Eimreiðin - 01.05.1904, Blaðsíða 5

85
Taflan sýnir, hve barnadauðinn er ákaflega misjafn ár frá ári.
Ef til vill hefur hann í engu landi verið eins snögt tilbreytilegur.
Petta er að kenna farsóttum, sem fluzt hafa til landsins og gengið
yfir; í öðrum löndum eiga þær heima að staðaldri og koma því
þar jafnara niður.
Pær farsóttir, sem mestan usla hafa gjört hjá oss, eru mis-
lingar, barnaveiki og kíghósti; þær mynda eins og háa dranga
upp úr hálendi barnadauðans, einkanlega mislingarnir (sjá töfluna).
Dauði ungbarna innan i árs og innan 5 ára fylgist nokkurn veg-
inn að, það er helzt barnaveikisárin, sem töluverður munur verður
á, vegna þess að barnaveikin hefur orðið skæðari eldri börn-
unum.
Barnaveikin má heita orðin innlend (endemisk). Hún
hefur gjört vart við sig við og við yfir alt tímabilið, en einkum
var hún skæð á árunum 1860—1880. Pað er eins og öll þau ár
gangi stór, samanhangandi landfarsótt af henni.
Barnadauði er mestur árin: 1846 (mislingar), 1860 (barna-
veiki) og 1882 (mislingar).
Mest hefur dáið af börnum innan eins árs 1882 0: 439 °/oo.
Minst — — - — — — — 1889 0: 90 °/oo.
Svo er alment talið, að mikill barnadauði beri vott um lágt
menningarstig hjá þjóðunum; það er sagt, að meðal skrælingjaog
villiþjóða sé hann mjög hár, en áreiðanlegar skýrslur um það
vantar. Par sem þær eru fyrir hendi, eins og í Evrópu, sést að
mikið er hæft í þessu, því hjá Rússum og Ungverjum er barna-
dauðinn mestur.
Hvernig stöndum vér nú að vígi í samanburði við aðrar
Evrópuþjóðirf
Árin 1891 — 1895 var hlutfallið það, sem eftirfylgjandi tafla
sýnir: