Eimreiðin - 01.05.1903, Page 73
i53
Og hann talaði margt um yfirdrepsskap kirkjunnar og hræsni og
um hvað væri rétt og satt. En í breytni sinni fylgdi hann
lenzkunni — og hvötum sínum; og hafði hvorki kjark né þrótt
til að brjóta bág við strauminn. — —
Svo vóru fáir menn, er dreymdi ljós í fjarska. — Og hjörtu
þeirra vóru ung og hlý og þrá þeirra stefndi út fyrir girðingar
hins viðtekna lífs. Og þeir réttu fram hendur sínar og sögðu:
Leitum sannleikans í samvinnu — eins og bræður. Og annar
flokkurinn sneri sér undan fyrirlitlega og sagði: Vér þekkjum
sannleikann. Og hinn flokkurinn endurtók hin sömu orð — með
sama svip. Pá bliknaði kærleikur hinna fáu og von þeirra fölnaði
og dó.
Og enn spyr þú mig: Hvers vegna grætur þú! —
Og ég sá lengra fram í tímann. I misskilningi og hatri fjar-
lægðust flokkarnir hvor annan. Annar þeirra smíðaði skó að fót-
um sínum, sem kyrktu allan vöxt og heftu alla för; en hinn
stefndi berfættur beina leið á eyðimörkina — þangað, sem allur
gróður skrælnar og framtíðin á enga von. — — —
Lát þú eigi hugfallast vinur minn! Eg sá fram í tímann eins
eins og þú, og ég sá margt hið sama. En ég sá líka ýmislegt
fleira. —
Lít þú á fyrsta gróður vorsins. Lít þú á þegar hann breiðir
faðminn við móðurbrosi ljóssins — æskuléttur og vonarhýr —,
og lít þú á þegar hann bliknar í heljargreipum norðankyljunnar og
vefst inn í sjálfan sig. Og þó á sumarið eftir að koma. —
Hvers vegna grætur þú svo?
II.
Nú skal ég segja þér sögu, vinur minn.
Eg var einu sinni þyrstur eins og þú, og eins og þú leitaði
ég að svölun handa sálu minni.
Eg fór til ýmsra af heimsins vitrustu mönnum og spurði þá:
Hvað er sannleikur? Eeir svöruðu mér allir og það bar engum
þeirra saman. Peir höfðu allir áhangendur, en enginn gat safnað
öllum við merki sitt.
Var þá enginn algildur sannleiki til? — Enginn vegur til að
safna mönnunum öllum að einu merki? — Ómögulegt að þeir yrðu
allir bræður? — —