaSar og hitti á
leiðinni nokkrar sveitir af uppreistarmönnum, og stökkti þeim
hvervetna, og varð talsvert mannfall í þeirra liði. Skildi lands-