Eimreiðin - 01.05.1903, Blaðsíða 39

að veita mönnum tilsögn í þessu atriði, svo að nokkur mynd'sé
á. ?að er svo að sjá, sem menn haldi það alment, að ef menn
kunni að spila á hljóðfæri, þá sé þar með sannað, að þeir geti
kent söng; en þetta er bláber misskilningur, sprottinn af vanþekk-
ingu á því, hvað söngkensla er.. Pað sýnist þó liggja í augum
uppi, að það er sitt hvað að kenna mönnum að nota raddfærin
vel og réttilega, styrkja hljóðin, bæta þau og temja og hitt að
kenna mönnum að bera sig til við hljóðfæri með höndum og fót-
um. í*ó að menn geti spilað »kóralbókina hans Jónasar« spjald-
anna á milli og klöngrast fram úr nokkrum kvæðalögum, þá má
vel vera, að þeir beri ekki skyn; á söngkenslu í eiginlegurri skiln-
ingi (tónmyndun) fremur en kötturinn á sjöstjörnuna, því; hljóð og
hljóðfæri eru sitt hvað. Söngkennarinn verður að kunna að syngja
sjálfur, til þess að hann geti kent öðrum það. Pað er engin leið
hjá því að komast. Pað væri undarlegt, ef söngurinn værí svo
frábrugðinn öllum öðrum greinum, að menn gætu kent hann öðr-
um, þó að þeir kynnu ekkert í honum sjálfir.
Nú er svo ástíatt á íslandi, að þar hefir enginn maður lært
neitt verulegt í söng nema einn prestur, svo að mér sé kunnugt
um. Parf því engum blöðum um það að fletta, hvernig kenslan
muni vera í skólunum, að því er hinn hljóðlega (vokala) hluta
hennar snertir. í Svíþjóð verður hver sá, sem vill komast að
söngkenslu í skólum, að taka próf við »Konunglega sönglistaskól-
ann«. Og það er ekkert smáræði, sem heimtað er þar. Hver
kennari verður að kunna á fiðlu, »violoncel« og eitt blásturhljóð-
færi, er hann kýs sjálfur, orgel og fortepíanó. Par að auki lærir
hann söng og svo mikið í tónfræði, að hann geti raddsétt lög
fyrir fjórar raddir, gaflalaust1. Pað virðist því ekki farið frain á
óhæfilega mikið, þó að kennarar heima yrðu að kunna almenna
söngfræði, að spila á eitt hljóðfæri (t. d. harmóníum) og þektu
meginreglur eiginlegrar sönglistar. Minna má það ekki vera.
Pað er ófært, að menn séu að böglast við þetta lengur upp á
gamla mátann, hafandi enga hugmynd um byrjunaratriðin í þess-
um efnum, hvað þá meira. Enginn skilji orð mín svo, að ég segi
þau núverandi kennurum til ófrægðar, því ég er sannfærður um,
að þeir hafa flestir gert og gera eins og þeir hafa bezt vit á; en
þar sem þeir hljóta að vera jafnfávísir nemendunum eða fram
1 Vigg° Sanne; Om Sangundervisning i Almueskolen, bls. 13.