Morgunblaðið - 16.01.2001, Qupperneq 26

ERLENT
26 ÞRIÐJUDAGUR 16. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÞÚSUNDIR manna leituðu í gær
að fórnarlömbum öflugs jarðskjálfta
sem reið yfir Mið-Ameríku á laug-
ardag og olli miklu manntjóni í El
Salvador. Hundruð líka fundust um
helgina og mörg þeirra voru grafin í
fjöldagröfum þótt ekki hefði gefist
tími til að bera kennsl á nema helm-
ing þeirra. Forseti El Salvador ósk-
aði eftir því að 3.000 líkkistur yrðu
sendar til landsins.
Manntjónið var mest í millistétt-
arhverfinu Las Colinas í bænum
Santa Tecla, um 12 km austan við
höfuðborgina San Salvador, þar sem
skriða lagði allt að 500 íbúðarhús í
rúst. Um 500 eftirskjálftar torveld-
uðu björgunarstarfið og ollu mikilli
skelfingu meðal íbúanna. Öflugustu
eftirskjálftarnir mældust 5,6 stig á
richterskvarða.
Stóri skjálftinn var 7,6 stig á
richterskvarða og skjálftamiðjan
var 105 km suðaustan við San Salv-
ador. Hans varð vart í El Salvador,
Gvatemala, Níkaragva, Hondúras
og allt norður til Mexíkóborgar.
Helmingur þorps-
búanna talinn af
Tjónið var langmest í El Salvad-
or. Vegir eyðilögðust í skriðuföllum
og björgunarsveitir komust því ekki
til nokkurra þorpa á hamfarasvæð-
unum.
Fréttaritari Reuters fór með
þyrlu til eins af þessum þorpum,
Comasagua, sem er aðeins 28 km
austan við höfuðborgina. Hann
sagði að þorpið væri nú rústir einar
og íbúarnir hefðu beðið um matvæli.
„Enginn er með mat eða vatn,“
sagði einn íbúanna. „Börnin fá enga
mjólk og enginn hefur borðað frá
því á laugardag.“
Íbúar Comasagua voru 80 og ótt-
ast er að rúmlega helmingur þeirra
hafi farist í skriðuföllum.
Þúsundir manna
flýðu heimili sín
Mikið tjón varð einnig í strand-
héruðunum La Libertad og Usulut-
an og í grennd við borgina Santa
Ana.
Um 11.000 manns urðu að flýja
heimili sín og rýma þurfti mörg
sjúkrahús sem skemmdust í skjálft-
anum. Meira en 1.000 manns dvöldu
á íþróttaleikvangi í Santa Tecla þar
sem dreift var matvælum, drykkjar-
vatni, sængurfatnaði og klæðnaði.
Talið var að 40–50 ferðamenn
hefðu verið á eldfjalli nálægt San
Salvador þegar skjálftinn reið yfir
og björgunarsveitir reyndu að kom-
ast til þeirra í gær.
Sex manns biðu bana af völdum
skjálftans í Gvatemala en ekki var
vitað um mannjón í öðrum ríkjum.
Rafmagnið fór af
Rafmagns- og símasambands-
laust varð í El Salvador þegar jarð-
skjálftinn reið yfir. Enn var raf-
magnslaust á mörgum svæðum á
dreifbýlinu í gær.
Alþjóðaflugvöllurinn í San Salv-
ador var opnaður að nýju á sunnu-
dagskvöld eftir að hafa verið lok-
aður í rúman sólarhring. Skammta
þurfti vatn í höfuðborginni.
Að minnsta kosti 1.000 manns
létu lífið í jarðskjálfta í El Salvador
árið 1986 og íbúar á hamfarasvæð-
unum sögðu að skjálftinn á laug-
ardag hefði verið svipaður að styrk.
Fjölmörg ríki veita aðstoð
Mexíkó sendi fimm flugvélar, leit-
arhunda og hjálpargögn til El
Salvador um hálfum sólarhring eftir
að skjáftinn reið yfir. Bandaríkin
sendu einnig leitarhunda, þyrlur og
rúmlega ellefu tonn af teppum,
hjúkrunargögnum, drykkjarvatni og
segldúkum fyrir bráðabirgðaskýli á
hamfarasvæðin á sunnudag. Fjöl-
mörg önnur ríki, þeirra á meðal
Sviss, Spánn, Bretland, Þýskaland,
Tyrkland, Kólumbía og Venesúela,
lofuðu að senda björgunarsveitir,
leitarhunda og hjálpargögn til El
Salvador.
Stjórnvöld á Taívan – þar sem
2.400 manns létu lífið og 50.000
byggingar eyðilögðust í jafnöflugum
skjálfta 21. september 1999 – sögð-
ust ætla að senda allt að 30 björg-
unarmenn á hamfarasvæðin í El
Salvador.
Framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins kvaðst í gær ætla að láta í
té andvirði 160 milljóna króna í
neyðaraðstoð til að hægt yrði að sjá
fórnarlömbum skjálftans fyrir
bráðabirgðahúsnæði og hreinu
vatni. Evrópusambandið hefur þeg-
ar sent sérfræðinga á hamfarasvæð-
in til að meta tjónið.
Francesco Flores, forseti El
Salvador, fór þess á leit við stjórn
Kólumbíu að hún léti í té 3.000 lík-
kistur handa fátækum fjölskyldum á
hamfarasvæðunum.
Litlar líkur á að
margir finnist á lífi
Þúsundir sjálfboðaliða tóku þátt í
björgunarstarfinu sem gekk mjög
erfiðlega vegna eftirskjálftanna og
mikils hita. Talsmenn björgunar-
sveita töldu litlar líkur á að margir
fyndust á lífi í húsarústunum.
Þeim tókst þó að bjarga 22 ára
manni, Sergio Monreno, sem var
fastur í 30 klukkustundir undir
mold og steypuplötum í Las Col-
inas. Þeir sögðu hann þjást af vessa-
þurrð og sárum á fæti. Hann virtist
hafa fengið taugaáfall og björgunar-
mennirnir þurftu að gefa honum
blóð og súrefni áður en hann var
fluttur á sjúkrahús.
Lík grafin í fjöldagröfum
Yfirvöld urðu að láta grafa hundr-
uð líka, sem fundust um helgina, í
fjöldagröfum þótt ekki hefði verið
hægt að bera kennsl á mörg þeirra.
Kona, sem leitaði að tveimur ungum
frændum sínum í líkhúsi í Las Col-
inas, komst að því að þeir höfðu að
öllum líkindum þegar verið grafnir í
fjöldagröf.
„Frændur mínir voru á sama
aldri og tveir drengir sem þið jarð-
settuð og þeirra er saknað,“ sagði
hún við hermenn sem sögðu henni
að hún hefði komið of seint til að
skoða líkin. „Hvernig gátuð þið
fleygt líkunum og mokað yfir þau?“
spurði hún.
Yfirvöld sögðu að líkin hefðu ver-
ið svo mörg að ekki hefði verið hægt
að geyma þau lengur í líkhúsinu.
Ekki hefðu verið borin kennsl á um
helming þeirra.
Öflugur jarðskjálfti olli miklu
manntjóni í El Salvador um helgina
Eftirskjálft-
ar torveld-
uðu björg-
unarstarf
San Salvador. AFP, Reuters, AP.
AP
Skriða féll á bæinn Santa Tecla, nálægt San Salvador, í jarðskjálftanum á laugardag.








 






 

  

    
   
  !   "# $
%
&

'()

      
*++ 
     ! "! #!
$!%"    

! !  

&
! 
  

  
  
"!

!   
' " )   *

+  


! $", &- 
,
&  - 

& 

. /   0
 1 !

2-$   1 3  /

4
$ 
5
6 !
 - ./$
 

&
1 3 
/

  

0
   
. 
% & 2
1
5 . 

0 1
  ! &
/ -!


-  !
!

%475 
  
-
% /

&/
.   



 
 

 










JARÐSKJÁLFTINN í El Salvador
hófst klukkan 11.34 að staðartíma,
17.34 að íslenskum tíma, á laugar-
dag. Julio Antonio Ramirez, lífvörð-
ur auðugrar bandarískrar konu
sem býr í stórhýsi á hæð yfir Las
Colinas, varð vitni að hamförunum.
Hann kvaðst hafa verið í garði húss-
ins þegar jörðin hefði tekið að
skjálfa. Hann hefði heyrt einn íbúa
hverfisins reka upp skelfingaróp
andartaki áður en hæðin hefði
hrunið í mikilli sprengingu.
Ramirez fylgdist skelfingu lost-
inn með því þegar hæðin hrundi yfir
hverfið fyrir neðan. Fyrst var graf-
arþögn og síðan heyrði hann kvein í
slösuðu fólki. „Ópin voru skelfileg,“
sagði hann.
Rykmökk lagði yfir hverfið eftir
jarðvegshrunið og Ramirez kvaðst
ekki hafa séð neitt í hálfa klukku-
stund. Hann trúði ekki sínum eigin
augum þegar mökkurinn hvarf og
eyðileggingin blasti við honum.
Stór hluti hverfisins fyrir neðan var
orðinn að moldarsléttu, engin hús
voru sjáanleg og hvergi sást móta
fyrir götum.
Hófst
með skelf-
ingarópi