Þjóðviljinn - 24.12.1949, Blaðsíða 6

6

ÞJOÐVILJINN
Jólin 1949
Ég má ekki fara einsamall, segir bróðir hans, mamma er
svo hrædd um að ég villist.
Hann strýkur fanirnar á fjöðrum sínum og bætir því við,
, að hann mundi ekki villast suður í hlíðum, þó að hann lenti
í svörtustu þoku; þeir höfðu þráfaldlega setir þar yfir ánum
f sumar, svo að hann þekkti hvern stein, hverja þúfu, hvert
gildrag og móabarð allt suður að Heiðarhálsi. En það kom
nú fyrir lítið, mamma vildi ekki lofa honum að fara ein-
um —
Hann þagnar.
Honum hefur skyndilega dottið snjallræði í hug.
Og þegar honum dettur snjallræði f hug verður hann að
veita því fyrir sér stundarkorn, kryfja það til mergjar, búa
sig undir að fylgja því fast eftir með rökum og dæmum, því
að bróðir hans er einlægt vís til að veita því harðvítuga and-
spyrnu. í þetta skifti þykist hann ekki þurfa á mikilli rök-
færslu að halda: hann getur ekki komið auga á neinar skyn-
samlegar mótbárur gegn tillögu sinni.
Heyrðu Bjöggi, nú veit ég hvað við skulum gera á
morgun.
Jæja, anzar bróðir hans tómlega.
Ef þú verður ekki í heyi, heldur hann áfram, því að allur
er varinn góður, — og ef ég verð ekki látinn sitja hjá Laugu,
þá skulum við fara upp að Draugaklettum Bjöggi, að tína
hrútaber.
Ertu vitlaus, kjáninn þinn!
Drengurinn er svo óviðbúinn þessum harkalegu undir-
tektum, að honum vefst tunga um tönn. Hann strýkur
fanirnar á álftarfjöðrunum og gefur bróður sínum gætur í
laumi, en sækir síðan í sig veðrið og neitar því einarðlega
að hann sé vitlaus. Hvað hafði hann séð þegar hann var að
eltast við Goltu í vor, daginn eftir að lömbin voru rekin
vcstur á Sjöskóaheiði, hvað nema hrútaberjalyng í brekk-
unum undir Draugaklettum. Og seinna, skömmu áður en
kvíánum var sleppt, liafði hann átt leið utn brekkurnar og
komið auga á mesta aragrúa af grænum muðlingum a lyng-
inu. Þeir hlytu að vera orÖnir rauðir og ætir.
Björgvin horfir út á tjörnina, þar sem álftarungarnir stinga
sér-ofan í vatnið, koma upp aftur og sveigja hálsinn tign-
arlega, eins og þeir h^fi framazt meðan þeir voru í lcafi.
Nei lagsmaður, segir liann dræmt og hristir höfuðið, þang-
að förum við ekki.
Heldur hvert?
Við gætum kannski skroppiö suður í hlíðar.
Ef þú vilt ekki koma með mér upp að Draugaklettum,
þá fer ég þangað einsamall, segir drengurinn þrákelknis-.
lega. Ég ætia að tína hrútaber á morgun, ef við verðum
ckki í hcyi. ,
Þú mátt ckki fara þangað, þteini. i-n .
Hversvegna?
Æ láttu ekki eins og kjáni, þú veizt það sjálfur, anzar
Björgvin stuttur í spuna og lítur á bróður sinn vorkunn-
látur, eins og hann þoli önn fyrir fávizku hans. Skárri er það
nú aulabárðurinn! Kannski hann sé búinn að gleyma þvf,
að afturgöngur, óvættir, þursar og skessur hafast við í
Draugaklettum? Og hversvegifa er hann allt í einu orðinn
svona sólginn í hrútaber? Þau eru ekkert góð á bragðið, súr
og beisk! Hvcr veit hvað kpmið gæti fyrir sjö ára strákling,
ef hann færi að drolla við berjatínslu á hættulegum stað?
Ef til vill yrði þrifið aftan í hann meðan hann væri að
skyrpa út úr sér hrati! Það munaði stundum mjóu að illa færi
fyrir ömmu hans Kristjáns gamla í Hamarsseli, hún komst
oft í hann krappan undir Draugaklettum, þó að hún væri
margra manna maki ogflengriðiótemjum áníræðisaldri. Einu
sinni flaugst hún þar á við einhverskonar forynju lcngi dags
og var í þann veginn að bugast þcgar henni hugkvæmdist
loks að fara með faðirvorið. Oðru sinni átti hún í höggi við
tvær bláklæddar ókindur, sem ætluöu að ginna hana inn t
bergið og urðu æfar þegar hún vildi ekki hlýðnast þeim, —
hann Kristján gamli mundi ekki lengur hvort þær voru
heldur skessur eða huldukonur. Loks hafði henni dvalizt hjá
Draugaklettum eitt haustkvöld í þokusudda og myrkri, en
þegar hún kom þaðan var hún illa til reika og bles við. Þáð
fékkst ekkert upp úr henni, nema hvað hún lét þess getið
þegar hún fór að hátta, og signdi sig um leið þrivegis, að
nú hefði hún orðiÖ að taka á honum stora sinum.
Og svo þykist þú ætla að fara þangaÖ einsamall!
Þorsteini verður svarafátt. Hann sér í anda ferlega loppu,
gráa og loðna, þrífa óþyrmilega í peysuna sína og kippa sér
inn í klett. Enn hefur hann farið halloka fyrir ömmu hans
Kristjáns gamla f Hamarsseli, þó að hún sé löngu dauð og
hafi legið marga áratugi í kirkjugarðinum á Nesi. Enn hef-
ur þessi trölleílda kerlingarbryðja, sem engar röksemdir bíta,
kollvarpað fyrirætlunum hans og skotið honum skelk t
bringu. Það er eins og ráðsmennsku hcnnar á jörðinni þcirri
arna sé engan veginn lolcið. Kenningar hennar eru máttugri
en dagsbirtan. Hún hefur jafnvel þeyst fyrirvaralaust inn í
drauma hans á bleikri fnæsandi ótemju, sveiflað gríðarlegum
eldskörungi í stað svipu og rekið á undan sér hauslausa
draugahjörð, strýhærðar skessur, tryllta þursa.
Að þessu sinni vill hann þó ógjarna gefast upp án þess
að veita eitthvert viðnám. Hann tvístígur á bakkanum, sýg-
ur hressilega upþ í nefið, spýtir um tönn og reynir að málda
1 moinn, svo að bróður hans megi verða það ljóst að hann
er hvergi smeykty. Mamma tryði því hvorki að afturgöngur
væru til né neinskonar ókindur: liún segöi að það væri ekkert
að marka sögurnar hans Kristjáns gamla, þær væru tómur
uppspuni og skáldskapur,. rétt eins og þegar Benjamín