Skírnir - 01.12.1907, Page 55

Agrip af sögu kvenréttindahreyfingarinnar.
343
taka að sér málstað þrælanna, sem sameiginlegan fyrir
J>ær að mörgu leyti.
I 16 ár börðust allar merkustu konur Bandaríkjanna
fyrir t'relsi þræla, bindindismálum og öðrum þjóðmálum,
við hlið karlmannanna. Má þar fyrst nefna H a r r i e t
Becker Stowe, höfundinn að hinni frægu skáldsögu:
»Kofi Tómasar frænda«; sýndi það rit betur en nokkurt
annað meðferðina á þrælunum. Systurnar S a r a h og
Angelina Grimke voru orðlagðar fyrir ritsnild og
mælsku. Enn má geta þeirra L u c r e t i u M o 11, ein-
h verrar hinnar merkustu konu þeirra tíma, Lucy Stone
og Elizabeth Cady Stanton, sem stofnaði fyrsta
kjörréttindafélag kvenna, í Seneca Falls 1848, og var
aðalforgöngukona kvem’éttindabaráttunnar í Ameríku um
50 ár, ásamt Susan B. Antony, sem var samverka-
kona hennar og tók við forustunni af henni, þegar hún dó.
Eftir að þrælarnir höfðu fengið frelsi og farið var að
berjast fyrir þvi að þeir fengju sömu pólitísku réttindi og
hvítir menn, þá gerðu konurnar sér von um, að þeim
yrði gert jafnhátt undir höfði. En þrátt fyrir það að þær
höfðu barist fyrir þessum réttindum handa hvorum tveggja,
þá var þeim bolað frá. Þá sáu þær, að þær máttu ekki
gefa sig við flokksmálum meðan þær sjálfar höfðu ekki
stjórnmálaleg réttindi. Þeim yrði jaf'nan ýtt burtu, og
liðveizla þeirra einskis metin, þegar menn þyrftu ekki
lengur á henni að halda; þær yrðu sjálfar að taka sín
eigin mál á dagskrá, og fylgja þeim einum flokkum að
málum, sem gæfu þeirn bezta tryggíngu fyrir áreiðanlegri
hjálp og samvinnu, þar til þær hefðu náð pólitísku jafn-
rétti. Þetta hefir síðan verið meginregla. flestra kvenrétt-
indafélaga heimsins. Hún er bygð á þeirri dýrkeyptu
reynslu, að enginn er annars bróðir í l'eik, og að réttlausir
menn (og konur) verða. að gera sér alt að góðú, sem vald-
höfunum þóknast að bjóða.
Þótt amerískár konur fengju ekki pólitísk réttindi
1866, þá hefir þó barátta þeirra borið mikinn ávöxt, bæði
íyrir þær sjálfar og allar konur hins mentaða heims