Skírnir - 01.12.1907, Page 38

Völuspá.
Meðal hinna svo nefndu eddukvæða er Völuspá eitt-
hvert hið langmerkasta sakir efnis síns; en hitt er engu
síður kunnugt, að það kvæði hefir þótt mjög torskilið, og
hafa margir reynt sig á því og ekki öllum tekist jafnvel.
Einn þeirra, sem bezt hafa skýrt kvæðið á hinum síðari
tímum, var hinn þýzki málfræðingur Karl Míillen-
h o f f (d. 1883) í fornfræðabók sinni hinni miklu, fimta
bindi. Þá skýringu má efalaust telja einna bezta og þó
er hún ekki laus við að vei’a. kreddukend á ýmsan hátt,
einkum að því er sundurliðun kvæðisins snertir og skift-
ingu í kafla með ákveðnum vísnafjölda, og eins að hinu,
að hann áleit að kvæðið væri til óskert, að mestu að
minsta kosti. En það er næsta hæpið að svo sé. Hins
vegar hafði Múllenhoff að mestu á réttu að standa, þar
sem um innskotsvísur var að ræða, og sýndi hann mjög
skarplega fram á alt, er að þessu laut. Vér fylgjum hon-
um og alveg í því, að telja kvæðið heiðið og ort af heiðn-
um manni. I þessari grein mun eg ekki fara í neinar
orðadeilur við einn eða annan, heldur skýra umsvifalaust
kvæðið, eins og eg þykist nú skilja það.
Fyrst er að gera sér ljóst afstöðu völunnar og til-
heyrenda hennar. Þeir eru bæði guðir og menn (1. v.
helgar kindir = guðirnir; völvan ávarpar Óðin hér; íueg-
ir Heimdallar = hinar ýmsu stéttir manna; sbr. Rígsþulu).
Hún segir, að það sé vilji Óðins, að hún segi spár sínar,
og hún lætur í ljós (í 27. og 28 v.) hvenær hann hafi
skorað á sig að birta þær. En er völvan lífs eða vakin
upp af dauða, nú er hún talar? Þeir, sem halda því fram,