Þjóðviljinn - 24.12.1967, Blaðsíða 67

þýdd á íslenzku umsvifaláust.
Glottandi um leið svo sem til
að draga úr alvöruþunga orð-
anna.
Kvæði Vladiks mundu á bók-
haldsmáli flest flokkast undir
byltingarrómantík. Eitt þeirra
var, man ég, mikið níð um
þrjá náunga sem yfirgáfu fé-
laga sína, önnum kafna við
mikil og merkileg verkefni í
Síberiu. Annað hét „Ballaðan
um hjartað“ mikil drápa, þar
segir frá manni sem var sann-
arlega dauður eftir mikil sár
í stórorustum réttlætisins, en
hjarta hans neitaði að hætta
að slá meðan spurðist af und-
irferli og skepnuskap í kring.
Sjálfur var Vladik stoltastur
af kvæði sínu um Magellan.
Kona sæfarans sagði við
hann: til hvers ertu að þessu,
Fernando, hvað ætli að breyt-
ist þótt þú sannir að jörðin
sé hnöttótt, hver heldurðu að
taki eftir því? Og svo éta þeir
innfæddu þig kannski. En Mag-
ellan vildi ekki vera skips-
rotta heldur sigldi djarfur og
kátur um allan sjó og sannaði
mál sitt:
Hafið ólmast, hafið öskrar
en hvergi bregður Magellan
því fann hann sund með
sínu nafni
og sigldi skipum eftir því
með þessum hætti hafði
sannazt
að hnöttótt jörðin ar ...
Að vísu, segir skáldið, mat-
reiddu móríanar Magellan
hinn portúgalska — en því
skyldi það aftra þér frá því
að sýna þrjózku í þínum sann-
leika.eins og hann?
Vladik var, þótt undarlegt
megi virðast, einn af þeim sem
vildi gera sem minnst úr boð-
skap Krústjofs um Stalín.
Hann sagði við mig stutt og
laggott: Stalín var haus —
Krústjof hefur haus. Og hlust-
aði ekki á nein mótmæli. Lík-
lega hefur hann tekið þessa
afstöðu vegna þess ae hann
hafði litlar mætur á „offísial-
sjina“ — á grámuggu og leið-
indum opinberra skýringa.
Forðaðist það svið sem mest
og hélt sínu striki — að halda
tengslum við rómantík bylt-
ingaráranna og dáðir styrj-
aldaráranna. Þeirra tíma þeg-
ar - menn sýndu rækilegast og
hreinlegast hvern mann þeir
höfðu að geyma.
□
Nokkru eftir komu mína
breiddist út sá orðrómur A
deildinni að ég væri reyndar
sonur síldarkóngs af íslandi.
Þetta þóttu mikil tíðindi, sem
vonlegt var. Ein fjöður verður
að fimm hænum eins og menn
vita. ísland og sild urðu að
síldarkóngi og síldarkóngur
varð svo að alvörukóngi. Ég
varð því fyrir þeirri reynslu
að grannkona mín, Galja, kall-
aði mig léynd'ardómSfúll fram
í eldhús eitt kvöld og spurði:
— Er það satt, Árni, sem
ég heyri, að þú sért alvöru-
prins?
Ég gapti.
Því miður varð ég að hafna
þessu tækifæri til að frægja
ísland með „prinsi af blóðinu"
eins og Grímur Thomsen hefði
sagt. Yfirleitt gat ég ekki orð-
ið Fróni til sóma á neinn hátt.
Nema þá í einu tilviki. Ein-
hvern sunnudag fór okkar kúrs
að grafa skurði þar sem síðar
varð íþróttasvæðið mikla í
Lúzníki. Það heitir voskresnik,
vinna án endurgjalds, sem
stofnað er til aðallega í upp-
eldisskyni. Frost var í jörð,
verkfærin ólánleg og liðið,
mest stúlkur, óvant slíkri vinnu.
Enda varð lítið úr verklegum
framkvæmdum, mest mála-
myndahjakk, kvennahjal og
brauðát í vetrarloftinu.
Nema þar sem ég var, ný-
stiginn upp úr löngum skurð-
um í Keflavík, Vladik prólet-
araskáld og nokkrir menn aðr-
ir. Bæjarvinnureynslan reynd-
ist koma að góðu haldi. Okk-
ur tókst að skilja eftir okkur
skratti myndarlega holu.
Víkingablóð, sagði Ijósmynd-
ari veggblaðsins og smellti af.
Myndin kom í næsta blaði.
í fyrsta og síðasta skipti á
ævinni hafði ég hlotið viður-
kenningu fyrir líkamsburði.
A B.
SAGA UM
Fyrr á öldum bjó maður sá
á Bjarghúsum í Vesturhópi, er
Kolbeinn hét. Hann var snauð-
ur maður, en kom sér allstaðar
vel, og urðu því margir til að
gjöra honum gott.
Einu sinni gekk hann i góðu
veðri og tunglsljósi yfir Vest-
urhópsvatn á ísi, að Vatnsenda,
til þess að fá nokkuð hjá bónd-
anum þar til jólanna. Var þetta
á Þorláksmessuaftan. Bóndi
lét hann hafa vænt sauðarkrof.
Sneri Kolbeinn þá heimleiðis
og bar krofið. Þegar hann var
á miðju vatninu, heyrðj hann
dunur fyrir aftan sig. Brast
ísinn þar, og kom upp dýr
mikið áttfætt, líkast því í vexti
og sköpulagi sem tveir hestar
væru fastir saman á rössunum,
og sýndust tvö höfuð á því.
Skrímslið veitti Kolbeini eftir-
för. Sá hann, að hann mundi
ekki draga undan, svo hann
lét krofið laust og hljóp svo
heim, sem mest hann mátti.
Daginn eftir fór hann að
vitja krofsins, en fann þá ekk-
ert af því nema beinatuggur.
Leiddi hann nágranna sína að
og sýndi þeim, en svo var hann
vel látinn, að þeir bættu hon-
um skaðann.
í elli sinni var Kolbeinn
flæmdur burtu af Kristínu
nokkurri Jónsdóttur. Hún var
SKRIMSU
ríkiskona, en vildi ná kotinu
fyrir eitt barn sitt, því henni
þótti það hæfilegt fyrir frum-
býling að byrja búskap á. Þá
kvað Kolbeinn:
Kristín i Nípukoti
Kolbein flænidí frá
Bjarghúsuni.
Rekkur i ráða þroti
reynist af huga ilífúsum.
Síðan er mælt að niðjar Krist-
ínar hafi verið ólánsmenn.
(Úr þjóðsögum).
Grímseyjar-
lýsing
Framhald af bls. 65.
Það er auðráðið, að börnum,
sem á vetrartíma fæðast muni
ei verða mjólk gefin, en ei að
heldur eru þau lögð á brjóst,
heldur er þeim, nú farið að
verða, gefið grjónaseyði að
drekka, og þegar stundir líða
fram, þunnur grautur úr
grjónahveiti. Á sumrum er
þeim fyrst gefin sauðamjólkur-
mysa og svo smátt og smátt
blandað meira af mjólk saman
við mysuna. í dúsuna fá þau
jafnast flandrarabrauð og
hvítasykur
O P A L h/f Sœlgœtisgerð
Skipholti 29 - SÍMI 24466
JÓLABLAÐ - 67