Fréttir frá Íslandi - 01.01.1877, Blaðsíða 43

43
Um eldgosið við Hekln 27. febr. 1878.
Eptir Tómas Hallgrímsson.
pað eru nú tæp 33 ár, siðan eldur var seinast uppi í
Heklu, og er flestum kunnugt, að þetta alrœmda eldfjall liggur
upp af Rangárvöllum sunnan og vestan til á íslandi, nær 7
mílur frásjó; vestlæg lengd frá Kaupmannahöfn er 32 mælistig
og 16 mínútur, en norðlæg breidd 63 mælistig og 59 mín-
útur; situr hún sem keila ofan á fjallgarði einum, sem er 3
mílur á lengd og gengur frá suðvestri til norðausturs; hæð
hennar yfir sjávarmál er tæp 5000 fet.
Ekki verður með vissu sagt, hve opt Hekla hafi gosið,
síðan land byggðist, en líklegast þykir, að þetta gos, sem hjer
ræðir um, sje hið 19.; og Heklugos má það heita, þar sem
það er rjett við Heklu og eflaust frá hinni sömu eldæð og fyrir
farandi gos hennar.
Heklugos þetta hófst þann 27. febrúarm. 1878 með all-
miklum jarðskjálftum, sem gengu yfir allan suðvesturhluta
landsins; þeir stóðu frá kl. 4 e. m. þangað til kl. 5 næsta
morgun, og voru næst eldstöðvunum með litlu millibili og víða
svo ákafir, að gömul og óvönduð hús skekktust meira eða minna,
en ekkert tjón varð á fólki eða peningi; margir fiúðu hús sín
og ljetu út fjenað, meðan á þeim stóð; mestir urðu jarðskjálft-
arnir á Landi, Rangárvöllum, í Hreppum, Fljótshlíð og Vestmanna-
eyjum, en ekki á öllum stöðum á sama tíma. Eldbjarma sló
fyrst upp á loptið milli klukkan 8 og 9 um kvöldið, en fór
vaxandi eptir sem leið á vökuna, og sást eldurinn víða úr fjar-
lægum sveitum, jafnvel úr Reykjavík, og varð mönnum þáljóst,