Frjáls verslun - 01.12.1976, Qupperneq 98
'Frá
riistjórn
Samskipti íslendinga og Dana
Svo hefur veriö sagt, aö eftir iausn hand-
ritamálsins standi engin vandamál vinsam-
legum samskiptum Isiendinga og Dana fynr
þrifum. Ekki skal þetta dregiö i efa enda
sanna dæmin, að milli þjóöanna Uggja
traust vináttubönd, sem hafa leitt til tar-
sælla samskipta á mörgum sviðum við-
skipta- og menningarmála. Samofin saga is-
lands og Danmerkur ræöur vitaskuld miklu
um en athyglisvert er, hve náiö samstarfiö
viö Dani heíur oröið eftir lýöveldisstofnun
hér á landi. Þótt stundarsárinda yröi vart i
Danmörku vegna ákvöröunar Islendinga
um aö stíga þetta mikilvæga spor í sjáif-
stæðisbaráttunni hefur fullkomlega gróið
um heilt og óvíöa eru dæmi um jafn sanna
vináttu tveggja Þjóöa, þar sem hlutverka-
skipti vom þau, sem skráð eru í sameigin-
legri sögu okkar og Dana.
Beint samband okkar viö Dani, hvort sem
litið er til þjóöanna í heild eöa einstaklings-
bundinna tengsla, er meira en við nokkra
aðra af Norðurlandaþjóöunum. í norrænu
samstarfi eiga einnig ríkisstjórnir landanna
margháttuö viðskipti ásamt stjórnum
hinna landanna. Enginn vafi leikur á því,
að hiö norræna samstarf hefur orðið til að
styrkja stöðu Islands út á við.
Engin þjóð kaupir jafnmikið af dönskum
vörum og Isléndingar ef miðað er við hina
gamalkunnu höföatölureglu. Hitt hlýtur ís-
lendingum að verða nokkurt umhugsunar-
og áhyggjuefni hvað mikið vantar upp á aö
jöfnuður náist í verzlun milli landanna.
Ástæða er til að leggja aukna áherzlu á
sölumennsku í Danmörku og kanna allar
leiðir til að efla hefðbundin viðskiptasam-
bönd og finna nýjum farveg. ÞaÖ er vonandi
ekkert feimnismál hjá talsmönnum okkar á
Norðurlandavettvangi, hvað verzlunarvið-
skipti við Norðurlöndin eru okkur óhagstæð
fyrir það, hve lítið þau kaupa af okkur. Á
þetta ekki síður við um Dani en hinar þjóð-
irnar og er ástæða til að leggja aukinn pólit-
ískan þunga á þetta mál af okkar hálfu.
Ákvörðun Dana um aðild að Efnahags-
bandalagi Evrópu skaut mörgum dyggustu
fylgjendum norræns samstarfs skelk í
bring-u. Óttast þeir margir enn, að EBE-að-
ildin leiði til þess aö Danir fjarlægist hiö
nonæna losroræoraiag iyrr eoa siöar. ííkki
naia uamr enn genö uieini m ao æua, ao
svo mum iara, og tæpasc, er nægx aö 1-
mynaa ser jainonuga samvinnu norour-
iandapjooanna an virKrar þattioKu Dana. a
nmn ooginn nijoouin viö ao omaa vissar
vomr vio þatttoKU Dana 1 mnanagsbanua-
xaginu, — ao þeim auomst ao beita ahrnum
smum mnan oanuaiagsins og stuoia ao goo-
um samskiptum þess vió irændþjoöirnar
sem uxan oandaiagsms standa.
iNorðurlöndin naia sýnt Islendingum
rnikla ræktarsemi i menningarmaium in.a.
með iyrirgreiöslu viö islenzKt namsfóik og
kennara. par haia Danir veriö i íararbroddi.
ötarfsemi isiorræna hussins her á landi er
augljós vottur um viðleitni hinna Noröur-
landanna til að ala með Islendingum tilfinn-
ingu fyrir sameiginlegri norrænni menning-
ararfleifö og skyldleika við nútimafólk aust-
anhafs. Islendingar veröa aö gera sér ljósar
skyldur sínar til að samskiptin verði gagn-
kvæm í raun. Undan því er kvartað á ollum
Norðurlöndunum, að fréttaflutningur frá
Islandi sé bágborinn, alltof lítið sé fjallaö
um íslenzk málefni líðandi stundar 1 fjöl-
miölum á Norðurlöndunum. Þessara sjónar-
miða höfum viö orðið varir hjá embættis-
mönnum og kaupsýslumönnum og starfs-
mönnum fjölmiðla, sem kvartaö hafa und-
an sambandsleysi við island. Hjá þeim síð-
asttöldu virðist vera vilji til að birta efni frá
Islandi, ef það á annað borö berst þeim. Það
er verðugt verkefni fyrir íslenzk stjórnvöld
og fulltrúa okkar í norrænum menningar-
ráðum og nefndum að koma miðlun upplýs-
inga frá íslandi til frændþjóðanna á Norð-
urlöndum í eitthvað skikkanlegra horf en
nú er. Kannski starfsmaöur íslenzka sjón-
varpsins í Kaupmannahöfn hefði einhvern
tíma aflögu til að segja tíðindi af íslandi í
skiptum fyrir fréttir sjónvarpsstöðvanna í
Nordvision, sem hingað berast?
Eins og á öðrum sviðum eiga þessi til-
teknu samskipti að vera í báðar áttir eins
og sendiherra Dana komst aö oröi í viðtali
viö blaöið.
98
FV 12 1976