Árrit Prestaskólans - 01.01.1850, Side 44

44
Kyrkjuhreifing
spornar á móti rómverska stólnum og oki [iví, sem
liann leggur á. En meft því þessi flokkur styöst
ekki við fastan kyrkjulegan grundvöll og fremur
verst annmörkunum, en berst fyrir sönnum frainför-
um, getur honum ekki auönast að ná því miði, að
breita rómversku kyrkjunni á Jýskalandi í evange-
liska kyrkju, en er miklu fremur hætt við að fara
afvega og villast í ófærar ógaungur, sem nokkur
dæmi frá seinni tímuin, er vjer síðar munum tilfæra,
geta sýnt. Jesúíta andinn, hin ramkatólska stefna,
sem vagsið hefur í áliti og valdi í Jýzkalandi á síð-
ustu tímum, á að vísu heimkynni einúngis í Aust-
urríki, því þar hafa Jesúítar bólfestu í mörgum hjer-
öðum og hafa fyrir skemstu sezt að í Tyról; í öðr-
um löndum á jþýzkalandi ber ekki á þeim sem
múnkaflokki, en mikinn flokk eiga þeir víðsvegar,
sem stjórnast af anda þeirra og grundvallarreglum.
Jesúítar halda ekki kyrru fyrir í Sveissalandi og
Belgiu þar sem þeir eiga aðsetur, en hafa þaðan mik-
il mök og samban<i við ^ýzkaland. Sunnan úr
Sveissalandi beita þeir vjelum sínum inná Norður-
þýzkaland, og frá Belgiu inn á Vesturþýzkaland
einkum lönd Prússa með Rínará. Mikill hluti úngra
guðfræðínga í katólsku kyrkjunni á jþýzkalandi er
hrifinn af anda Jesúíta, er það bæði af því, að marg-
ir þeirra gánga í skóla þann í Rómaborg, er heitir
,þýzki skóli“ eða þá hljóta menntun á liáskólum þeim
í jiýzkalandi, sem gagnteknir eru af anda Jesúíta.
Jar eð hin handari kyrkjustefna hvervetna fylgdi
fram hinum hörðustu kröfum katólsku kyrkjunnar,
rak hún sig víða á, og vakti alstaðar óróa og óá-
nægju bæði í kyrkjulegu og þjóðlegu fjelagi. Hiu
alkunna grundvallarregla jiessarar stefnu, að hvergi
sje sálarfrelsi fyrir utan rómversku kyrkjuna, knúði
liana til að gleiina allri sanngirni við trúarjátníngu