Frjáls verslun - 01.01.1974, Blaðsíða 99

Kaupfélögin eiga sér rætur i frelsisbaráttu
19. aldar. Þau eru alíslenzk að uppruna,
því að ljóst er, að forvígismenn þeirra
þekktu ekki í upphafi erlendar fyrirmynd-
ir, sem um var að ræða (félag vefaránna
i Rochdale). Þeir voru fátækir menn en
ókúgaðir, framsýnir og djarfir. Þeir leystu
vandamál viðskiptanna af eigin ramleik
samkvæmt eigin hugmyndum. Þessir
brautryðjendur skildu, að viðskiptalegt
og fjárhagslegt sjálfstæði var undirstaða
þjóðfrelsisins.
Sága samvinnufélaganna er snar þáttur í
heillandi endurreisnarsögu þjóðarinnar í
nærfellt heila öld. Kaupfélögin eru í dag
kjarni íslenzkra byggða, hvarvetna um
landið. Það er eðlileg afleiðing af lýðræðis-
legu skipulagi þeirra. Þau eru sameign
fólksins á hverjum stað, tæki þéss tii að
tryggja sér hagkvæm og réttlát viðskipti.
Afrakstur samvinnuverzlunar rennur. til
fólksins sjálfs, ýmist sem endurgreiddur
arður eða afl þeirra hluta, sem gera skal Samvinnufélögin eru íslenzk að uppruna
á hverjum stað: atvinnu, samgangna, fér'.'l’úpg alinnlent fyrirtæki. Fjármagn þeirra
lagsmála, menningarmála. > er éign fólksins sjálfs, rekstur þeirra und-
ir eftlrllti. og úrskurðarvaldi hins al-
Kaupfélögin skapa tryggingú fyrir því, aþ menna félágsmanns. Þau eru í héild
þeir fjármunir, sem fólk vinnur.fýrir hðrð- stæísta fyrirtælíf; landsins og hafa þess
um höndum, konííf þyí sjálfu afTfulÍum >, vegna oðrum fremur bolmagn til að efla
og beinum notumí Fjá,rmÉjg'iÍ verður ekki infijent frámt^ki óháðj fíVers konar er-
flutt burt af heimastöðvum, 'æignir iendri'hjutdeild/týðræðisskipulag þeirra
þeirra seldar, nemg með- vilja 'hins'ál- tryggir, aif-þau geta’^JÍdréi orðið öðrum
menna félagsmánjis: bóndans, verka- háð‘ méðan sá mikli fjölai landsmanna,
mannsins, sjómannsins, skrifstofumanns- sem skipar þau, vill eigið framtak i eigin
ins, sem á kaupfélagið og Kéfúr ávallt éríd>, > ia’ndi. Vegna sögu Siniri|f, skipulags og
anlegt vald um rþkstur þésss.gegnum fjölda félagsmanna erú, þau einn af
kjörna fulltrúá jsína' á 'fundum féfag^'íis ;trajistústu hornsteinum islenzks lýðræðis.
og i stjórn'þess.'í sámvinnufélagi hafa aíÍ-v , X
ir jafnan atkvæðisréttípÉ allir sömu^skil- íslendingar. Njótið arðs af eigin viðskipt-
ýrði .til áhrifa. Þau stafifjj^fyrir opáta) um í eigin fyrirtækjum. Eflið hlutdeild
tjöldum. Umræður á fúndufn' þeirra érú, yðáÝ i þjóðfélaginu með því að ganga í
frjálsar og öllum heimil gagnrýniXC^iin'dt kauþfélág. Með vakandi þátttöku í sam-
völlur þessara miklu samtaka, sem foíkið vinriúfélagi eigið þér kost á að tryggja
hefur myndað sér til þess að leýsa vanda-^ yður réttlát viðskipti.
mál daglegs lífs, er lýðræði og jafnrétti.
SAMBAND ÍSLENZKRA SAMVINNUFÉLAGA