Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1932, Side 66

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1932, Side 66
66 garðlög og rústaleifar. Sels þessa er ekki getið í jarðabókum, en í Sturlungu er þess getið. 18. Skúti; fjallabýli, sem er fram við Álftaskálará, inni í óbyggðum. Hans er ekki getið í prentuðum jarðab. Hve nær fyrst byggðist, er óljóst. Á Sturlunga-öldinni er hans ekki getið. Sagnir herma, að hann félli í auðn í plágunni miklu, 1495, og lægi í auðn í fleiri aldir. Snemma á 18. öldinni lifir í munnmælum, að þar hafi verið mikill búskapur, síðasti bóndi þar hafi flutzt með 500 fjár að Breiðabólsstað í Þingi og fellt þar allt féð. Þetta er tekið eftir sögn Árna sál. Jónssonar, hreppstjóra á Þverá í Hallárdal. Túnmál sést glöggt, það sem ekki er brotið af ánni. Húsarústir glögg- ar, en sumar horfnar af landbroti. Túnið er slétt, og með garðlagi að norð-austan; framræsluskurður er i túnmálinu. 19. Dalkot (287). Johnsens jarðatal og jarðatal frá 1861 nefna bæði býli þetta. Virðist það því ekki hafa farið í auðn fyr en á síðari hluta 19. aldar. 20. Forsæludalssel, fram við Friðmundará, var byggt fram á seinni hluta 19. aldar. Þess er ekki getið í jarðabókum. Túnmál er þar glöggt og að mestu slétt. Húsarústir glöggar. 21. Réttarhóll er inni í óbyggð- um sunnan-vert við Fellakvísl, 3'/2 tíma ferð frá fremstu bæjum. Landið var keypt undan Forsælu- dal og Þórormstungu 1883; verð 900 krónur. Á Réttarhól var fyrrum leitarmannaskáli (1840). Síðar smárétt, notuð við sundur- drátt á fé, og fekk hóllinn nafn af henni. Árið 1886 byggði Björn Eysteins- son yfir sig á hólnum og bjó þar í 5 ár. Síðan fór Réttarhóll í auðn; landið keypt af upprekstrarfélög- um. Túnmál er þar ekkert. Rústir glöggar. 22. Smiðshóll (288). Fornar sagnir herma, að þetta hafi verið landnámsbýli, Smiður Ingimundar- son hafi byggt þar. Þar er íllt að glöggva sig, því skriður hafa fall- ið, en þó bendir flest á, að býli hafi verið þar. Sést votta fyrir garðlagi, og ágizkun er með túnpart suður að skriðunni. Rústir af hús- um engar. 23. Jökulstaðir (289). Fornbýli þetta er vestur af Þórormstungu, upp í múlataglinu, þar sem Vatns- dæla lýsir leið Jökuls Ingimundar- sonar. Allt bendir lil, að þar hafi siðar verið byggt; túnmál, garðlag og rústir glöggar. 24. Hólkot (289—90). Hjáleiga þessi hefir á ýmsum tímum verið byggð, en er nú fallin í auðn fyrir nokkrum árum. Túnmál er þar nokkurt, er gaf af sér um 20 hesta. 25. Tungusel er fram á Þór- ormstungu-hálsinum. Óljóst hve nær fyrst byggðist. Var byggt fram á seinni hluta 19. aldar. Túnmál og rústaleifar glöggar. Þess er ekki getið í jarðabókum. 26. Árnasel er fram á hálsin- um í Kárdalstungu-landi. Hefir

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.