Frjáls verslun - 01.01.1996, Blaðsíða 6
RITSTJORNARGREIN
ÞEIR ERU HRÆDDIR, HVERS VEGNA?
Gloppótt umræða á Alþingi um eign útlendinga í sjávar-
útvegsfyrirtækjum ætti sér ekki stað ef veiðileyfi væru í
íslenskum sjávarútvegi. Þrjú frumvörp þar að lútandi
lægju heldur ekki frammi. Hvorki þingmenn né aðrir
þyrftu þá að hræðast eign útlendinga í fiskvinnslu og
útgerð. Veiðileyfagjald gulltryggði að útlendingar hirtu
ekki auðlindina af okkur eða gleyptu - þótt þeim þyki
fiskur góður.
Frumvörpin þrjú á Alþingi eru enn ein rökin fyrir því að
veiðileyfagjald verði að taka upp. Smám
saman fer mönnum að skiljast nauðsyn
þess að koma á veiðileyfagjaldi. Stíflan
mun bresta fyrr en síðar. Eingöngu út frá
óréttlæti gengur það ekki upp að útvalin
fyrirtæki í sjávarútvegi ráði yfir veiðikvót-
um án þess að greiða túskilding fyrir - að
fiskimiðin séu ekki verðlögð.
Umræðan hér á landi um erlent fjármagn
og útlendinga er, og virðist endalaust ætla
að verða, einkar sérkennileg. Það er í raun
alvarlegt hvað hún er brosleg. Við fögnum
öll þegar íslenskir athafnamenn kaupa í
fyrirtækjum í sjávarútvegi erlendis eða
stofna dótturfyrirtæki í útlöndum. Við
nefnum það útrás og segjum stolt að íslensk sjávarútvegs-
fyrirtæki séu að flytja út vit og þekkingu og styrkja er-
lendu fyrirtækin - og sig sjálf í leiðinni.
Útrás er kannski óheppilegt orð. Andstæðan við útrás
er nefnilega innrás. Það að útlendingar geri innrás í land-
ið merkir í hugum flestra að þeir ráðist á okkur. Auðvitað
á það ekkert skylt við innrás ef útlendingar koma hingað
til lands með fjármagn til að leggja í íslenskt atvinnulíf og
njóta arðsins með okkur. Það er óþarfi fyrir þingmenn að
hræðast. Þeir ættu frekar að hafa áhyggjur af of litlum
erlendum fjárfestingum.
Skoðum málið frá fleiri hliðum. Oftar en ekki er rætt um
erlend áhrif á menningu okkar íslendinga - sérstaklega í
gegnum kvikmyndir og sjónvarp. Til að draga úr þessum
áhrifum á ekki að banna sýningar erlendra kvikmynda
hérlendis heldur er besta leiðin að framleiða meira ís-
lenskt efni, enn meira af íslenskum kvikmyndum. Það
hefur verið gert og er ástæða til að róma gróskuna í ís-
lenskri kvikmyndagerð.
Hins vegar er hægt að fullyrða að íslensk kvikmyndagerð
væri hvorki fúgl né fiskur nema vegna þess að íslenskum
kvikmyndagerðarmönnum hefur tekist að fá útlendinga
til að fjárfesta í myndum sínum. Flestir gera þeir mynd-
irnar í samvinnu við útlendinga sem leggja jafnvel fram
tugi milljóna í erlendu fé er flæðir hingað inn í landið.
Þess vegna er það erlent fjármagn sem ger-
ir íslenskar kvikmyndir að veruleika.
Margir þingmenn eru haldnir laxveiði-
dellu. Þeim þykir eðlilegt að eigendur ánna
selji veiðileyfi. Leyfður er ákveðinn
stangafjöldi á dag til að draga úr ofveiði.
Aldrei hafa þessir sömu þingmenn rætt um
að banna útlendingum að veiða í íslenskum
laxveiðiám. Enda má halda því fram að sala
veiðileyfa til útlendinga á ofurháu verði
yfir besta veiðitímann geri jarðeigendum
kleift að rækta árnar - að erlent fjármagn
hafi bjargað íslenskum laxveiðiám.
Og takið nú vel eftir! Það er ekki lengra
síðan en í kosningabaráttunni vorið 1991
sem það var baráttumál nokkurra frambjóðenda að leyfa
erlendum fiskiskipum að landa afla hér á landi og nýta sér
þjónustu, eins og t.d. skipasmíðastöðva. Nú líta allir á
komu erlendra fiskiskipa sem happdrættisvinning. Það
var þá ekkert að hræðast - eftir allt saman.
Þingmenn ættu ekki að karpa um frumvörp um eign
útlendinga í fyrirtækjum í sjávarútvegi heldur koma á
veiðileyfagjaldi í snatri. Þá þyrftu þeir hvorki að vera
hræddir né skipta sér af því hvort útlendingar ættu í
íslenskum sjávarútvegsfyrirtækjum.
ISSN 1017-3544
Stofnuð 1939
Sérrit um viðskipta-, efnahags- og atvinnumál — 57. árgangur
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR: Jón G.Hauksson — AUGLÝSINGASTJÓRI: Sjöfn Sigurgeirsdóttir —
LJÓSMYNDARI: Bragi Þ. Jósefsson - ÚTGEFANDI: Talnakönnun hf. - SKRIFSTOFA OG AFGREIÐSLA: Borgartún 23,
105 Reykjavík, sími 561-7575, fax 561-8646 - RITSTJÓRN: Sími 561-7575. - AUGLÝSINGAR: Sfcni 561-7575 -
ÁSKRIFTARVERÐ: 2.895 kr. fyrir 1.-5. tbl., 10% lægra áskriftarverð ef greitt er með kreditkorti. LAUSASÖLUVERÐ: 699 kr. —
DREIFING í bókaverslanir og sölutuma á Stór-Reykjavíkursvæðinu annast fyrirtækið Sala og dreifing, súni GSM 89-23334.
SETNING, GRAFÍK, TÖLVUUMBROT, PRENTUN OG BÓKBAND: G. Ben. - Edda prentstofa hf. - LITGREININGAR:
Prentmyndastofan hf. — Öll réttindi áskilin varðandi efni og myndir.
6