Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1965, Blaðsíða 78
79
handa kúm verður ekki rætt á grundvelli aminósýruinni-
halds grasmjölsins, þar eð kröfur þeirra til gæða proteinsins
eru litlar vegna gerlastarfseminnar í vömbinni eins og áð-
ur er rætt.
Yfirlit.
í fyrri hluta greinarinnar er rætt um gildi aminósýranna
í efnaskiptum og næringu. Áhrif erfðavísanna á mótun
proteinanna er skýrð í stuttu máli. Gerð er grein fyrir
myndun aminósýra úr hráefnum fæðunnar og rætt um hin-
ar svonefndu lífsnauðsynlegu aminósýrur. Þörf manna og
húsdýra fyrir einstakar aminósýrur er lýst, og sérstaða jórt-
urdýra í þeim efnum er tekin fram.
Seinni hluti greinarinnar fjallar um aminósýruefna-
greiningar, sem gerðar voru á hitaþurrkuðum og fínmöluð-
um grassýnishornum úr tilraunum með vaxandi skammta
af köfnunarefni. Sýnishornin voru úr 4 tilraunaliðum frá
Reykhólum, sem fengu 0, 40, 80 og 120 kg N/ha og úr 2
tilraunaliðum frá Akureyri, sem fengu 80 og 120 kg N/ha.
Þegar sýnishornin voru tekin, hafði tilraunin staðið í 9 ár
á Reykhólum og í 7 ár á Akureyri. Efnagreiningar voru
gerðar með sjálfritandi aminósýrugreiningartæki, sem bygg-
ist á svonefndri jónskiptakrómatógrafíu (1).
Niðurstöður:
1. Köfnunarefnisáburður allt að 120 kg N/ha, eykur
aminósýruinnihald grassins verulega, tafla 1. Samanborið
við engan köfnunarefnisáburð juku 120 kg N/ha aminó-
sýruinnihaldið um 20—30% fyrir flestar aminósýrurnar.
Aukningin var minni fyrir aminósýrurnar arginin, 12%,
leucin, 16%, og sennilega er aukningin ekki raunhæf fyrir
aminósýrurnar tyrosin, 4%, og prolin, 7%. Innihald í þurr-
efni jókst hins vegar meira af y-aminósmjörsýru eða um 47%
og af asparaginsýru, 61%.
2. Á bilinu 0—40 kg N/ha eykst hlutdeild allra aminósýra
í hráproteininu, nema prolins, tyrosins og arginins, tafla 2.
Á bilinu 40—120 kg N/ha eykst hlutdeild asparaginsýru í