Morgunblaðið - 19.04.2001, Blaðsíða 51

Morgunblaðið - 19.04.2001, Blaðsíða 51
UMRÆÐAN MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. APRÍL 2001 51 MIKIÐ afskaplega er gaman að vera leikari í dag. Opinberu leikhús- in laga launasamninga, ráðherra vekur vonir um stórhækkun fram- laga til sjálfstæðra leikhúsa og hópa, og áhorfendur flykkjast á sýningar (sumar allavega!). Þarf ég þá nokkuð að skrifa þessa grein? Kíkjum aðeins undir mottuna og skoðum hvort ein- hverju hafi verið sópað þangað. Af einhverjum ástæðum vill oft bregða við að einn þáttur í uppsetn- ingu á leikriti er vanmetinn. Það er launaliður leikara. Í nýlegum kjara- samningum við Borgarleikhúsið og Þjóðleikhúsið er að vísu þokkalega gert við fastráðna leikara. En laus- ráðnum er í besta falli ekki umbunað fyrir skert starfsöryggi hins verk- efnaráðna starfsmanns – og í versta falli eru hann 9 launaflokkum neðar en sá fastráðni hjá Þjóðleikhúsinu. Þetta eru samningar við stóra at- vinnurekendur og lagfæring á því- líkum samningaslysum mun taka tíma og hafa sinn farveg. En hvað varðar sjálfstæðu leikhúsin snýr málið aðeins öðruvísi – sem betur fer. Stjórn SL (Bandalag sjálfstæðra leikhúsa) hefur síðustu árin marg ítrekað við sjálfstæð leikhús og sviðslistahópa að áætla „rétt“ laun þegar sótt er um starfs- og verkefna- styrki til ríkis og borgar, þ.e. að gera fjárhagsáætlanir sem m.a. byggjast á þeim kjarasamningum sem í gildi eru. Nauðsynlegt sé að launakostnaður komi skýrt fram til að þeir sem út- deila opinberu fé geri sér grein fyrir hinum raunverulega kostnaði við uppsetningar. Það er nefnilega svo að ef styrkir eru skornir við nögl má undir sumum kringumstæðum færa rök fyrir því að lágur styrkur sé verri en enginn. Ég fæ ekki betur séð af málflutningi ráðherra, SL og annarra opinberra aðila, en að nú miði verulega í rétta átt. Mennta- málaráðherra hefur nú til umfjöllun- ar tillögur Bandalags íslenskra lista- manna um stóraukna hækkun á framlögum til sjálfstæða geirans. Nú eigum við sjálfstætt starfandi sviðs- listamenn loks von á því að starf okk- ar að leiklist verði metið að verðleik- um – og það skal þakka. Og þá er ég loks kominn að ástæðu þess að ég skrifa þessa grein þrátt fyrir góðærið (sjá fyrstu málsgrein). Bandalag íslenskra listamanna legg- ur til að stuðningur menntamála- ráðuneytisins við starf sjálfstæðra leikhúsa og hópa verði kominn í 84 milljónir árið 2005. Það má velta því fyrir sér hvort þessi upphæð nægi miðað við umfang og mikilvægi starfsins. En það er óumdeilt að slík- ur stuðningur myndi styrkja list- greinina verulega sem atvinnugrein og skila enn metnaðarfyllra starfi. Hvað að mér snýr, sem stjórnar- manni í 4. deild FÍL (deild sjálfstætt starfandi leikara), er aðalmálið það hvernig hægt sé að tryggja sem best að þessi stuðningur skili sér með ákveðnum hætti til þeirra sem leik- sýning getur ekki verið án – leikar- anna. Ég ætla því að biðja helstu að- ila málsins að hafa eftirfarandi í huga: Menntamálaráðherra og aðrir um- sjónarmenn opinbers fjármagns: notið nú það tækifæri sem fyrir hendi er til að hækka framlögin til sjálfstæðu leikhúsanna og hópanna verulega. Takið síðan mið af því við styrkveitingar að um raunhæfa áætl- anagerð umsækjenda í launamálum sé að ræða. Með færri en hærri styrkjum má gera sjálfstæðum leik- húsum og sviðslistahópum kleift að hugsa vel um sína listamenn. Og starfsmenn á sanngjörnum launum skila ávallt betri vinnu – ergo: betra leikhús fyrir íslensku þjóðina. Sjálfstæðu leikhúsin og sviðslista- hópar: bjóðið leikurum og öðrum starfsmönnum sanngjörn launakjör – og leyfið þeim að njóta þess ef op- inberir styrkir fást til verkefnisins. Stjórn 4. deildar FÍL er reiðubúin til sam- vinnu við ykkur um að leggja drög að sann- gjörnum samningum. Leikarar: gerið kröfu um sanngjörn markaðslaun. Það má alltaf ræða greiðslu- form eða þátttöku í fjármögnun ef lítilla eða engra styrkja nýt- ur við. Ekki vanmeta vinnuframlag ykkar með því að vera sá starfsmaður sem fær minnst og síðast greitt, eins og stundum hefur viljað brenna við. Að lokum vil ég minna á að sjálf- stætt starfandi leikarar eru fyrir margt löngu orðnir stór hluti af leik- listarlífi okkar – í stóru húsunum, sjálfstæðu leikhúsunum, sjón- varpi, kvikmyndum og svo mætti lengi telja. Með öflugum stuðningi getur hið opinbera gert okkur kleift að þrosk- ast hraðar og betur – og þannig eflt framlag okkar til íslenskrar menningar og þjóð- félagsins, sem við bú- um í, öllum til ánægju og framfara. Fyrir hönd stjórnar 4. deildar (sjálfstætt starfandi leikarar) Félags íslenskra leikara, Vilhjálmur Hjálmarsson. Góðæri fyrir leikara! Leiklist Með færri en hærri styrkjum, segir Vilhjálmur Hjálm- arsson, má gera sjálf- stæðum leikhúsum og sviðslistahópum kleift að hugsa vel um sína listamenn. Höfundur er leikari. Buxur Neðst á Skólavörðustíg
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.