Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1932, Síða 50

50
sjá sem hér hefði verið gerð lítil gröf, varla meira en 3U m. að
lengd og Va m. að breidd, og likið látið sitja í henni, með fætur
dregna að búknum, og armar lagðir yfir þá, en höfuð hneigt fram
yfir fæturna, mót norðaustri. Beinin voru fremur smá og mjög fúin.
Jaxlar mjög slitnir. Virtust þetta vera leiiar gamallar konu, sjálfsagt
frá heiðni. Gripir íundust þarna alls engir, og grjót var ekkert í dys-
inni. — Beinin voru flutt til Þjóðmenningarsafnsins.
B. Fornleifafundur hjá Galtalæk.
Guðmundur hreppstjóri Árnason í Múla skýrði mér frá því í
talsíma 8. Marz 1929, að fundizt hefðu bein úr manni og hesti, og
ýmsir fomgripir hjá, rétt við Rangá ytri, milli Galtalækjar og Vatna-
garðs, í landi Galtalækjar; kvað hann þetta fundið af manni frá
Vatnagarði og hefðu forngripirnir verið teknir þangað heim til
varðveizlu. Ég fór austur að athuga fundarstaðinn og sækja gripina
8. Apríl, og rannsakaði fundinn næsta dag. Guðmundur Árnason
fylgdi mér og aðstoðaði mig við rannsóknina, og sömuleiðis Finnbogi
Kristófersson á Galtalæk. Hann kvaðst hafa veitt hestsbeinum nokkr-
um athygli á fundarstaðnum haustið áður, en áleit þau vera frá
síðari tímum og lét þau afskiptalaus. Síðan hafðí vindur og vatn
leitt meira í ljós um veturinn, og í byrjun Marzmánaðar hafði maður
frá Vatnagarði tekið eftir því, farið til og grafið þarna nokkuð og
borið heim forngripi þá, sem hreppstjóri hafði séð þar. Hafði þetta
gerzt án vitundar Finnboga, fyr en eftirá. Sjálfur kvaðst hann ekki
hafa hreyft við neinu á fundarstaðnum, og hefði ekki viljað róta þar
neinu, hefði hann komið þar að fyr í vor og séð, hvað hér var um
að vera, dys manns og hests frá fornöld. Hina fundnu forngripi hafði
hann enn ekki séð.
Finnbogi visaði mér á fundarstaðinn; hann var austan-í norð-
vestri bakka Ytri-Rangár, mjög skammt þar fyrir ofan, sem Galta-
lækur fellur í ána. Er tanginn milli lækjarins og árinnar nefndur
Hrúthagatangi, og er þar yndislegt dalverpi við ána og lækinn, en
hins vegar við ána er Hraunteigur, fagur birkiskógur milli hennar og
Hraunteigslækjar. Skammt fyrir ofan dysjarstaðinn er allmikill foss
í ánni; er landið allt hærra norðan-við dalverpið og verður skjól í
því og gróðursæld mikil sums staðar. Útsýnin er byrgð að norðan
og vestan, en Bjólffell og Selsundsfjall blasa við í suðri, og við aust-
ur »rísa Heklu tindar háu«. Er hér mikil landslagsfegurð nær og
fjær. Dettur manni í hug, að hér hafi verið vel valinn hinzti hvíldar-
staður.
Dysin hafði komið í ljós við það, að Rangá hafði brotið landið»