Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1970, Síða 120

Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1970, Síða 120
120 ÚR FÓRUM BENEDIKTS FRÁ AUÐNUM ritað, venjulega í nokkrum eintökum, og látið ganga milli félagsmanna. Varð Benedikt ritstjóri þess og þar kom hann á framfæri áhugamálum sínum. Safn bókafélags- ins var síðar sameinað litlu sýslusafni á Húsavík og hét eftir það Bókasafn Suður- Þingeyinga. Benedikt var bókavörður frá upphafi og allt til æviloka sinna og annaðist bókaval að mestu einn og bókavörzlu. Hann taldi þetta bókasafn sitt verk. Það var á 5. þúsund bindi þegar hann féll frá. Það var „úrval skáldrita og fræðibóka um hagfræði- leg, þjóðskipuleg og félagsleg efni“. Með safninu skapaði Benedikt „héraði sínu þá menningarstofnun, sem hefur um langt skeið verið súrdeigið í daglegu brauði Þingey- inga, og mun sú stofnun óvíða eiga sinn líka í sveitum, þótt víða sé leitað, bæði sakir þess vals, er einkennir safnið og þess menningarstigs, sem útlieimtist af notendum þess .... Mér er sagt, að hann hafi sem bókavörður alið menn þannig upp til lesturs, að senda þeim þær bækur, sem hann taldi hvern og einn mann fyrir í svip, en smáþvngdi lesninguna eftir því sem honum þótti skjólstæðingnum fara fram að viti ogþekkingu“.3 I bréfum til Benedikts má oft sjá, að menn treystu honum til að velja sér bækur. Hér má líka geta um bréfkafla frá Sigurgeiri Friðrikssyni bókaverði á jóladaginn 1925, þar sem segir, að Benedikt hafi skrifað honum „um bókaval og uppeldi með bókum“. Og Benedikt hefur gert meira. Hann hefur skrifað mikinn fjölda langra og rækilegra bréfa og af svörunum má ráða að bréf hans hafa verið fræðandi og örvandi og einlæg, hvatt til íhugunar, umræðu og kappræðu, og þó stóryrði fljóti með og stóryrði komi á móti þá týnist ekki hinn málefnalegi grundvöllur. Undramaður sem Benedikt frá Auðnum kemur öllum til að bjóða út orku sinni. „Ófeigur“, bréfin og bóklesturinn um helzlu hugðarefni samtímans, heima og erlendis, skáldrit helztu höfunda eldri og ekki síður samtímahöfunda, eru gjöful viðfangsefni. Menn skrifa líka greinar í blöð og tímarit eða flytja fyrirlestra í heimabyggð sinni. Benedikt er beðinn um bækur til að styðjast við og jafnframt er aðeins tæpt á málefninu. Fyrirgreiðsla hans hefur einnig oft, jafnvel oftast, verið leiðbeiningar og rökræða til viðbótar bókunum. Hann er eld- sálin og aflvakinn, en sálufélaga átti hann marga í Þingeyjarsýslum og miklu víðar. Verða nú birtar glefsur úr nokkrum bréfanna til Benedikts rétt til að gefa lesendum hugmynd um hann í augum samherja sinna og andstæðinga, og sum þau áhugaefni sem þessum mönnum þótti nauðsyn að ræða. Einnig eru nokkrir kaflar úr hréfum frá Benedikt. Pétur Jónsson bóndi og síðar ráðherra, Gautlöndum (Skrifar mest um kaupfélagsmál) Á langafrjádag 1899: „I öllu því sem fjelagsstj (órnin) vinnur saman, þarf samvinnan að vera eins og í fyrirmyndar hjónabandi og þar á meðal jafnt atkvæði og jöfn ábyrgð . . .“ Sarni 20/7 1899 um athugasemdir Benedikts út af vörusendingu til kaupfélagsins frá L. Zöllner: 3 Halldór Laxness: Benedikt frá Auðnum, Tímarit Máls og menningar, rnarz 1939.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200
Síða 201
Síða 202
Síða 203
Síða 204
Síða 205
Síða 206
Síða 207
Síða 208
Síða 209
Síða 210
Síða 211
Síða 212

x

Árbók Landsbókasafns Íslands

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Landsbókasafns Íslands
https://timarit.is/publication/279

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.