Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1965, Page 88

89
eða 30 kg, skiptir engu máli. Hún fær hámarkið og ekki
meira. Af þessu leiðir auðvitað, að hámjólka kýrnar nýt-
ast illa, geldast alltof fljótt.
Þegar á þetta er bent, er því oft haldið fram með réttu
eða röngu, að kýrnar hafi ekki fengizt til að éta meira kjarn-
fóður. Má vel vera að svo sé í sumum tilfellum, þótt aðrir
bændur með hliðstæða aðstöðu virðist ekki eiga í slíkum
erfiðleikum. Ekki verður þess oft vart, að þeir, sem halda
þessu fram, hafi leitað margra ráða til þess að fullnægja
fóðurþörf kýrinnar, t. d. reynt að breyta fóðurblöndunni,
auka kolvetnisfóðrið, gefa melassa eða undanrennu o. s. frv.
Sú afsökun, að kýr í hóflegri nyt (20—24 kg) fáist ekki til
þess að éta þarfir sínar af kjarnfóðri, er því oft léleg af-
sökun, þótt hún sé oft réttmæt þegar um mjög hámjólka
kýr er að ræða.
3. Þótt það sé all títt, að kýr séu vanfóðraðar meðan þær
eru í hæstri nyt, þá eru þær oft offóðraðar með kjarnfóðri,
þegar líða tekur á mjaltaskeiðið. Mér eru ekki fyllilega
ljósar orsakir þessa, en ég ætla þó, að þær séu aðallega tvær.
Góðar mjólkurkýr, sem eru vanfóðraðar framan af mjólk-
urskeiðinu, mjólka oft af sér holdin og verða því tálgaðar
og óþriflegar er á líður, og er þá reynt að hressa upp á þær
með kjarnfóðurgjöf. Þetta getur verið fyllilega réttmætt.
Hitt mun þó algengara, að þegar kýrnar eru farnar að geld-
ast svo mikið, að réttmætt væri að draga úr kjarnfóðurgjöf-
inni, þá veigrar bóndinn sér við að gera það af ótta við, að
kýrnar geldist þá bara ennþá meira og hraðar. Það er því
ekki óalgengt, að kýr, sem fær aðeins 4 kg af kjarnfóðri í
innistöðu, þegar hún mjólkar 24 kg á dag, fái ennþá 4 kg
af kjarnfóðri þegar dagsnytin er komin ofan í 12 kg. Al-
gengara er þó, að kjarnfóðrið sé minnkað nokkuð eftir því
sem kýrnar geldast, en miklu hægar en nytin lækkar, svo
að kýr, sem aðeins mjólka 3—4 kg á dag, fá ennþá 1—2 kg
af kjarnfóðri.
Hér er oftast um fullkominn misskilning að ræða. Það
á að vera alveg ósaknæmt að sníða kjarnfóðurgjöfina eftir
mjólkurafköstunum, sé það gert frá upphafi mjólkurskeiðs-