Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1882, Blaðsíða 16
verða iðurmælt eða klifað—um það verður ekkert full-
yrt af tveim visu-orðum einum—:
Eitt er sverð þat er sverða
sverðauðgan mik gerði...
en síðan verður vísan dunhend, og á endanum skot-
hend; ogeigi er nefnt „sverð“ í hverju visu-orði, nema
vér köllum „vísu-orð“ þær tvær línur sem samtengdar
eru með stuðlum og höfuðstaf, og það er rétt i raun
og veru; en að Hallfreðr eigi hafi skilið annað við
„vísu-orð“ en Snorri („i hverjum íjórðungi eru tvö visu-
orð“), það sést á því, að hann nefnir „sverð“ — eða
ætlar að nefna það — i hverri línu, en gafst þó einu
sinni upp.
Fleiri dæmi en þessi mætti finna upp á það, að
slíkir hættir koma fyrir sem óreglur; margt mætti og
það finna, er Snorri framsetur sem „hætti“ í fornum
kveðskap, hingað og þangað sem óreglur eða hátta-
föll, t. a m. tilsagt, stælt, veggjat, detthent o. s. frv.
Allt þetta kallar Snorri „leyfi“ og fer um það ýmsum
orðum. Eptir vorum hugsunarhætti má nefna þessar
óreglur þannig:
1. of fáar samstöfur.
2. of margar samstöfur.
3. hendingalaust þar sem hendingar eiga að vera
(háttlaust).
4. hendingar þar sem hendingar eiga eigi að vera.
5. rétthent þar sem skothent á að vera.
6. skothent þar sem rétthent á að vera.
7. of margir stuðlar.
8. of fáir stuðlar.
9. rangt settir stuðlar.
10. þvinguð og röng áherzla eða hljóðfall.
Við þetta má bera saman Háttatal (S. E. 123—124.
AM. 1, 608—612) og ýmislegt í málskrúðsfræði Olafs
hvítaskálds, þar sem mörgum óreglum eru gefin nöfn