Skírnir - 01.12.1907, Page 54

Ágrip af sögu kvenréttmdahreyíingarmnar.
Eftir
Bríet B.taknhkðinhdóttur.
Kvenréttindahreyfingin er skilgetið barn stjórnar-
byltingarinnar á Frakkiandi um 1790, og eðlilegt áfram-
hald af jafnaðar- og mannréttindakenningum 18. aldar-
innar. Frönsk kona, Olympe de Gauge, svaraði
mannréttindayfirlýsingu þjóðfundarins franska með því að
heimta sömu réttindi til handa konum, og hafði fjöldi
franskra kvenna skrifað undir skjalið. En stjórnarbylt-
ingamennirnir frönsku gátu ekki skilið, að almenn mann-
réttindi ættu að ná til kvennanna. Svo að þessi hreyf-
ing kafnaði þegar í fæðingunni.
Um sömu mundir var kona nokkur á Englandi,
M a r y Wallstonecraft, sem var hrifin af þessum
sömu hugsjónum. 1787 ritaði hún bók »um uppeldi dætra
vorra«, 1790 aðra um mannréttindi, og 1793 ritaði hún
»um kvenréttindi«, og vakti sú bók mikla eftirtekt.
I A m e r í k u var góður jarðvegur fyrir slíkar kenn-
ingar. Það gat naumast farið hjá því, að sjálfstæðisyfir-
lýsing Bandaríkjanna hefði áhrif á konurnar, og að frelsis-
stríð þjóðarinnar vektihjá þeim óskir um sömu réttindi þeim
til handa eins og hinni helft þjóðarinnar. En þó er það ekki
fyr en eftir 1830, þegar byrjað var að rita og ræða um frelsi
þræla og bindindismálin, sem þær fara fyrir alvöru að
bera sín réttindi saman við réttindi karlmannanna, og