Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1978, Blaðsíða 7

síðar átti þetta félag þó við ýmsan vanda að etja en sá vandi
hefur ætíð verið leystur með góðri hjálp aðstandenda og vel-
unnara og nú er það orðið sjötíu og fimm ára, sjálfsagt svolítið
grátt í vöngum en kempulegt enn.
Á hálfrar aldar afmæli Rf. ritaði Steindór Steindórsson,
fyrrverandi skólameistari og um langt árabil stjórnarmaður
Rf., sögu þess fram til þess tíma. Er það ítarlega gert og
skilmerkilega og í þeim texta, sem hér fer á eftir er hvorki
ætlun að endurtaka nokkuð að ráði né kryfja frekar til
mergjar, heldur taka upp þráðinn og rekja söguna fram á
okkar dag, þessi 25 ár sem síðan eru liðin. Þeir sem vildu skoða
sögu Rf. lengra aftur er bent á ritgerð Steindórs, en hún birtist
í ársriti félagsins 1953.
Áður en skilist er við þennan inngang og að aðalefni snúið,
er þó rétt að geta í örfáum orðum um upphaf Rf. Steindór
Steindórsson segir í inngangi að sögu Rf. 1903-1953 að
breytingarnar á því tímabili hafi verið svo miklar og margar
eða eins og orðrétt stendur, „nærri liggur að oss sundli, og oss,
sem erum á miðjum aldri þykir næstum því ótrúlegt, að vér
skulum hafa lifað allt þetta breytinga tímabil“. Ei veit ég
hvort Steindóri Steindórssyni hefur órað fyrir því að breyt-
ingar allar myndu halda áfram, ef nokkuð, þá með enn meiri
hraða næstu 25 ár. En segja má með sanni að risaskref um-
byltinga í búskap, sem í þjóðlífi öllu, hafi orðið á þeim aldar-
fjórðungi er nú er liðinn frá því áðurnefnd orð voru rituð og
enn er Steindór Steindórsson á lífi og í fullu fjöri.
I upphafi þessarar aldar eru allmiklar hræringar i þjóðlífi
okkar íslendinga, má e.t.v. segja að við séum að vakna af 1000
ára svefni. Einn angi þessara umbrota var stofnun Ræktun-
arfélags Norðurlands þar sem framfarasinnaðir menn þóttust
eygja með þessari félagsstofnun leið til betri kjara og betra lífs
hjá bændafólki í sveitum Norðurlands. Árið 1902 var gerð
skipulagsbreyting á Hólaskóla og þangað réðst nýr skólastjóri,
Sigurður Sigurðsson. Með komu hans og þeim ferska andblæ,
sem hann bar utan úr löndum var bryddað upp á ýmsum
nýjungum í búnaðarfræðslu, m.a. bændanámsskeiðum, en
það fyrsta þeirra var háð á Hólum veturinn 1903. Á þeim
9