Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1932, Page 25

25
komizt fyrir hann við klifið. Upp-af klifinu er grjótþúst ein á háu:
klettaholti milli þess og vegarins, sem farinn er um hlíðina. Þúst
þessi hafði verið rofin nokkuð fyrir allmörgum árum og hlaðin varða
úr grjótinu. Er lokið var rannsóknum á Bólstað og farið þaðan um
kvöldið 11. Ágúst, var þessi grjótþúst athuguð með grefti, en engra
forngripa varð þar vart, enda er jarðvegur þarna örgrunnur á klöpp-
unum. Það er þó allsendis líklegt, að Spá-Gils hafi verið kasaður
þarna við klifið. Að lokinni þessari litlu rannsókn var þústin sett
saman aftur og varðan rofin.
Á Bægifótshöfða.
í niðurlagi 34. kap. Eyrbyggju er sagt frá þvi, að Arnkell hafi
jarðað föður sinn á Bægifótshöfða. »Lét Arnkell síðan leggja garð
um þveran höfðann fyrir ofan dysina, svá hávan, at eigi komz yfir
nema fugl flúgandi, ok sér þess enn merki«. — Það er í rauninni
ekki ótrúlegt, að dys Þórólfs hafi verið á þessum höfða, sem við
hann er kenndur, því að þar er mikið af samanbornu grjóti, sem er
eins og upprifin dys, en samkvæmt 43. kap. var dysin brotin upp
síðar. Það er ekki heldur ótrúlegt, að hár garður hafi verið lagður
um höfðann og að þess hafi enn séð merki, er sagan var færð í let-
ur. Menn hafa jafnvel á síðast-liðinni öld þóttst sjá leifar af garðin-
um, og sumir þykjast enn í dag geta séð þær (sjá Árb. 1925—26, bls.
44). í fornleifaskýrslu sinni til fornminjanefndarinnar dönsku, dags. 5.
Ág. 1818, lýsir séra Jón Hjaltalín á Breiðabólsstað höfðanum og
mannvirkjunum þar á þessa leið: »Útundan (Bólstað) skerst Bægifóts-
höfði fram í Álftafjörðinn; er það berghamar, hér um 4 faðmar á
hæð, grasi vaxinn að ofan og vestan allt að sjómáli. Á honum er of-
an lítil lægð, hér um 4 álnir á hvern veg, með börmum utanmeð;
þar hefir dys Þórólfs verið. Þar fyrir ofan hefir um þveran höfðann
gjör verið garður af stórgrýti, því enn þá markar þar fyrir öllu því
klettabelti, og að vestan sést hleðslan skýrlega«. — Árni Thorlacius
segir einnig í ritgerð sinni í Safni til sögu íslands, II., bls. 282: »Fyr-
ir grjótgarðinum, sem Arnkell lét hlaða yfir um þveran höfðann sjást
merki enn«. Sigurður Vigfússon skrifaði einnig um höfðann, og dys-
jarleifarnar og garðsleifarnar þar, í Árb. 1882, bls. 98—99, og segir
þar um garðleifarnar: »Fyrir garðinum yfir höfðann sést enn, sé vel
að gætt, bæði að ofan og einkanlega öðru megin«.
Aftur á móti segir Jónas Hallgrímsson svo í fornminjaskýrslu
til Finns Magnússonar sumarið 1841 (hrs. Jóns Sig. 126, 4to.): »Der
var ikke at se sikre Spor til det Gærde, som Sagaen omtaler, men
vel en sammenbragt Stendynge paa Udhukken selv«. Og Kr. Kálund.