Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1882, Blaðsíða 18
*54
Um, af þvi hann er allur í latneskum reglum, sem
ekkert eiga við vorn kveðskap; sem dæmi má nefna
„collisiones": „ef m stendr milli tveggja raddarstafa,
sem Eyvindr kvað: (Bárum ullr um alla’“.—Kveðskap-
ur vor heimtar eigi að m sé úrfellt (eliderað) þegar
þannig stendur á, þótt latneskur kveðskapur heimti
það—(fyrir utan það, að sumt er misskilið eða rang-
fært, til þess að koma við reglum eða fígúrum Dóna-
tusar, t. a. m. þetta: „Antitesis setr annan staf fyrir
öðrum, sem Sighvatr kvað :
Dánar drottni mínum
dögn of sent at hendi.
Hér er sett n fyrir r í þessu nafni dögn11. (SE 190.
AM 2, 140). En Sighvatr hefir eigi sett r fyrir n; á
dögum Sighvats hefir einmitt orðmyndin „dögn“ verið
til, eða þá hann hefir þekt hana frá eldri tfma.—
Danir halda enn þessari fornu orðmynd og segja
„Dögn“, en á dögum Olafs hvítaskálds voru menn
hættir að segja (dögn’, en sögðu (dægr’ eingöngu,
þótt það sé einnig fornt.
Runhendur svara til þess sem vér nú köllum
hendingar í enda vísu orða, eða einungis hendingar.
Upphaflega tfðkaðist eigi að ríma vfsu-orð í enda, og
hjá öllum þjóðum eru elztu hættir alveg hendinga-
lausir. Hjá latneskum skáldum finnast heldur eigi
hendingar nema af tilviljan:
Et serves animae | dimidium meae;
stundum verða hendingar í enda vísu-orða:
Non satis est, pulchra esse poémata, dulcia sunto,
Et, quocunque volunt, animum auditoris agunto.
1 hexametro (sexfættu vfsu-orði) verða hendingar opt
þar sem vísu-orðið klýfst (caesura, versklauf):
Quid fodis inmeritis, | Phineu, sua lumina natis.
Saucius arrepto | piscis retinetur ab hamo,
og í pentametro kemur þetta ótal sinnum fyrir hjá