Árrit Prestaskólans - 01.01.1850, Page 151

llólti liysknps.
151
opt raðist að [ivi, er áður [lótti merkilegast, þesjar
þeim jiykir rýmka um sig, sem umlir hafa orðið,
Jiegar menn því gæta að kappi byskups og öfuml á
framkvæmdum þeim, er liann hafði, og að metnaði
Jóns lögmanns og fylgi höfuðsmanns og flestra leik-
manna, [)á var engin von á því, að þeir gætu sátt-
ir átt margt og lengi saman. sem þeiin einna
fyrst bar á milli 1), mun hafa verið Barðs málið;
en mál þetta var þannig til komið, að Barð í Fljót-
um í Hegranessýslu hafði að fornu verið eign leik-
manna, en seinast átti það Rafn lögmaðurBrandsson,
er deildi við Óiaf byskup Rögnvalzson; tók Ólafur
byskup það af erfíngjum hans oggjörði að eign Hóla
kyrkju og fengu siðan leikmenn ekki vald yfir því;
en Jón lögmaður keypti tilkallið að einum erfingja
*) I Árb. 5. d, bls. 35—6 er sagt, að nppliaf að óvináttu
þeirra hafi verið þetta: ,,f>að var vani byskujis að halda vina
veitslu hvert ár beinia á Ilólum átta dag jóla og bjóða þar til
binuin hclztu möiimini í nálægum hjeröðuin; bauð hann Jóni
lögnianni til þess boðs meðan vel var ineð þeim; bar svo við
einhverju sinni (1580), að lögmaður koin ekki kvöldið fyrir
veitsluna fyrren liðið var á nótt fram og vóru fyrirmenn komn-
ir í hvílu; Ijet þó byskup vera herbergi tilreiðt og sæng og
hvað annað, er lögmaður þurfti að bafa; um morgunin spurði
hann, að löguiaður var komin og bafði tekið svefn og bvíld,
gekk í herbergið og heilsaði honiiin, bað hann vera velkomin
og fór allt vel með þeim þá enn; þar var kakalofn í húsinu
kyntur og vel heitur orðin; fjell samræða þeirra um nokkra
þá hluti, er á inilli báru og kom í kapp með báðum; tók lög-
maður að klæðast og því næst tók hann handlaug og var þá
ei varfærinn, er honum var í skajii og hristi vatnið af höndurn
sjer áður liann þerði þær, svo droparnir hrntu á kakalofninn
brennheitan, en hann sprakk i suiidur með brestum stórmn;
segja þó aðrir bann liali fyrir kapps sakir i ræðunni, kastað
bikarnuin, er vatnið var í, og sprengt ineð kakalofninn, en spilt
bikarnuin og hafi sá bikar verið lengi til síðan; byskup mælti
þá, að Jón lögmaður skyldi heldur hefnast á sjer en kakalofn-
inum saklausuin og fór þar uui nokkrum orðum,“