Morgunblaðið - 05.01.2001, Blaðsíða 18

VIÐSKIPTI
18 FÖSTUDAGUR 5. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
„REGLA 144“ í bandarískum lög-
um um verðbréfaviðskipti frá árinu
1933 kveður á um skilyrði fyrir
sölu hlutabréfa sem eru takmark-
andi á einhvern hátt. Hún á þannig
við um hlutabréf sem hafa verið
keypt í beinum viðskiptum, þ.e. ut-
an skráðra markaða. Reglan nær
einnig til hlutabréfa í eigu stjórn-
enda viðkomandi félags og hluthafa
sem eiga stóran hlut í því. Mik-
ilvægir þættir sem reglan nær til
snerta eignartíma áður en hægt er
að selja hlutabréf, hvernig þau eru
seld og magntakmarkanir við sölu
þeirra á hverjum tíma.
Sá sem átt hefur hlutabréf, sem
eru takmörkunum háð, í tvö ár eða
lengur, og er ekki á nokkurn hátt
tengdur útgefanda þeirra, getur
selt þau að þeim tíma liðnum án til-
lits til þeirra skilyrða sem annars
þarf að uppfylla. „Regla 144“ á því
ekki við ef tvö ár eru liðin frá kaup-
um hlutabréfa sem eru takmörk-
unum háð. Máli skiptir því hvenær
hlutabréfin voru gefin út. Með út-
gáfu er átt við útgáfudag eða þann
tíma sem félagið sjálft eða aðili
tengdur því seldi bréfin frá sér.
Sala á bréfum í deCODE
fellur undir „reglu 144“
Sala á hlutabréfum í deCODE
fellur undir umrædda „reglu 144,“
ef liðið er eitt ár frá útgáfu þeirra
og skemur en tvö ár. Samkvæmt
skráningarlýsingu deCODE losna
28.787.592 hlutir strax og læsing-
artímabili með hlutabréf félagsins
lýkur 14. janúar næstkomandi. Þá
losna 4.602.751 hluti á næstu mán-
uðum eftir það. Einhverjir íslensk-
ir hluthafar eiga væntanlega bréf í
deCODE sem eru orðin tveggja
ára gömul, bréf sem voru keypt á
árinu 1998. Bréf sem fjármála-
stofnanir seldu á vormánuðum
1999 falla undir „reglu 144“ þar
sem þau teljast útgefin þegar de-
CODE framseldi þau til fjármála-
stofnananna.
Nánar tiltekið eru fimm skilyrði
sem uppfylla þarf til að hægt sé að
selja hlutabréf sem eru háð tak-
mörkunum. Í fyrsta lagi er lág-
markseignatími hlutabréfanna eitt
ár, talið frá útgáfudegi. Í öðru lagi
verða að liggja fyrir fullnægjandi
upplýsingar um útgefanda bréf-
anna. Þetta þýðir að viðkomandi
félag þarf að hafa lagt fram upplýs-
ingar um árshlutaafkomu sam-
kvæmt sérstökum reglum banda-
ríska fjármálaeftirlitins þar um frá
árinu 1934. Þriðja skilyrðið fyrir
því að hægt sé að selja hlutabréf,
sem eru takmörkum háð, varðar
magntakmarkanir við sölu. Eftir að
eins árs tímabilið frá kaupum
hlutabréfanna er liðið má eigandi
þeirra ekki selja meira, á þriggja
mánaða tímabili, en það sem hærra
er; 1% af fjölda útgefinna bréfa eða
1% af meðalvikuveltu síðustu fjög-
urra vikna fyrir tilkynningu um
söluna. Í fjórða lagi verður sala
hlutabréfanna að fara fram eftir
venjubundnum leiðum í gegnum
verðbréfamiðlara sem má einungis
innheimta venjulega þóknun fyrir.
Í fimmta lagi verður að tilkynna
um sölu á hlutabréfum, sem eru
takmörkunum háð, til bandaríska
fjármálaeftirlitsins, ef verið er að
selja meira en 500 hluti eða ef sam-
anlögð sala á þriggja mánaða tíma-
bili fer yfir 10.000 Bandaríkjadali.
Salan verður að fara fram innan
þriggja mánaða frá því tilkynning
þar um er send til fjármálaeftirlits-
ins, að öðrum kosti verður eigandi
hlutabréfanna að tilkynna eftirlit-
inu sérstaklega um breytingar á
fyrirætlunum sínum varðandi söl-
una.
Verðbréfasali hefur einungis
heimild til að sjá um sölu á hluta-
bréfum, sem eru takmörkunum
háð, ef öllum skilyrðunum fimm
samkvæmt „reglu 144“ er fullnægt
og eftir að fyrir liggur heimild til
að afnema takmarkanir af viðkom-
andi bréfum. Í skýringum með
„reglu 144“ segir að algengast sé
að slík heimild sé í formi bréfs frá
viðkomandi útgefanda. Í skýring-
unum er jafnframt tekið fram að
eðlilegasta fyrsta skref eiganda
hlutabréfa, sem eru takmörkunum
háð, sé að hafa samband við við-
komandi útgefanda eða verðbréfa-
sala og spyrjast fyrir um heimild
til sölunnar.
Aðstoð við sölu á hluta-
bréfum í deCODE
Arnar Bjarnason, framkvæmda-
stjóri Viðskiptastofu SPRON,
sagði í viðskiptablaði Morgun-
blaðsins í gær, að Viðskiptastofa
SPRON muni, í samstarfi við
bandarískan fjárfestingabanka,
bjóða þeim hluthöfum í deCODE,
sem hyggist selja hlutabréf sín eft-
ir að viðskiptabannstímabili með
bréfin lýkur þann 14. janúar næst-
komandi og falla undir „reglu 144“,
sérstaka afleiðusamninga.
Helga Hlín Hákonardóttir, lög-
fræðingur hjá Íslandsbanka-FBA,
segir að bankinn hafi verið að
skoða hvernig best væri að standa
að því að aðstoða viðskiptavini sína
varðandi hugsanlega sölu á hluta-
bréfum í deCODE, sem falla undir
„reglu 144,“ í samstarfi við erlenda
aðila. Stefnt verði að því, að sögn
Helgu, að ganga þannig frá málum
að fyrirhöfn viðskiptavinanna verði
sem minnst og með áherslu á að
hinu flókna bandaríska regluverki
verði fylgt í hvívetna.
Bragi Smith, sérfræðingur í er-
lendum verðbréfum hjá Búnaðar-
bankanum – verðbréfum, segir að
bankinn muni miðla hlutabréfum í
deCODE á markað erlendis.
„Regla 144“ í bandarískum lögum um verðbréfaviðskipti og takmarkanir á sölu hlutabréfa
Engar takmarkanir
á sölu eftir tvö ár
Morgunblaðið/Ásdís
Bréf sem fjármálastofnanir seldu á vormánuðum 1999 falla undir „reglu
144“ þar sem þau teljast útgefin þegar deCODE framseldi þau.
Í TÖFLU sem birt var í við-
skiptablaði Morgunblaðsins í
gær var rangt farið með ávöxt-
un hlutabréfa Íslandsbanka–
FBA á nýliðnu ári. Rétt ávöxt-
un er neikvæð um 8,4% en í töfl-
unni kom fram að hún hafi verið
neikvæð um 24,2%. Jafnframt
voru upplýsingar um ávöxtun
hlutabréfa í Pharmaco rangar.
Rétt ávöxtun er 92,8% en sam-
kvæmt töflunni var hún 91%.
Tekið skal fram að í töflunni var
ekki tekið tillit til greiðslu arðs.
Biðjast Morgunblaðið og Ís-
landsbanki–FBA, sem lét
blaðinu í té upplýsingar um
ávöxtun skráðra félaga á VÞÍ,
velvirðingar á þessum mistök-
um.
Leiðrétt
ávöxtunFJÁRFESTINGARSJÓÐUR
Búnaðarbankans hf., ÍS-15, lækk-
aði á síðasta ári um 27%, en úr-
valsvísitala Verðbréfaþings Ís-
lands, sem sjóðurinn hefur að
markmiði að keppa við, lækkaði þá
um 19%. ÍS-15 var stofnaður 10.
júlí 1998 og hafði ári síðar náð 48%
ávöxtun en á sama tímabili hafði
úrvalsvísitalan hækkað um 8%. Ár-
ið 1999 hækkaði sjóðurinn um rúm
60% en úrvalsvísitalan um 47%.
Mun vænlegri fjárfestingarstefna
til lengri tíma litið
Fjárfestingarstefna ÍS-15 gerir
ráð fyrir að hann fjárfesti í færri
hlutabréfum en hlutabréfasjóðir
gera yfirleitt og í upplýsingum um
sjóðinn frá Búnaðarbankanum
segir að þess vegna fylgi fjárfest-
ingum í honum meiri áhætta en í
hefðbundnum hlutabréfasjóðum. Í
viðtali þáverandi forsvarsmanna
sjóðsins við Morgunblaðið fyrir
hálfu öðru ári kom fram að fjár-
festingarstefna eins og sú sem
ÍS-15 rekur sé mun vænlegri til
árangurs til lengri tíma litið en sú
stefna að vera með dreifðari eign
þar sem meira er lagt upp úr því
að lágmarka áhættu. Þar var sú
skoðun einnig sett fram að það
sem hái flestum fjárfestum sé að
þeir séu að leitast við að tapa ekki
peningum og sjóðstjórar séu
hræddir við að tapa fyrir hönd við-
skiptavina.
Á það var bent í viðtalinu að
ekkert væri hægt að fullyrða um
ávöxtun í framtíðinni, en þó væri
næsta víst, að ÍS-15 ætti að ná
betri árangri en úrvalsvísitalan á
næstu árum.
27% lækkun hjá ÍS-15
KAUPÞING spáir því að hækkun
verðbólgu verði 0,4% milli desember
og janúar og að hækkun verðbólgunn-
ar hafi þar með verið 3,8% frá upphafi
til loka árs 2000. Þetta er lækkun frá
spá Kaupþings sem gerð var 20. síð-
asta mánaðar, en þá spáði félagið
4,2% hækkun á vísitölu neysluverðs.
Spáin fyrir verðbólgu milli ársmeð-
altala áranna 2000 og 2001 er einnig
lægri en áður, nú er spáð 3,6% verð-
bólgu en í desember var spáð 4,0%
hækkun vísitölunnar.
Frá upphafi til loka þessa árs er
einnig um nokkra lækkun spár Kaup-
þings að ræða. Nú er spáð 4,0% verð-
bólgu fyrir árið 2001, en í desember
var gert ráð fyrir 4,2% verðbólgu í ár.
Helstu forsendur spár Kaupþings
eru að bensínverð hafi lækkað um
rúm 4% um síðustu mánaðamót og
vísitöluáhrif þess séu um 0,2%.
Mjólk og mjólkurvörur hafi hækk-
að um 2,5% og að vegna þeirrar
hækkunar og hækkunar innfluttra
matvæla muni matvara í heild hækka
um 0,4%, sem þýði 0,07% hækkun
vísitölunnar. Þá segir frá því í spánni
að verð á mjólkurafurðum hafi hækk-
að mikið í janúar síðustu ár en hafi svo
til staðið í stað yfir árið.
Gert ráð fyrir að hægt hafi á hækk-
un húsnæðisverðs, en að þó verði
nokkur hækkun þess í mánuðinum.
Hækkun fasteignagjalda muni hækka
vísitöluna um 0,3% og 20-30% hækk-
un húsnæðistrygginga muni hækka
vísitöluna um 0,05%.
Búnaðarbanki Íslands spáir 0,35%
hækkun verðbólgu milli desember og
janúar. 0,18% skýrast af hækkun
matvöru og 0,19% af útsölu á fatnaði
og skóm. Á móti vegur lækkun bens-
ínverðs, sem lækkar vísitölu neyslu-
verðs um 0,2% samkvæmt spánni.
Í spánni er þar fyrir utan gert ráð
fyrir hækkun fasteignagjalda, dag-
vistargjalda og afnotagjalda Ríkisút-
varpsins. Einnig er búist við svipaðri
hækkun fasteignaverðs og síðustu
þrjá mánuði.
Verðbólguspá Kaupþings og Búnaðarbanka Íslands
Spá 0,35%–0,4% hækkun