Þjóðviljinn - 24.12.1967, Blaðsíða 13

I UTLEGÐ
naas Kirk.
EFTIR
HANS
KIRK
Ungfrú Rasmussen er þokka-
leg kona á midjum aldri. Hús
hennar er í götu sem heitir Ró-
semi, enda er þetta róleg gata,
nema þá sjaldan að dansleikur
er haldinn i hótelinu, en það
hótel kallast Klúbbur. Gisti-
staður farandsveina er rétt hjá
hennar húsi, og ekki erbrennt
fyrir að af þessum mönnum
hljótist nokkur ókyrrð stund-
um, en sé svo, gerist það ætið
í garðinum að húsabaki, aldrei
úti á götunni, því veitingamað-
urinn sér um það. Honum er
ekki um að lenda í erjum við
lögregluna eða nágrannana út
af gestunum. Þeim er því
nauðugur einn kastur að jafna
deilur sínar í húsagarðinum, en
forðast götuna Rósemi.
Ég er til heimilis hjá ung-
frú Rasmussen, og mér leiðist
ákaflega. Ekki vantar þó að
þetta sé frægur bær, því hérna
í Sói’ey eru þeir allir grafnii’,
Absalon, Holberg og Ingemann,
en heima hjá mér er enginn
frægur, nema ef vera skyldi
hann Dimmese gamli, sem er
sonur de Meza hershöfðingja,
og lenti einhvernveginn hjá
Bliehfeld vagneiganda og
skipsafgreiðslumanni. Ég hef
lesið bækur eftir Holberg og
þær þykja mér góðar, en Inge-
mann leiðist mér, og ég hef
aldrei getað skilið að nokkuð
gaman sé að sjá gröfina hans.
Ætli grafir skálda séu nokkuð
öðruvísi en gi-afir annari-a
manna?
Faðir minn kom með mér
hingað og fól mig ungfrú Ras-
mussen u hendur, því hún lifir
á því að taka skólapilta í fæði
og húsnæði fyrstu tvö árin, en
fyrr komast þeir ekki í heima-
vistina. Og þegar hann fór, stóð
ég eftir á stöðinni einsamall og
alveg ringlaður og fannst ég
vera einmana á biáókunnugum
stað. Og ekki batnaði þólengra
liði. Mér leiðist þessi ofurstóri,
grái skólakumbaldi, hátíðlegur
og fráhi’indandi, og mér leið-
ast lfka kennai’arnir, nema einn
og einn, og ennfremur leiðist
mér fólkið í bænum, og hin
lágkúrulega drambsemi þess.
Enginn hefur áhuga á neina
nema því hver eigi að taka of-
an fyrir hvex-jum. A kvöldin
leggst ég útaf sorgbitinn og fer
að hugsa um bæinn minn, þar
sem ég á heima, um rykið og
forina, draslið og fátæktina,
drykkjuskapinn og áflogin.
Þetta er langtum ófrægari
staður, og aumari á allan hátt,
en fólkið kann ég svo vel við.
Og mér liggur við að tárast af
því að vera nú svo fjarri öll-
um sem mér þótti vænst um,
móðurömmu minni í Thy >g
föðurafa mínum á Hai’boeyri.
— Þú venst bessu, væni
minn, segir ungfrú Rasmus-
sen, því hún þekkir það af
gamalli reynslu, að nýsveinum
leiðist alltaf. — Og á sunnu-
daginn förum við öll í kirkju,
ég og drengirnir mínir sex.
I kirkju hef ég aldrei komið
nema með ömmu, og þá kirkju
á hún sjálf, og afa því hann
er í heimatrúboðsfélaginu. En
í þetta sinn fer ég með ung-
frú Rasmussen. Ég er sumsé
einn af drengjunum hennar
sex. Þegar við leggjum af stað,
gengur ungfrú Rasmussen á
undan í tign og veldi, svo alil-
ir geti séð að hún lætur sér
annt um kristilegt uppeldi skjól-
stæðinga sinna, hún skoðar
það hlutverk sitt að leiða okk-
ur til guðs og séra Krarups.
Það er miklu skárra að fara i
kinkju, en ég hafði haldið, og
aldrei hef ég séð jafn stóran
sal, og margt ber fyrir auga
og eyni, orgelið kliðar og þýt-
ur elns og vindur sem kann
að leika á vindhörpuna.
En ekki verður af því að ég
fari oft til kirkju með ungfrú
Rasmussen, því ég kæri mig
ekki um að láta leiða mig til
guðs, og ég fel mig fyrir henni
á sunnudögum. En samt laðast
ég undarlega að kirkjunni. Ég
hef eignazt góðkunningja, Steen
frá nágrannabænum Ternrup,
og hann er eins og ég, útlagi
hérna í þessari ólukkans Sórey.
Þegar kirkjan er opnuð fyrir
ferðamenn, förum við inn f
hana og lendum þar í furðuleg-
ustu ævintýrum. Við laumumst
niður í grafhvelfinguna, þar
sem kisturnar em orðnar svo
fúnar, að þær eru farnar eð
liðast í sundur svo sér í lík-
in, skorpnuð eins og múmíur.
Einu sinni fundum við lykil-
inn að kirkjuloftinu, og þangað
smugum við, og skriðum ofan
á hvelfingunum, — þetta var
eins og öldótt land —, þangað
til við komumst upp í turninn.
Þaðan sást vítt yfir skógana
í Sórey, langar leiðir. Okkur
fannst sem við hefðum varla
náð andanum mánuðum sam-
an fyrr en nú og okkur lang-
aði mest til að æpa upp yfir
okkur af kátínu, þetta var gam-
an! Heima hjá okkur var svo
vfðsýnt og vindurinn svo kát-
ur, að okkur fannst nærri því
við vera komnir heim.
Ég skal kannast við að það
sé fallegt í Sórey. Margir hafa
dáðst að fegurðinni í skógun-
um og við tjarnix-nar við mig.
Hér gekk Ingemann um skóg-
ana og orti kvæði sín, ogfleiri
vom þau skáld, sem gerðu það,
enda leynast hér endurminn-
ingar bak við hvert tré, en mér
er sama um þetta allt. Hérna
er Heimspekingagangur og
Ingemannshús og hólmurinn
hans þar sem álftir verpa, hvit-
ar á fjaðrahaminn, og Ægir og
Parnas, og bátar til að fara á
um vatnið, og knattspyrnuvöll-
ur og krikketflöt, og síðast en
ekki sízt stóri, fíni mennta-
skólagarðurinn þar sem ekki
má fara á hjóili. En mér leið-
ist ákaflega þessir miklu skóg-
ar hérna og vatnið, sem skóg-
urinn umlykur. Það er eitthvað
svo aðkreppt, að mér finnst ég
ekki ná andanum. Á kvöldin
kemur hráslagaleg þoka, og
leggst á alla vegi og stíga, eins
og dúnlétt baðmull. Það er
svo mikill raki í loftinu að
mér finnst allt vera mvglað og
þvallt, og sífellt þrái ég fjörð-
inn minn og hólana mína þar.
Þegar ég er búinn að vera hér
í tvo inánuði, skrifa ég heim
og bið eins vel og ég get að
lofa mér að fara héðan og
koma heldur heim. Ég er fús
til að ráða mig sem vikapilt
hjá vandalausum, annað hvort
í minni sveit eða ömmu minn-
ar, fái ég aðeins að komaheim,
og mamma skrifar mér langt
bréf og huggar mig með því að
nú sé ekki langt til jóla, og
þá fái ég að vei’a heima íhólf-
an mánuð. Ég bý mér þá til
dagatal, svo ég eigi hægara
með að sjá hvað dagarnir eru
margir. Á hverju kvöldi strika
ég yfir liðna daginn, og þá er
hann úr sögunni.
Og svo eru hinir strákarnir.
Sumir eru frá Jótlandi og
þeim leiðist víst eins og mér.
En flestir eru frá Kaupmanna-
höfn eða bæjum á Sjálandi eða
jafnvel börn danskra foreldra
í öðrum löndum, en allir eru
þeir gagnólíkir þeim drengjum,
sem ég hef áður þekkt. Þeir
hei’ma eftir mér og hæða rrug
fyrir józkuna, en það gerir
ekkert til, hitt er verra, að mír
finnst ég ekki eiga heima inn-
an um þá. Ungfrú Rasmussen
vill okkur vel, um það þarf
enginn að efast, en þegar hún
er að fara með okkur í kaffi-
boð hjá kunningjum sínum á
kvöldin, þá finnst mér ekki
muni geta verið leiðinlegra
neinsstaðar. Stóru strákarmr
ei*u montnir og líta niður á mi g,
skipa mér að fara sendiferðir
fyi-ir sig, og segjast halda að ég
sé réttur til þesis.
Svo koma jólin, og ég fer
heim, en þó að ferðin sé ilöng,
finnst mér hún ekki erfið. því
að í hvert sinn sem hjólin slást
við teinana, þykist ég vera
kominn örlítið nær sveitinni
minni. Ég fer með Steen frá
Terndrup, og hann segir við
mig þegar við stígum á land
úr Litlabeltisferjunni, f köldu
veðri um miðja nótt: „Nú er-
um við komnir heim til Jót-
lands.“ Og þó að ég sé van-
svefta og mér sé kalt í nætur-
vindinum, er ég heitur af feg-
inleik. Já, við ei’um komnir lil
Jótlands, og það finnst, að
öðruvísi er að ganga á jörð-
inni hér en þar. Inni í stóra
borðsalnum, þar sem við fáum
kjötseyði með eggi til aðhi’essa
okkur á, meðan við bíðum eft-
ir lestinni, sem á að fara norð-
ureftii’, eru mörg hundruð
manns, og flestir tala józku.
Mér hllýnar inn í hjartarætur
að heyra mððmrmálið mitt aft-
JÓLABLAÐ - 13