Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1965, Page 39

39
félagsmanna og því erfitt um flutninga. Félagið mun svo
hafa verið rofið skömmu eftir nýár 1907, vél og aktygi seld,
og keypti Jósef á Hjallalandi vélina fyrir lítið verð. Frekar
lítið mun hún hafa verið notuð eftir það, enda þótti hún
aldrei slá vel, nema á sérstaklega góðu engi.
Þá snúum við okkur að Búnaðarfélagi Sveinsstaðahrepps.
Upp úr aldamótunum gætir töluverðrar vakningar í félag-
inu, þó að framkvæmdirnar væru enn um sinn fremur hæg-
fara. Plógurinn er tekinn í notkun og önnur vinnutæki
batna, jafnframt því sem verkkunnátta eykst smám saman.
Naut hér við áhrifa frá sonarsyni Olafs á Sveinsstöðum,
Magnúsi Jónssyni, sem dvalið hafði í Noregi við verklegt
nám. Við heimkomuna 1903 var samið við Magnús „að
ferðast meðal félagsmanna til þess að leiðbeina þeim í jarða-
bótavinnu“. Á sama fundi og þetta gerðist óskuðu 7 félags-
menn eftir að fá Magnús til þess að herfa og plægja fyrir
sig í 18 daga samtals. Sennilega hefir eitthvað orðið úr þess-
um framkvæmdum, en hjá öllum pantendum mun Magnús
ekki hafa unnið, því að sumir þeirra láta ekki mæla hjá sér
túnasléttur tvö næstu árin.
Árin 1904—1905 hafði Magnús Jónsson plægingakennslu
á Sveinsstöðum með styrk frá Búnaðarfélagi Islands. Annar
Sveinstæðingur, Sigurður Jónsson í Oxl, hafði nokkru síð-
ar, 1912, plægingakennslu með líkum kjörum.
Nú er aldan vakin. Hesturinn er að koma til hjálpar við
jarðabótastörfin. Auk Magnúsar á Sveinsstöðum kemur hér
við sögu Jón S. Melstað á Akureyri, síðar bóndi á Hallgils-
stöðum. Jón var Húnvetningur að ætt og hafði dvalizt nokk-
ur ár í Noregi, bæði við nám og í vist á góðu sveitaheimili,
þar sem hann lærði meðferð jarðyrkjuverkfæra. Eftir heim-
komuna stundaði hann svo jarðabótastörf á Akureyri. Svo
er það fyrri hluta árs 1906, að Sveinstæðingar semja um
plægingar við Jón Melstað. Um það segir svo í gjörðabók
félagsins:
(Var hann) „ráðinn til þess starfa í 6 vikur mót 4 kr.
kaupi um daginn og leggi hann sér til 1 hest í 10 tíma á