Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1969, Blaðsíða 80
82
kollinn á heyi, sem þakið var frá báðnm endum. Sumir höfðu
líka til að snúa grassverði torfunnar niður, og töldu að betur
vörðust þannig fyrir úrkomum og heyið myglaði síður undir
torfinu. Aðrir töldu aftur á móti hættara við að torfið þorn-
aði, í miklum vindum, og fyki burtu. Stundum voru einnig
settar torfur fyrir enda heysins. Allt var þetta með ráði
gert. Þegar svo heyið hafði eitthvað sigið, voru stungnir
hnausar, skammt frá því, og raðað utan með, þannig að
þeir efstu risu á röð og náðu þá vel torfuendunum. Eins
var raðað fyrir stafnana, ef engar voru þar torfurnar. Eftir
að hnausar og torf fraus, var engin hætta á að kindur kæm-
ust i svona frágengin hey, enda kom það sér betur, því oft
sóttu kindur fast á að komast í þau. Þá var ekki gaddavír-
inn, og þaðan af síður vírnetin, til að girða um þau. En oft
urðu það söguleg ferðalög, þegar hevin voru sótt á veturna,
venjulega á útmánuðum, þegar harðfenni var, og þá brekk-
ur niður að fara með ækin, en aðeins kaðaltaugar í sleð-
anum, því trékjálka fóru menn ekki að nota hér fyrr en
eftir aldamótin síðustu. Stundum kom fyrir að hestar fæld-
ust og fór þá gamanið að grána.
Þessi snemmslegnu laufhey, þótt fjarri væru bæ, komu
sér þó stundum betur en silfur og gull, hjá mörgum, í hörð-
um vetrum og vorum. Og þá var gleðin ósvikin yfir því,
að hafa lagt sig allan fram við að ná þeim saman, þótt oft
kostaði það sextán til átján stunda vinnudag og þá venju-
lega af kappi sótt.
Að binda bagga úr laufheyi, svo vel væri, var vandaverk,
þegar flytja jrurfti langan veg, eða frá fimm og upp í fimm-
tán km leið og jafnvel lengra. Bezt var að taka föng úr sát-
um eða lönum, svo jafnt kæmi niður á reipin, og þannig
troðinn bagginn, að silin, sem smeygt var upp fyrir klakk-
inn á klifberanum, kæmi hæfilega ofarlega, lægi slétt við
hestinn (reiðinginn) og myndaði ekki frákast, sem kallað
var. Ekki máttu heldur baggarnir vera mjög síðir, því oft
voru djúpar götur, á þeirri leið, sem fara þurfti, og ekki
þótti gott til afspurnar, ef laufröst lá eftir á götubökkunum.
Mesta lagni þurfti þó til að binda laufbagga, þegar velt var