Skírnir - 01.12.1907, Síða 58
346
Agrip af sögu kvenréttindahreyfingarinnar.
Nýja-Sjáland, Suður-Ástralía og Vestur-Astralía urðu
fyrst til að veita konum pólitísk réttindi. Á Nýja-Sjálandi
hlutu þær þau réttindi 1893, í Suður-Ástralíu 1895 og i
Vestur-Ástralíu 1900. Hin fylkin fetuðu síðan í fótspor
þeirra: Nýja Suður-Wales 1902, Tasmanía 1903 og Viktoría
1905. Áður höfðu konur þar geflð sig mjög lítið að stjórn-
málum. En réttindin hafa orðið bezti kennari þeirra. Nú
þjóta kvenfélögin hvervetna upp og hafa það að mark-
miði, að fræða kvenþjóðina um skyldur sínar og réttindi
og fá hana tíl að nota sér þau. Fjöldinn allur af lögurn
hafa verið samþykt síðan, er konur hafa átt mestan þátt
í að gefln voru, og enn hafa þær þó ekki setið á þingum.
Helztu laganýmælin eru þessi:
Lögtrygð vernd giftra kvenna gagnvart eiginmönnum,
sem misþyrma konum sínum og börnum, sömuleiðis gegn
þeirn eiginmönnum, sem reynast þeim ótrúir eða yfirgefa
þær, eða hætta að sjá þeim og heimilinu fyrir framfærslu. Enn
má nefna umbót á lögum gegn ofdrykkju, fjárhættuspilum
-o. fl., löghelgun á ættleiðslu barna. við hjónaband foreldr-
anna, lög um 52 stunda vinnutíma á viku, í mesta lagi,
fyrir börn yngri en 16 ára, um endurbætur á meðferð van-
ræktra barna, lög um bann gegn reykingurn unglinga,
umbætur á vinnutaxta verkamanna, umbætur á lögum
um eignarrétt giftra kvenna, lög þess efnis, a ð konur geti
fengið umsjónarstörf við stofnanir ríkisins með sömu laun-
um og karlmenn, a ð eftirlitsaldur barna sé færður úr 14
árum upp í 17 ár, að börn séu undir umsjón alþýðuskól-
anna í frítímunum, borði þar miðdegisverð og leiki sér,
a ð lokað sé veitingahúsum á sunnudögum, og loks lög
um bann gegn því að gefa börnum áfengi, o. s. frv.
Auk þessa hafa þær fengið ýmsum lögum framgengt
til að bæta hagi sína, t. d um kosningarrétt og kjörgengi
í sveita- og safnaðamálum. Þær hafa rétt til að vera
borgarstjórar og bæjarfulltrúar, sömuleiðis sáttanefndar-
menn, til að sitja í skólanefndum o. fl. öll mannúðár-
og siðgæðismál hafa átt talsmenn, þar sem þær voru.
öllu sem lýtur að uppeldi og mentamálum barna og al-