Eimreiðin - 01.09.1914, Síða 40

196
lækna og vísindamanna, og styðst einnig við reynsluna, að 1—2
staup af góðu víni styrki oft hjartað, aðallega vegna þess, að
hjartavöðvarnir fái meira blóð í bráðina af völdum vínsins. Blóð-
þrýstingurinn í æðunum eykst einnig vanalega eftir smáskamta af
áfengi, og það hefir einnig styrkjandi áhrif á hjartað.
Við langvinna ofdrykkju sýkist hjartað oftast að einhverju
leyti. Hin vanalegustu sjúkdómseinkenni hjartasjúkdóma þeirra,
er stafa af ofdrykkjueitrun, er þreytuverkur og þrýstingur í brjóstinu
í kringum hjartað. Ef sjúklingurinn þá strax hættir alveg að drekka,
hverfa öll sjúkdómseinkennin skyndilega, en haldi hann áfram, kem-
ur brátt svefnleysi, andarteppa og bjúgur í tilbót, er sýnir, að
hjartabilunin nú er komin á hátt stig. Orsökin til hjartabilunar-
innar er mjög oft sú, að fita hrúgast upp í hjartavöðvunum, af
völdum hinnar stöðugu áfengisnautnar, en sjálfar vöðvafrumlurnar
rýrna og eyðast smátt og smátt. Ofdrykkjan, einkum mikið bjór-
þamb, getur einnig haft hjartabilun í för með sér, vegna þess að
hjartað þenst út. Útþensla hjartans (Dilatatío Cordis) kemur af
ofrauninni við að flytja eða dæla hið aukna blóðmagn út um æð-
ar líkamans. Þetta verður skiljanlegra þegar athugað er, hvílík
ódæmi sumir menn drekka. Pað er t. a. m. ekki óvanalegt, að
verkamenn þeir, er vinna að ölgerðum, drekki 20—30 potta af
bjór á dag.
Æðakölkun (Arteriosclerosis) er sjúkdómur, sem menn
mjög alment gefa áfengisnautninni að sök; en nýjustu rannsóknir
andmæla að mestu þeirri skoðun. Höfuðorsökin til þessa sjúk-
dóms er einmitt ströng vinna, ofmikil andleg eða líkamleg áreynsla;
ennfremur bakteríusjúkdómar, t. o. fransós (Syfitís), miklar og
tíðar geðshræringar, mikil kaffidrykkja og tóbaksnautn. Yfirlækn-
ir V. Scheel í Kaupmannahöfn, sem nýlega hefir ritað bók um
þetta efni, álítur mikla tóbaksnautn langtum algengari orsök til
æðakölkunar en áfengisnautn. Hann tilfærir mörg dæmi um hina
verstu drykkjurúta, sem þrátt fyrir óstjórnlega ofdrykkju um lang-
an aldur höfðu alls ekki fengið æðakölkun. Sannfærðist hann um
þetta á öruggastan hátt við að kryfja lík þeirra. Dr. Scheel hefir
verið krytjari (Prosector) á stærsta spítalanum í Khöfn í mörg ár,
og getur því manna bezt um þetta dæmt.
Vísindalegar rannsóknir virðast þannig benda í þá átt, að
æðakölkunin, þessi þungi ellisjúkdómur, eða réttara sagt, þessi
mikli frömuður ellinnar og hrörnunar likamans yfirleitt, sem valdur