Dagblaðið Vísir - DV - 19.12.1988, Blaðsíða 47

MÁNUDAGUR 19, DESEMBER 1988.
51
LífsstHl
Einnig eru til margar gerðir af því
sem Þjóðverjar kalla doppelboch en
hann er einkum hruggaður í Suður-
Þýskalandi. Fræg dæmi eru Trium-
fator frá Löwenbrau og Salvator frá
Miinchen. Svo má ekki gleyma Guin-
ness stout sem er frægastur dökkra
ale-bjóra. Sá er kolsvartur og beiskur
og er toppgerjaður.
Guinness þessi keypti sér élgerð
1759 og byrjaði að brugga Guinness
1799. Hann er í dag einn af risunum
í ölgerð í heiminum. Gott dæmi um
stout bjór er Imperial Russian stout
sem er einn frægasti árgangsbjór í
heiminum, framleiddur í London.
Nafnið kemur til af því að þetta var
upphaflega framleitt til útflutnings
til Rússlands og var uppáhaldsbjór
Katrínar miklu. Ensku „mild“ bjór-
arnir eru yfirleitt um 3,5% sterkir
Á meginlandi Evrópu er Heineken
Amstel stærst ölgerða. í Ameríku er
Anheuser-Busch, sem bruggar Bud-
weiser, stærst og reyndar er Bud-
weiser sá bjór í heiminum sem seldur
er í mestu magni.
Tíðarandi
Rússneskur bjór vondur og
engin bjórmenning í Ameríku
í Rússlandi er mikið bruggað af
bjór en framboðið annar ekki eftir-
spurn og sá bjór sem ég hef smakkað
þar eystra er alla jafna mjög vondur.
Illa gerður, grófur og óvandaður.
En það má segja að hvert land hafl
sína menningu í bjórgerð. Meðal
áhugamanna er stundum sagt að
Ameríka hafi enga bjórmenningu.
Ameríkanar og íslendingar
týndu bjórnum á bannárunum
Þegar bannárin gengu yfir Amer-
íku þá lagðist niður starfsemi allra
ölgerða. Margar þeirra stóðu á gam-
alli evrópskri hefð enda Bandaríkja-
menn allra þjóða kvikindi. Þessar
htlu ölgerðir fóru síðan ekkert af stað
eftir bcmnárin. Þetta er mjög svipað
því sem henti okkur íslendinga.
Ameríkanar eyðilögðu alla sína
bjóra með auglýsingaskrumi og út-
þynningu en þó er það aðeins að lag-
ast aftur. Þar fá menn alla jafna ekki
bjór nema bragðlausan og ískaldan
en þannig á ekki að drekka bjór.
Gamalt hefðbundið öl var hér áður
alltaf borið fram við kjallarahita,
svona 10-12 gráður.
Menn veikjast
og kenna matnum um
Þetta gildir enn þann dag í dag.
Bjór þolir ekki að verða eins kaldur
og hann verður úr ísskáp. En það er
betra að vondur bjór sé kaldur því
bragðið hverfur og hann svalar að-
eins þorsta. Almennt er lagerbjór
talinn bestur við 6-8 gráður.
Það hafa margir farið flatt á því á
sólarströnd að svelgja í sig bjór úr
ísskáp sem verður eins og kaldur
klumpur í maganum, menn veikjast
og kenna svo matnum um“.
Draumórar um íslenskan bjór
- Hvernig líst þér á þær hugmyndir
sem menn hafa um innflutning á bjór
til íslands?
„Hvað varðar draumóra um út-
flutning á íslenskum bjór þá eru það
ekkert annað en draumórar. íslend-
ingar geta engan veginn keppt við
alþjóðleg risafyrirtæki með tæplega
200 ára hefð að baki. Vatnið, sem við
státum af að sé svo hreint, er ekkert
sérstakt. í dag skiptir gott vatn ekki
sköpum við ölgerð. Það gerði það hér
áður þegar goðsagnir sköpuðust
kringum ákveðnar ölgerðir sem
höfðu aðgang að náttúrulegu vatni
sem var gætt einhverjum sérstökum
eiginleikum. Þannig var með Pilsen
í Tékkóslóvakíu. Frægasta ölið í Eng-
landi var bruggað í Burton-on-Trent
en það voru neðanjarðarlindir sem
vatn var tekið út. Gott dæmi um
Burton öl í dag er Pedigree frá Mars-
ton ölgerðinni.
í dag er hægt að brugga öl hvar sem
er því það er hægt að ráða efnasam-
setningu vatnsins.
íslendingar fara áfram
varhluta af
raunverulegri bjórmenningu
„Ef á að leyfa aðeins þijár tegundir
þá er það fáránlega lítið. Þrjár teg-
undir gefa enga hugmynd um fjöl-
breytnina. Lágmark tíu tegundir þarf
til þess að það sé skikkanlegt úrval.
Það yröu að vera fimm lagertegundir
sem íslendingar eru vanir að drekka.
Ég skil ekki hvernig ÁTVR ætlar að
gera upp á milli tegunda. Ef á að
miða við söluhæstu tegundir þá er
það náttúrulega Budweiser, Heine-
ken, og Carlsberg. Hvaða tegund á
að taka af Carlsberg? Á það að vera
Carlsberg Gull og á það að vera sú
tegund sem þeir framleiða fyrir sinn
heimamarkað eða eitthvað sem þeir
framleiða fyrir aðra? Á þessu'er stór
munur.
Það er enginn efi á því að ef inn-
flutningur verður með þeim hætti
sem talað er um þá fara Islendingar
eftir sem áður að mestu varhluta af
þeirri bjórmenningu sem þekkist er-
lendis.
Nokkrir góðir
sem við missum af
Þar fyrir utan segir reglugerðin að
hámarksstyrkleiki á innfluttum bjór
megi aðeins vera 5,6%. Þetta þýðir
að stóran hluta af sérstökum og eftir-
sóknarverðum bjórum verður ekki
leyft að flytja inn. Stór hluti ale-bjóra
til dæmis er á bilinu 6-9%. Við fáum:
j ekki Elefant, danskt jólaöl, ensk bar-
ley wine, þýskan bock, belgíska
munkabjóra svo örfá dæmi séu tekin.
En eins og ég sagði áðan þá virðist
rekin markviss stefna af yfirvöldum
hér sem miðar að því að menn drekki
sem sterkast áfengi. Þessu er stýrt
með verðlagningu.
Þó er von
En ef einhver hugsjónamaður vill
setja upp bar með mörgum tegund-
um þá getur hann flutt inn sjálfur
með leyfl ÁTVR. Ég get ekki séð ann-
að en að það verði leyfilegt. En það
er eina vonin.“ -Pá
Til fróðleiks fyrir þá sem éiga
leið til Evrópu og langar til að
kynnast betur sérstökum bjórteg-
undum og bjóráhugamönnum þá
heitir Þúsund bjóra barinn svokall-
aði Bierland og er viö Korte Niew-
straat 28 í Antwerpen. Vandaður
sérbar fyrir bjóraðdáendur er rétt
hjá Ðam torgi í Amsterdam og heit-
ir Het laatste Oordeel og stendur
við Raadhuisstraat 17.
í Hollandi eru starfandi samtök
bjórkráa sem bjóða upp á sérstaka
bjóra. Til að vera viöurkenndur í
þeim félagsskap þarf kráreigandi
að bjóða upp á 60 tegundir hið
minnsta. í Glasgow er óhætt að
mæla með bar sem heitir Tolbooth
við Saltmarket 11. Söluhæsta bjór-
tegund í heiminum árið 1987 var
Budweiser en af honum seldust 6
milljarðar lítra. í öðru sæti var
Kirin bjór frá Japan en af honum
seldust 2,5 milljarðar lítra. Þar á
eftir koma Miller Lite, Heineken
og Arktica bjór frá Brasilíu.
30.000 km af bjórdósum
Ársframleiðsla Anheuser-Busch
er því um 27 milljarðar af bjórflösk-
- Hvert á að fara?
um eða 33 cl dósum. Hver dós er
11,5 cm ogværi ársframleiðslunni
raðað í eina lengju væri hún rúmir
30.000 km á lengd.
Sterkasti bjór i heimi heitir Sami-
chloss (þýðir Santa-Claus) og er
framleiddur í Sviss. Hann er rauð-
leitur, frekar sætur og er um 14%
að styrkleika. Hann er látinn lager-
ast 1 heilt ár og tappað á flöskur
fyrir jólin.
Ölguðinn Cambrinus
Jóhann fyrsti, hertogi af Brabant
(Cambrinus), sem var í tölu kon-
unga á miðöldura, er talinn sér-
stakur bjórdýrlingur. Þjóðsögur
segja hann hafa bjargað bjórnum
frá illum örlögum einhvern tíma í
fyrndinni og heita margir bjórar
eftir honum víða í Evrópu. Þegar
verið var að fagna sigri í mikilli
drykkjuveislu gekk Jóhann niður
til hermanna sinna. Hann settist
klofvega á bjórfat og skálaði við
fólkið og hélt tölu. Þetta þótti sýna
mikinn alþýðleikog lagði grunninn
að dýrlingsnafnbót Jóhanns meðal
alþýðunnar.
Drykkjusiðir fyrri tima
í Danmörku á miðöldum var
samið um fastan ölskammt á flest-
um heimilum og vinnustöðum. Þá
tíökaðist að reikna með 5-10 lítrum
á mann á dag, konur og börn þar
með talin. Frá sama tíma er heim-
ild um að við hirðina í Stokkhólmi
hafi hver maður drukkið fjóra
potta af öli meö morgunmatnum.
Dagsneysla þar svarar til um 70
bjóra á mann. Þess ber þó að geta
að.þetta öl mun hafa verið um 3%
að styrkleika.
í dag þekkjast dærai um menn
sem hafa í einni lotu frá kl. 18-21.30
drukkið á enskura pöbb 20 pint-
krúsir (pint=tæpur ’ i 1) af „mild“.
Það eru tæpir 10 lítrar.
Kveðiötil heiðurs bjórnum
Úr gamalli ölvisu: Til olhus vil jeg
ile, drikke af den brune taar og af
næsten storskap smile som den
Bakkus tempel gaar. Med en olrus
er mand sindig, gaar mand rolig
uden spring, með en vinrus er
mand vinclig og gor mange slemme
ting. -Pá
'fövttim'Qiieitvi
flðeins um
eina helgi
BARUMtA ^
ftartland

Skuggsjá
SKVGGSJÁ - BÓKABVÐ OIIVERS STEINS SE
AÐEINS UM EINA HELGI
Theresa Charles
Morna, eldri systir Margrétar
Milford, hafði tekið fyrstu ást
Margrétar frá henni og gifst
honum. Og síðan hafði Morna
sagt við Margréti: ,,Gleymdu
eiginmanni mínum — og
komdu ekki nálægt okkur!"
Þetta hafði sært Margréti
mikið. Nú var Morna sjúk af
einhverri dularfullri veiruveiki
og gat ekki hugsað um börnin
sín þrjú — og það var erfitt
fyrir Margréti að neita hinni
örvæntingarfullu béiðni um
hjálp. Það er aðeins yfir
helgina fullvissaði Margrét
hinn góða vin sinn, Hinrik, |
um. Það getur nú ekki margt £
gerst á einni helgi.
ÖRLAGAÞRÆÐIR
Barbara Cartland
Idona Overton hafði orðið
furðu lostin, þegar hún komst
að því, að faðir hennar hafði,
áður en hann var drepinn í
einvígi, tekið þátt í veðmáli.
Og það sem hann hafði lagt
undir var húseign hans, allt
sem í húsinu var — og þar
með talin dóttir hans. Þetta
hafði hann lagt undir í
veðmáli við markgreifann af
Wroxham. En vegir örlaganna
eru órannsakanlegir, og þegar
heitar tilfinningar leysast úr
læðingi milli tveggja persóna,
getur hvað sem er gerst —
einnig það, sem síst af öllu
var hægt að iáta sér detta í
hug. ..
Orlagaþræðir
< lii.niin
Erik Nerlöe
ARFURINN
‘ .ULI'HIG
ARíURINN
Erik Nerlöe
Hún er ung og fátæk og
ferðast til aldraðrar frænku
sinnar til að aðstoða hana í .
veikindum hennar. Alveg
síðan hún var barn hafði
hana dreymt um að fá
einhvern tíma tækifæri til þess
að búa á óðalssetri. Þessir
draumar hennar höfðu fengið
hana til að gleyma dapurlegri
og erfiðri bernsku sinni. Nú
virtust óskir hennar mjög
óvænt vera að rætast — en
ungi maðurinn í draumum
hennar elskar aðra . . .
Else-Marie Hohr
QYLLTU
SKÓRNIR
GYLITU SKORNIR
Else-Marie Nohr
Móðir hennar var kona, sem
var erfið í umgengni, og
hugsaði aðeins um sjálfa sig.
Og bróðir hennar var
eiturlyfjasmyglari, sem
eftirlýstur var af lögreglunni.
Eitt kvöldið fer hún frá
heimili sínu og eftir það
fréttist ekkert af henni. Þegar
hún sást síðast, var hún
kiædd hvítum hlíralausum
kjól, með gula slá og var í
gylltum skóm. Lögregian er á
þeirri skoðun, að henni hafi
verið rænt af samtökunum,
sem bróðir hennar er í.
, ‘ liMílL.
Sigge Stark
ÁST
OG ÁTÖK
AST OG ATOK
Sigge Stark
Þær höfðu farið upp í selkofa,
sem var úr alfaraleið uppi í
skóginum. Þær voru dálítið
óttaslegnar, því að þær höfðu
frétt af því, að smyglarahópur
héldi til í nágrenninu. Þær
voru taugaóstyrkar, og enn
meir eftir að hundur þeirra
hafði fundið bakpoka falinn
bak við stóran stein í
skóginum. í bakpokanum var
samanvafinn frakki, fjórir
elgsfætur og bréfmiði, sem á
var skrifað ,,Miðvikudag kl.
11". En hvað átti að gerastá
miðvikudag klukkan ellefu?