Skírnir - 01.12.1914, Blaðsíða 106

442
Útlendar fréttir.
skaganum var í hnignun og endalok þess fyrirsjáanleg í uáinni
framtíð. Og bæði Rússland og Austurríki stóðu þá nærri til þess að
gera kröfur í dánarbúið. Rússar vildu ná í Konstantínópel, og
stefna þeirra var, að styðja hin óháðu smáríki á Balkanskaganum
og gera þau að skjólstæðingum sínum. Stefna Austurrikis var
aftur á móti, að spyrna á móti því, að slavneskt ríki, sem nokkur
máttur fylgdi, myndaðist á Balkanskaganum, því færi svo, var
hætt við aS hugir hinna slavnesku íbúa í suðausturhéruðum Aust-
urríkis mundu hallast þangað. Það var því haganlegast fyrir
Austurríki, að veldi Tyrkja hóldist á Balkanskaganum. En þetta
gerði erfitt bandalag milli þess og Rússlands. Þó urðu samningar
um málin í Reichstadt í júlí 1876 á þann hátt, að Austurríki yrði
hlutlaust, ef til ófriðar kæmi milli Rússlands og Tyrklands, og var
jafnframt ákveðið, hvað Rússland skyldi fá af landi, ef Tyrkland
yrði undir í stríöinu, hvað Serbía skyldi fá og hvað Montenegro
skyldi fá, en Austurríki átti fyrir hlutleysið að fá yfirráð yfir
Bosniu og Herzegovínu. Þessum samningum var haldið leyndum,
einnig fyrir þýzku stjórninni, og enn í dag hafa þeir ekki verið
opinberlega birtir. En menn vita, að i þeim hefir það verið sam-
þykt frá Rússlands hálfu, að Bosnía og Herzegovina skyldu lenda
hjá Austurríki. Hófst svo stríð milli Rússa og Tyrkja 1877 og
endaöi í marz 1878 með friðargerðinni i San Stefano, en sú friðar-
gerð varð í verulegum atriðum öðruvísi en um hafði verið talað
á undan milli Rússlands og Austurríkis. Þessum friðarsamningi var
svo breytt nokkuð á Berlínarfundinum 1878, og á þeim fundi fekk
Austurríki samþykki stórvelda Norðurálfunnar til þess að leggja
undir sig Bosníu og Herzegovínu, en innlimuð í Austurríki voru
héruðin þó ekki fyr en 1908.
Þótt alt væri rólegt ofan á milli Austurríkis og Rússlands, var
þó kominu upp megn rígur þeirra í milli. Bismark gerði alt sem
í hans valdi stóð, til þess að varna því, að opinber fjandskapur
yrði milli ríkjanna. Hann vildi að Þyzkaland hefði vináttu beggja.
Bandalagið við Rússland hafði þá og góðan stuðning f þvi, að þeir
Yilhjálmur I. Þýzkalandskeisari og Alexander II. Rússakeisari voru
vinir miklir. En það reyndist ekki hægt, að halda vináttubanda-
laginu til beggja hliða, og er þess var leitaö frá Rússlands hálfu
við Bismark, hvernig Þýzkaland mundi taka því, ef til stríðs kæmi
milli Rússlands og Austurríkis, þá fór hann í fyrstu undan í flæm-
ingi, en lýsti því þó að lokum yfir, að Þýzkaland gæti ekki horft hlut-
laustá, að Austurríki væri eyðilagt f stríði. Úr þessu fór þverrandi