Morgunblaðið - 17.03.2001, Blaðsíða 46

Morgunblaðið - 17.03.2001, Blaðsíða 46
46 LAUGARDAGUR 17. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ Hallgrímur B. Geirsson. Styrmir Gunnarsson. Framkvæmdastjóri: Ritstjóri: STOFNAÐ 1913 Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík. Aðstoðarritstjórar: Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen. Fréttaritstjóri: Björn Vignir Sigurpálsson. HALLDÓR Ásgrímssonvék í upphafi ræðu sinn-ar á flokksþingi Fram-sóknarflokksins að sögu Framsóknarflokksins, en hann á um þetta leyti 85 ára afmæli og er elsti starfandi stjórnmálaflokkur lands- ins. Hann fjallaði um þær breyting- ar sem hefðu orðið á íslensku samfélagi og sagði að margir söknuðu gamalla tíma. Hann kvaðst geta tekið undir að margs væri að sakna, en við ættum þess ekki kost að hverfa aftur í tímann. „Við búum við breyttar aðstæður, breytt um- hverfi, breytt samfélag, ný tæki- færi. Við búum í opnu samfélagi og landamæri verða sífellt óskýrari, vegalengdir skipta minna máli. Hraði, þekking og kunnátta leika lykilhlutverk í flestu því sem við tökum okkur fyrir hendur,“ sagði Halldór. Hann sagði að því væri stundum haldið fram að stjórnmálaflokkar væru að fjarlægjast uppruna sinn og markmið og að forystumenn þeirra væru of langt til vinstri eða hægri. Halldór sagðist andmæla slíkum málflutningi hvað varðar Framsóknarflokkinn. Hann hefði gegnt hlutverki sínu með ágætum, en lagði um leið áherslu á að það væri skylda flokksmanna að þróa hann að breyttum aðstæðum. „Ég er þeirrar skoðunar að ein helsta ástæða þess að Framsóknar- flokkurinn hefur dafnað, þrátt fyrir þær miklu breytingar sem orðið hafa á íslensku samfélagi frá stofn- un hans, sé sú að hann hefur aldrei veigrað sér við því að takast á við erfið og flókin mál. Forystumenn flokksins hafa sjaldnast verið spor- göngumenn, heldur forgöngumenn og staðið undir nafni sem leiðtogar og frumkvöðlar. Foringjar okkar hafa haft framsýni, kjark og dugnað til að leiða þjóðina fram um misjafn- lega greiðfærar slóðir.“ Forysta um málefnalegar umræður um Evrópumál Halldór fjallaði nokkuð um starf Evrópunefndar flokksins og sagðist vera afar ánægður með starf henn- ar. „Evrópumálin eru ekki þannig að hægt sé að segja einfaldlega já eða nei. Spurningin um aðild að Evrópu- sambandinu er eitt af stærstu álita- efnum sem íslensk þjóð mun standa frammi fyrir á næstu árum. Ég styð niðurstöðu nefndarinnar um að vinna áfram að því að treysta samn- inginn um Evrópska efnahagssvæð- veikja gengið. Ég tel þ kvæmilegt að styrkja gen öðrum ráðum. Það ve minnka fjármagnsflæði út inu og auka það inn í lan stafanir í þessa átt verða að hagstæðara skattaumhv vinnulífisins, meiri þáttt lendra fjármálafyrirtækja landi, einfaldari reglur um fjárfestingu og sölu ríkisin bréfum í ríkisfyrirtækjum að lífeyrissjóðir og aðrir tækifæri til að fjárfesta í Aðhald í ríkisfjármálum vissulega miklu, en það verða eina aðgerðin því þ velferðarkerfið. Þessar aðg nauðsynlegar til að treyst völl efnahagslífsins og áf andi framfarasókn þjóðarin Halldór sagðist telja fá gegn því að ríkið dragi s þjónustu á fjármálamarkað skiptaþjónustu. Það væri h ekki sama hvernig það v Ekki mætti koma til eino þessum sviðum og tryggja ið. Ég hef áður lýst áhyggjum mín- um í þá veru að vægi hans innan hins evrópska samfélags geti minnkað og hætt sé við að hann tryggi ekki til framtíðarhagsmuni okkar nægilega vel. Því verðum við að vera undirbúin að taka yfir- vegaða ákvörðun um hvort og þá með hvaða skilmálum við værum hugsanlega tilbúin til að leita eftir samningum við Evrópusambandið.“ Halldór sagði að með því að setja fram stefnumið og skilmála Íslend- inga og með því að rekja lið fyrir lið óhjákvæmilega ákvarðanaröð og ákvarðanaferli í þessum málum hefði Framsóknarflokkurinn tekið forystu um málefnalegar og öfga- lausar umræður um Evrópumál. Vextir verða að lækka Halldór sagði að viðskiptahallinn væri of mikill og vextir of háir. Fyr- irtæki og heimili gætu ekki borið þá háu vextir sem hér væru til lang- frama. „Vextir verða að lækka á næst- unni en það má ekki verða til að Halldór Ásgrímsson segir að Framsók Leggur á vextir þu Halldór Ásgrímsson sagði í upphafi flokksþings Framsóknarflokksins að flokkurinn teldi einkavæðingu í heil- brigðiskerfinu og menntakerfinu ekki koma til greina. Hann sagði spurninguna um aðild að ESB vera eitt af stærstu álitaefnunum í ís- lensku samfélagi. Forystan var gagnrýnd fyrir að færa flokkinn til hægri og að hrekja kjósendur frá með áherslum í Evrópumálum. FORYSTA Framsóknar-flokksins var talsvertgagnrýnd á flokksþingiflokksins í gær fyrir að vera komin of langt til hægri og að hún væri að hrekja vinstrisinnaða kjósendur frá flokknum til vinstri- grænna. Slök útkoma Framsóknar- flokksins í skoðanakönnunum sýndi þetta. Halldór Ásgrímsson, formað- ur Framsóknarflokksins, sagði að framsóknarmenn ættu ekki að láta „afturhaldsstefnu“ vinstri-grænna hrekja sig af leið. Gagnrýni þingfulltrúa á forystu Framsóknarflokksins í gær var að- allega af tvennum toga. Annars vegar var óánægja með áherslur Halldórs í Evrópumálum og hins vegar töldu sumir að hann hefði fært flokkinn of mikið til hægri. Baldur Vagnsson sagði t.d. að hann hefði alla tíð litið svo á að Fram- sóknarflokkurinn væri félags- hyggjuflokkur. Í drögum að grund- vallarstefnuskrá sem lögð hefði verið fyrir flokksþingið væri hins vegar hvergi minnst á félags- hyggju, en lögð áhersla á að flokk- urinn væri miðjuflokkur. Steingrímur Hermannsson vakti ákvörðun um að vinna m urveldunum og styðja inng lands í Atlantshafsba Þetta hefði verið erfitt má deilt innan flokksins á þeim væri það ekki lengur. Eigum ekki að breyta u Halldór gagnrýndi vinst harðlega á flokksþinginu. söguræðu sinni talaði h „fulltrúa afturhaldsins“ se móti atvinnuuppbyggingu stóriðju á Vesturlandi og landi, kísilgúrvinnslu í M sveit, laxeldi í sjó og fru starfi Íslenskrar erfðagr „Það má ekki láta menn ko með það að krefjast úrbót sviðum velferðar- og byg og vera á móti öllum nýjun geta skapað forsendur t sagði Halldór. Halldór ítrekaði gagnr síðar á þinginu og fór þá ek mála að hann átti við vinst þegar hann talaði um „ful urhaldsins í landinu“. Han að svara nokkrum þingf sem sögðu að Framsókna inn væri kominn of langt einnig máls á þessu, en Halldór Ás- grímsson hafði í framsöguræðu sinni lagt áherslu á að Framsókn- arflokkurinn ætti að skilgreina sig sem miðjuflokk. Steingrímur kom eins og fleiri inn á Evrópumálin og sagði að Ísland yrði að vara sig á að lokast ekki inni í Evrópusamstarf- inu. Ísland ætti að vinna með öllum. Hann tók hins vegar fram að hann teldi margt gott í Evrópuskýrslu flokksins. Fleiri fundarmenn gagnrýndu Evrópuáherslur forystu flokksins og kom það viðhorf fram hjá nokkr- um að þær ættu sinn þátt í slæmu gengi flokksins í skoðanakönnun- um. Halldór Ásgrímsson sagðist kannast við að menn hefðu komið að máli við sig og sagt að þeir treystu sér ekki til að styðja flokkinn vegna umræðu innan hans um Evrópu- málin. Ýmsir, þar á meðal ungt fólk, hefðu einnig komið að máli við sig og sagt að þeir vildu styðja flokkinn vegna Evrópuumræðunnar. Halldór minnti í þessu sambandi flokksmenn á að forystumenn Framsóknarflokksins hefðu á sín- um tíma haft þá framsýni að taka Halldór Ásgrímsson gagnrýndur á flokksþ Gagnrýnir „afturhald stefnu“ vinstri-grænnFRIÐHELGI EINKALÍFS OG SANNGJÖRN SKATTHEIMTA MÖRKUÐUM STEFNT Í HÆTTU Verkfall félaga í Sjómannasam-bandi Íslands og Vélstjóra-félagi Íslands hófst á fimmtu- dagskvöld og tekur það til hátt á sjöunda þúsund sjómanna auk þess, sem gera má ráð fyrir því að fimm til sex þúsund manns við fiskvinnslu í landi verði fyrir barðinu á verkfallinu. Þetta er fjórða verkfall sjómanna á sjö árum og það á sér ekki stað í ein- angruðu umhverfi fremur en hin fyrri. Það eru markaðir í húfi og ljóst að þegar viðskiptavinurinn fær ekki vöru sína á einum stað leitar hann ein- faldlega annað. Verkfallið 1995 bar því vitni hversu viðkvæmur markað- urinn getur verið og sýndi að það þarf ekki að vera hlaupið að því að komast inn á markaðinn aftur. Samúel Hreinsson, sem nú rekur fiskmarkað í Bremerhaven, lýsti af- leiðingum þess verkfalls í viðtali við Morgunblaðið fyrir nokkru: „Ég er ekki viss um að menn á Ís- landi geri sér grein fyrir því hvað verkföll geta haft mikil áhrif og kost- að mikið,“ sagði Samúel og fór að tala um það þegar margboðað verkfall 1995 skyndilega brast á. „Þá höfðum við fengið þrjá togara á viku og mik- inn fjölda af gámum og síðan allt í einu skall á verkfallið, sem fram að því hafði hvað eftir annað verið frest- að, með þeim afleiðingum að karfa- markaðurinn tæmdist. Það kom eng- inn karfi. Og öll fyrirtækin, sem lifðu á því að flaka karfa og selja hann, og búðirnar, sem seldu hann, höfðu eng- an karfa. Svo vildi til að í nokkur ár á undan höfðu menn verið að reyna að koma svokölluðum nílarkarfa úr Vikt- oríuvatni á markað, en ekki haft er- indi sem erfiði vegna þess að mark- aðurinn er íhaldssamur og erfitt að koma nýjum tegundum að þótt sífellt sé verið að bjóða þær. En allt í einu tæmdist sá hluti fiskborðsins þar sem karfinn átti að vera og menn prófuðu að setja nílarkarfann í staðinn undir nafninu viktoríukarfi. Þetta er hvítur og fallegur fiskur og miklu ódýrari. Þegar allir leggjast á eitt er hægt að selja hvað sem er. Þarna fór viktoríu- karfi að seljast úti um allt.“ Hann sagði að menn hefðu ekki gert sér grein fyrir því strax hvað hefði gerst í verkfallinu: „En síðan leystist verkfallið, skipin fóru á veið- ar og menn kepptust við að vera fyrst- ir með gámana til að fá þetta rosaverð eftir verkfall. Svo kom glænýr fiskur á markaðinn, en ekkert gerðist, verð- ið varla hreyfðist og við rétt losnuðum við fiskinn. Fyrst velti maður fyrir sér hvort um væri að ræða samantek- in ráð, en auðvitað var slíkt ekki raun- hæft og síðan gerði maður sér grein fyrir því að það var einfaldlega komin ný afurð, hún var ódýrari og fólk keypti hana. Viktoríukarfinn er enn þarna í fiskborðinu og við erum enn að ýta honum til hliðar. Þannig að þetta verkfall var geysilega afdrifa- ríkt.“ Þetta sagði Samúel árið 1999, heil- um fjórum árum eftir verkfallið. Verkfallið nú skellur á þegar veiði hefur verið góð og mokveiði af loðnu. Það hefur komið fram í viðtölum að skipstjórum og sjómönnum finnst blóðugt að þurfa að hætta veiðum. „Alveg skelfilegt,“ sagði Jón Axels- son, skipstjóri á Júpíter ÞH, í samtali við Morgunblaðið í gær. Hann taldi að hægt yrði að veiða úr þessari loðnu- göngu sjö til tíu daga í viðbót. Þá yrði hún farin. Það er ljóst að þegar aflabrögð eru með þessum hætti er mikill þrýsting- ur bæði á fulltrúa sjómanna og út- gerðarmanna að leysa þessa deilu og Morgunblaðið, sem eins og áður hefur komið fram ætlar ekki að gera upp á milli aðila í þessari deilu, getur tekið undir það sjónarmið. Þetta verkfall kemur ekki aftan að neinum. Það eru þrettán mánuðir frá því að samningar sjómanna urðu lausir og margir mán- uðir eru síðan boðað var til verkfalls. Það er í allra þágu að fundin verði skjót lausn þannig að hægt verði að halda á miðin á ný. Aflinn verður ekki til mikils ef það verður búið að drepa markaðinn. Hæstiréttur felldi á fimmtudagmerkilegan dóm í máli Harðar Einarssonar hæstaréttarlögmanns gegn embætti tollstjórans í Reykja- vík. Dæmt var að sá háttur tollstjóra- embættisins, að opna hverja einustu bókasendingu frá útlöndum til að nálgast vörureikninga eða önnur gögn til að ákvarða álagningu aðflutnings- gjalda á bækurnar, bryti í bága við ákvæði stjórnarskrárinnar um frið- helgi einkalífsins og gengi í berhögg við meðalhófsreglu stjórnsýsluréttar. Sannað þótti að skattheimtusjónarmið ríkisins lægju einkum til grundvallar því að opna allar bókasendingar. Eins og Hörður Einarsson rakti fyr- ir Hæstarétti, felst persónuleg af- staða í vali fólks á lesefni. Að lög- gæzlumenn ríkisins skuli opna allar bókasendingar frá útlöndum er raun- ar svo fáránlegt í frjálsu samfélagi, að furðu sætir að hæstaréttardóm hafi þurft til að taka fyrir slíkt. Tollgæzlan hefur gert kaupendum erlendra bóka lífið svo leitt, að halda má því fram að það hljóti að hafa dreg- ið úr því að fólk keypti útlendar bækur og þar með þeim jákvæðu áhrifum, sem slík kaup hljóta óneitanlega að hafa á menntun þjóðarinnar og al- menna umræðu. Nýlega sagði Morg- unblaðið frétt af því hvernig tollstjóri lagði 4.700 króna virðisaukaskattur á bækur, sem keyptar voru á sértilboði ytra á um 2.000 krónur! Var þá miðað við fullt verð bókanna en horft framhjá því hvað greitt var fyrir þær í raun og veru. Það er að sjálfsögðu ekkert vit í svona framkomu við borg- arana. Í dómi Hæstaréttar kemur fram að áður hafi erlend blöð og tímarit sætt sömu tollmeðferð og bækurnar en því hafi verið breytt. Það gerðist með setningu nýrrar reglugerðar árið 1993. Póstþjónustunni er nú heimilt að bera erlend blöð og tímarit út til fólks án þess að rífa þau upp og án þess að virðisaukaskattur hafi verið greiddur fyrirfram. Hvað mælir gegn því að það sama eigi við um annað erlent lesefni, sem menn kaupa sjálfir beint frá út- löndum?
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.