Skírnir - 01.08.1905, Side 7
Yerzlun Islendinga og samvinnufélagsskapur.
199
10000 kr. við hverja verzlun að meðaltali, þá verða það
530 þúsundir. En allar tölur þær, sem þegar eru nefnd-
ar, verða til samans:
Ágóði kaupmannastéttarinnar í Khöfn
Erfiðislaun við vörur í Khöfn . . .
Skipaleiga eftir dönsk skip ....
Kostnaður við 44 útl. verzl. á Islandi
Ágóði og kostnaður við 53 innl. verzl.
Alls:
1500000 kr.
360000 —
900000 —
880000 —
530000 -
4170000 kr.
Hér er þá þegar komið allmikið yfir fjórar miljónir
kr., sem landsmenn hafa orðið að borga í kostnað við að
selja vörur sínar og kaupa aðfluttar vörur. En eins og
þegar er getið, eru tvær síðustu tölurnar, kostnaður við
verzlanirnar á Islandi, einungis lausar áætlanir. Sumum
kann að virðast þær heldur háar. En eg vil geta þess,
að eigi er alt talið enn, og eigi er ætlað neitt fyrir af-
fermingu og hleðslu skipa á Islandi. Það má telja
það með þeim kostnaði, sem talinn er við verzlanirnar á
Islandi, en það má líka telja það sérstaklega. Þeir, sem
til þekkja, vita að vinnan við að afferma og hlaða skip
á höfnum á Islandi er eigi minni, heldur venjulega meiri
en í Kaupmannahöfn; aftur á móti voru vinnulaun lægri
á Islandi en i Kaupmannahöfn. Og við íslenzkar verzlan-
ir í Kaupmannahöfn gengu til þessa um 360000 kr. á ári
um og eftir 1880.
En nú ber þess að geta, að ekki voru nærri öll skip,
sem toru með vörur til eða frá Islandi, affermd og hlað-
in í Kaupmannaliöfn. 1883 komu til Islands 131
skip með 17 700 smálestum frá Danmörku, 30
skip með 3100 smálestum frá Noregi, 67 skip
með 15700 smálestum frá Englandi og 6 skip
með 540 smálestum frá öðrum löndum. Alls eru
það 103 skip frá öðrum ríkjum með yfir 19000
smálestum, eða meira lestarúmi en skipin frá Danmörku.
Þetta voru skipin, sem komu með vörur til Islands,
■en hvert þau skip fóru, sem fluttu vörur frá Islandi, seg-