Skírnir - 01.08.1905, Blaðsíða 16

•208
Verzlun Islendinga og samvinnufélagsskapur.
tækju þar aftur vörur landsmauna, þá rrði verzlunin
innlend og útlendir kaupmenn hlytu að hverfa úr sögunni
frá oss.
Landsmenn munu geta komið á sameignarkaupfélög-
um hjá sér eins og þeir korna á rjómabúum. Þá er menn
hafa lært bókfærslu almennar en nú er títt og með leið-
beiningu eins og við rjómabúin, mun það reynast liægt.
Aftur á móti vantar Islendinga þá þekkingu á verzlun
erlendis, sem þarf til þess að kaupa inn vörur, og setja
samfélag á stofn og stjórna því svo í lagi sé. En danskir
bændur hafa fengið þá reynzlu, enda standa þeir margfalt
betur að vígi, og eiga svo ágætt samfélag, að bændur í
Suður-Svíþjóð vilja komast í félag við þá og njóta hjálpar
þess. Eg hefi rætt ítarlega þetta mál við forstjóra sam-
félagsins, Severin Jörgensen, ög er hann fús á að hjálpa
íslenzkum bændum og Islendingum yfirleitt til þess að
koma slíku samfélagi og sameignarkaupfélagsskap á.
Hann sér að það er langerfiðast fyrir Islendinga að kaupa
inn vörur handa sér sjálfir fyrst í stað, og hann vill hjálpa
með það þannig, að samfélag sameignarkaupfélaganna í
Danmörku kaupi inn allar vörur og sendi þ;er beinustu
leið til Reykjavíkur frá þeim stað, sem þær eru keyptar á.
En frá Reykjavík yrði aftur að senda út allar vörur, sjó-
veg eða landveg eftir ástæðum. Islendingar skvldu einnig
fá jafnan ágóða hjá samfélaginu eins og dönsk félög í
hlutfalli við það, sem þeir keyptu. Á þennan hátt væri
hægt að koma upp samfélagi í Reykjavik. Það yrði að
nokkru leyti sem deild úr hinu stóra samfélagi sameignar-
kaupfélaganna dönsku — að sínu leyti eins og Jótar hafa
deild fyrir síg í Árósum og Fjónbúar í Oðinsey — en þó
eingöngu fyrir ísland. Á þennan hátt ætti það ekki að
vera óvinnandi verk, að gjöra Reykjavík að höfuð-
stað hinnar íslenzku verzlunar, að minsta kosti
íyrir alt Suðurland og Vesturland.
Með því að kaupa alt í stórkaupum, geta menn kom-
ist að miklu betri kaupum. Framleiðendur og neyt-
endur eiga að geta á þennan hátt fengið ágóðann