Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1969, Blaðsíða 43

45
Kalskemmdirnar síðustu tvö ár hafa ekki eingöngu verið
bundnar við nýræktarlöndin. I vor hefur gömul tún og út-
jiirð norðanlands kalið í miklum mæli, enda svo að snar-
rótin hefur ekki haldið velli, og á óskemmdu landi er allur
gróður einum til einum og hálfum mánuði seinni á ferð-
inni miðað við venjulegt árferði.“
Þessi frásögn landnámsstjóra kemur vel heim við þær
hugmyndir og vonir, sem ég hefi frá upphafi gert mér um
notkun Skerpiplógsins. Frumatriðið er auðvitað að plcegja
niður úr hinu ólseiga grasrótartorfi.* Til þess þarf víðast
ekki nema um 30 sm djúpa plægingu, eða sem nemur
skóflustungudýpt, enda er það staðreynd, að í flestum mýr-
um „veltur“ við stungu, á um 20—30 sm dýpi.
Varla mun tiltækilegt að plægja grynnra með Skerpiplóg
en 25—30 sm, ef plægja skal til fullrar breiddar og halda
heilum streng. Sé plógstrengur í nokkuð þýfðri mýri um
25—30 sm þykkur, þar sem slétt er á milli þúfna verður
hann það mikið þykkri í þúfunum, að meðalþykkt verður
vart undir 30 sentimetrum. Þetta verður að sönnu djúp
plœging, en getur þó varla kallazt „djúpplæging“, sam-
kvæmt þeim skilningi sem venjulega er lagður í það hugtak
og nafn.
Ummæli landnámsstjóra um mismunandi djúpa plæg-
ingu með Skerpiplóg, allt frá 25 sm til 65 sm og jafnvel
meira en það, gefa ef til vill tilefni til að ræða nokkuð nán-
ar um „djúpa plægingu" og „djúpp 1 ægingu“, sem tvö
nokkuð mismunandi hugtök.
* Því fór fjarri, að ég væri einn nm þá kenningu, á fyrstu árum Skerpi-
plóganna, að jarða hina ólseigu grasrótartorfu með djúpplægingu. Sumir
gengu jafnvel feti framar en ég, í bollaleggingum um slík vinnubrögð. í 8.—
9. tölublaði Freys 1957, bls. 115—116, segir Ásgeir L. Jónsson ræktunarráðu-
nautur hjá B. í. meðal annars:
„Það er ágizkun mín, að til þessa dags hafi enginn mýrarblettur á íslandi,
sem annars hefir lokræsadýpt, verið unninn nógu djúpt. Ég held, að gras-
rót mýranna eigi að kaffæra svo, að hún komi sem minnst upp á yfirborðið
aftur. Fyrir nokkrum árum var þetta ekki hægt, en nú eru tækin til þess fáan-